Samenvatting MEMO geschiedenis vwo hoofdstuk 14 Europa en de wereld na 1989
21 views 1 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Book
MeMo Vwo Handboek
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 14 memo geschiedenis (methode Malmberg). In de samenvatting staat alles wat je moet weten en de kenmerkende aspecten zijn er ook in verwerkt. Ik had voor deze toets een 7,8 en sta een 8 gemiddeld voor geschiedenis.
14.1
Sovjet-Unie jaren 80 problemen:
● structurele problemen, wat de geloofwaardigheid van het communisme aantasten
● economische groei tot stilstand gekomen, door wapenwedloop → Sovjet bankroet
● vernieuwing in de politiek vrijwel onmogelijk
● sociale onrust in Oost-Europa
Om communisme overeind te houden nieuwe leider Gorbatsjov vanaf 1985 nieuwe
maatregelen:
● persoonlijke vrijheid en openheid van zaken (glasnost)
● meer marktwerking (perestrojka)
● toenadering Westen, om wapenwedloop te stoppen
Door deze maatregelen verloor de communistische ideologie en het eenpartijstelsel hun
laatste geloofwaardigheid.
In jaren 80 in Oostbloklanden verzet tegen dictatuur en roep om democratie, vooral Polen en
Hongarije. Onder Gorbatsjov geen militair ingrijpen.
November 1989 symbool ondergang communisme → val van Berlijnse muur.
Verkeer van Oost naar West werd plotseling door de DDR toegestaan. Binnen een jaar
landen herenigd.
1990 eenpartijstaat in Sovjet-Unie afgeschaft. Sovjetrepublieken verklaarde zich daarna
onafhankelijk en in 1991 Sovjet opgeheven en koude oorlog voorbij.
Rusland opvolgstaat van de Sovjet-Unie. Boris Jeltsin eerst gekozen democratische
president. Ontstond soort kapitalistische economie vol met vriendjespolitiek.
Sommige Sovjetrepublieken sloten zich aan bij de EU (Estland, Litouwen, Letland) (⭐47 De
eenwording van Europa) in andere kwamen er burgeroorlogen door opkomende
nationalistische gevoelens (Georgië, Oekraïne).
Sovjet onderdrukte culturele verschillen in Oost-Europa nu dat wegviel leidde dat tot
spanningen. Joegoslavië sinds 1918 zelfstandige republiek met verschillende
bevolkingsgroepen tussen 1991 en 2001 raakte die verschillende bevolkingsgroepen in
conflicten en hevige burgeroorlogen. VN probeerde groepen te beschermen.
1995, Nederlandse troepen overrompeld door Servische troepen die 8000 bosnische
moslims vermoorden, grootse volkenmoord sind WO 2.
Gevolgen Westen uitenvalling Sovjet:
● VS enige supermacht, ‘politieagent van de wereld’.
● NAVO in 1949 opgericht als bondgenootschap als bescherming voor de Sovjet, nu
richtte die zich op andere militaire conflicten. Oostblok landen werden ook lid.
● Bondsrepubliek (Duitsland) groeit tot belangrijke grootmacht. Bleef verborgen →
angst voor leidersrol door verleden, vanaf 2010 door Merkel niet meer.
Door Poetin stelde Rusland zich weer krachtiger op, de spanningen namen tussen Oost en
West weer toe, inname Krim 2014 en inmenging oosten van Oekraïne.
Wereldwijde opkomst van moslimfundamentalisme, zij willen de oorspronkelijke
uitgangspunten zoveel mogelijk in praktijk brengen. Vaak botst dat met westerse
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingenvanfarah. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
