DEEL 1. STRAFPROCESRECHT................................................................................................................... 4
1. Doelstellingen .............................................................................................................................. 4
2. 2 fasen van een strafproces ........................................................................................................ 4
3. Hoofdrolspelers ........................................................................................................................... 4
3.1. De verdachte ........................................................................................................................... 4
3.2. Het openbaar ministerie (parket)............................................................................................ 5
3.2.1. Structuur .......................................................................................................................... 5
3.2.2. De rol van het O.M. in strafzaken.................................................................................... 5
3.3. Het slachtoffer ......................................................................................................................... 6
3.4. De rechters in een strafproces: ............................................................................................... 6
3.4.1. Onderzoeksrechters ........................................................................................................ 6
3.4.2. Onderzoeksgerechten ..................................................................................................... 6
3.4.3. Vonnisrechters/vonnisgerechten .................................................................................... 6
3.4.4. Strafuitvoeringsrechtbanken/strafuitvoeringsrechters .................................................. 6
3.5. Justitiehuizen ........................................................................................................................... 7
4. Verloop van een strafproces ....................................................................................................... 8
4.1. Bij de politie ............................................................................................................................. 9
4.1.1. Klacht, aangifte, ambtelijke vaststelling ................................................................................ 9
4.1.2. Verdere afhandeling .............................................................................................................. 9
4.2. Bij het Openbaar Ministerie .................................................................................................... 9
4.2.1. Seponering........................................................................................................................... 10
4.2.2. Buitengerechtelijke afhandeling ......................................................................................... 10
4.2.3. Leiden van een opsporingsonderzoek ................................................................................. 11
4.2.4. Vorderen van een gerechtelijk onderzoek .......................................................................... 11
4.3. Bij de onderzoeksrechters ..................................................................................................... 11
4.3.1. Bevel tot huiszoeking .......................................................................................................... 11
4.3.2. Bevel tot inbeslagname ....................................................................................................... 12
4.3.3. Bevel tot medebrenging ...................................................................................................... 12
4.3.4. Bevel tot aanhouding (= plaatsing in voorlopige hechtenis) ............................................... 12
4.4. Bij de Raadkamer................................................................................................................... 13
1
, 4.4.1. Controle op de voorlopige hechtenis .................................................................................. 13
4.4.2. Regeling der rechtspleging .................................................................................................. 13
4.5. Bij de kamer van inbeschuldigingstelling (= de onderzoeksgerechten) ............................... 15
4.5.1. Inbeschuldigingstelling ........................................................................................................ 15
4.5.2. Hoger beroep tegen beschikkingen (beslissingen) van de raadkamer................................ 15
4.5.3. Houdt toezicht op de onderzoeksrechter ........................................................................... 15
4.5.4. Controle op de regelmatigheid van de onderzoeksverrichtingen ....................................... 15
4.5.5. Beslissen over eerherstel..................................................................................................... 15
4.6. Bij de vonnisrechter............................................................................................................... 16
4.6.1. Materiële bevoegdheid van de vonnisgerechten in strafzaken .......................................... 16
4.6.2. Het verloop van de terechtzittingen bij de vonnisrechter .................................................. 16
4.6.3. Mogelijke beslissingen van de vonnisrechter...................................................................... 17
5. Grondige wijzigingen op til? NK ................................................................................................ 19
6. Belangrijke juridische termen ................................................................................................... 20
DEEL 2. MATERIEEL STRAFRECHT .......................................................................................................... 24
1. De algemene bestanddelen van een misdrijf ............................................................................ 24
1.1. Het materieel bestanddeel van een misdrijf ......................................................................... 25
1.2. De wederrechtelijkheid ......................................................................................................... 25
1.3. Het zedelijke of morele bestanddeel van een misdrijf.......................................................... 26
1.4. De strafwaardigheid .............................................................................................................. 27
2. Wettelijke indeling van de misdrijven ....................................................................................... 28
2.1. Criterium van onderscheid: zwaarte van de straf ................................................................. 29
2.2. Belang van het onderscheid .................................................................................................. 29
2.2.1 Bevoegde rechtbank............................................................................................................. 29
2.2.2. Verjaringstermijn van de strafvordering ............................................................................. 29
2.2.3. Verjaringstermijn van de strafuitvoering ............................................................................ 29
2.2.4. Recidive ............................................................................................................................... 29
2.2.5. Poging .................................................................................................................................. 30
2.2.6. Deelneming ......................................................................................................................... 30
2.2.7. Samenloop ........................................................................................................................... 30
2.2.8. Internering ........................................................................................................................... 31
3. De reacties op een misdrijf........................................................................................................ 32
3.1. De straffen ............................................................................................................................. 32
3.3.1. Essentiële kenmerken van een straf ................................................................................... 32
3.1.2. De straftoemeting ............................................................................................................... 33
2
, 3.1.3. De strafuitvoering ................................................................................................................ 33
3.1.4. Indeling van de straffen in hoofd-, bijkomende en vervangende straffen ......................... 33
3.1.5. De ‘klassieke’ vrijheidsstraffen: gevangenisstraf, opsluiting en hechtenis ......................... 34
3.1.6. De geldboete ....................................................................................................................... 36
3.1.7. De werkstraffen .................................................................................................................. 36
3.1.8. De straf onder elektronisch toezicht (ET) ............................................................................ 37
3.1.9. De autonome probatiestraf ................................................................................................. 37
3.1.10. De bijkomende straffen ..................................................................................................... 37
3.1.11 Kunnen uitgesproken straffen achteraf kwijtgescholden worden? ................................... 38
3.2. Administratieve sancties ....................................................................................................... 39
3.2.1. Algemeen............................................................................................................................. 39
3.2.2. Gemeentelijke administratieve sancties ............................................................................. 39
3.3. Burgerrechtelijke sancties ..................................................................................................... 41
3.3.1. De schadevergoeding .......................................................................................................... 41
3.3.2. Gerechtskosten.................................................................................................................... 41
3.3.3. Teruggave ............................................................................................................................ 41
3.4. Bijdrage aan het slachtofferhulpfonds .................................................................................. 41
3.5. Internering ............................................................................................................................. 41
3.6. Jeugdsancties.............................................................................................................................. 41
4. Belangrijke termen ........................................................................................................................ 42
3
, STRAFRECHT
DEEL 1. STRAFPROCESRECHT
1. Doelstellingen
Dubbele bedoeling:
1) Waarheid ontdekken
2) Individuele grondrechten van de betrokken partijen beschermen
➔ Kunnen elkaar in de weg staan. Moeilijke evenwichtsoefening.
2. 2 fasen van een strafproces
1) Fase van het vooronderzoek
2) Fase van de terechtzitting of fase van het onderzoek ten gronde
Vooronderzoek Terechtzitting
Bij O.M. of onderzoeksrechter Bij vonnisrechter (politierechtbank,
correctionele rechtbank, Hof van Assisen)
Doelstellingen - Verdachte identificeren Uitspraak over 2 vragen
- Nagaan of er voldoende bezwaren - Heeft de verdachte het misdrijf
bestaan om hem voor de inderdaad gepleegd?
vonnisrechter te brengen - Zo ja, welke straf?
Kenmerken Inquisitoir: Accusatoir:
- Geheim - Openbaar
- Niet-tegensprekelijk - Tegensprekelijk
3. Hoofdrolspelers
3.1. De verdachte
• De verdachte in ruime zin = alle personen tegen wie een strafzaak loopt.
• Verschillende statuten van verdachte, afhankelijk van de fase van het strafproces → verschil
in rechten!
o Tijdens vooronderzoek:
▪ Verdachte in strikte zin = de persoon tegen wie een vooronderzoek loopt. Vaak
onbekende.
▪ Inverdenkinggestelde = bijzondere verdachte aan wie officieel is meegedeeld dat
hij wordt verdacht van een misdrijf.
o Tijdens terechtzitting:
▪ Beklaagde = verdachte die voor de politierechtbank/correctionele rechtbank
moet verschijnen
▪ Beschuldigde = verdachte die voor het Hof van Assisen moet verschijnen. Werd
in beschuldiging gesteld door de Kamer van Inbeschuldigingstelling. Moet
eindoordeel nog krijgen. (≠schuldige: pas helemaal op einde van strafprocedure
want zolang procedure nog bezig is geld vermoeden van onschuld).
▪ Veroordeelde = persoon die door het vonnisgerecht uiteindelijk schuldig werd
bevonden en werd veroordeeld tot een straf. Kreeg eindoordeel.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Amber2029. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.83. You're not tied to anything after your purchase.