Medische diagnostiek
Medische beeldvorming
Definitie
= Onderzoek waarbij een plaatje van het inwendige lichaam wordt gemaakt. Het is een hulpmiddel
bij het stellen van een diagnose voor wetenschappelijk onderzoek.
Soorten medische beeldvormingstechnieken
→ Bestudering van binnenuit
• Gamma-camera
o Teltechniek met NaI-kristal + elektronenvermenigvuldigers
▪ Centrum van lichtdistributie bepalen
▪ Plaats van binnendringen gamma-straal in kristal oppervlak
o Projectie van activiteitverdeling in het lichaam op vlak van camera door middel van
‘Multihole’ Collimator tussen patiënt en kristal. (Collimator = is een systeem dat een
evenwijdige stralenbundel vormt (als van een oneindig verre stralingsbron)
3) Gammastraal emissie vanuit de patiënt
10) Collimator genereren lichtpulsen in de
scincillatie kristal
6) Scincillatie kristal (NaI)
9) Fotomultiplier tube zet lichtimpulsen om in
elektrisch signaal
o Nadelen
▪ Boven elkaar liggende organen worden op elkaar geprojecteerd
▪ Attenuatie van stralingen in lichaam: Bot absorbeert meer dan longweefsel
• SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography)
o Tomografische (=niet invasief) doorsnede → Geen superpositie
o Nadeel
▪ Attenuatie
, Medische diagnostiek
• PET (Positron Emission Tomography)
o Bepaling van de absolute activiteitsconcentratie in dwarse doorsnede + de verdeling
van die activiteit
▪ Indien geschikt radiofarmacon → fysiologische en biochemische processen
kwantitatief te volgen
o Groot aantal detectoren rond de patiënt
▪ 2 bep detectie: annihilatie opgetreden in coïncidentiestrook tellen
▪ Groot aantal stroken → verdeling van Beta+ stralen
→ Gebruikte radiofarmaca
• Moeten extern meetbaar zijn
• Mogen slechts kleine belasting voor patiënt veroorzaken
o Geen alpha, zuivere beta stralers
• Bijkomende eisen
o Halfwaardetijd niet te groot maar ook niet te klein
o Aard van dochterisotoop moet stabiel en niet giftig zijn
o Inbouw nuclide in molecule
▪ Isotopisch, zelfde elementen als in lichaam
▪ Niet-isotopisch, ander element dan in lichaam
o Hoge specifieke activiteit: enkel op gewenste plaats in molecule
o Kwaliteitsnormen
→ Besturing van buitenuit
• X-Camera
o Stroom wordt door kathode filament gestuurd, elektronen worden afgestaan
o Spanning tussen kathode en anode zodat elektronen zouden migreren
o Vacuüm zorgt voor snelle migratie van elektronen
o Hoog energetisch elektron botsen op kernen aanwezig in wolfraam trefplaat
o Elektronen worden afgebogen en verliezen hierbij energie (X-stralen)
o Vorming beeld/foto
▪ Hoe hoger de weefsel densiteit (bv bot) hoe meer absorptie van X stralen,
hoe minder stralen worden opgevangen door de detector, hoe witter de foto
zal zijn
▪ Lage densiteit (bv longen), grijs/zwarte foto
Medische beeldvorming
Definitie
= Onderzoek waarbij een plaatje van het inwendige lichaam wordt gemaakt. Het is een hulpmiddel
bij het stellen van een diagnose voor wetenschappelijk onderzoek.
Soorten medische beeldvormingstechnieken
→ Bestudering van binnenuit
• Gamma-camera
o Teltechniek met NaI-kristal + elektronenvermenigvuldigers
▪ Centrum van lichtdistributie bepalen
▪ Plaats van binnendringen gamma-straal in kristal oppervlak
o Projectie van activiteitverdeling in het lichaam op vlak van camera door middel van
‘Multihole’ Collimator tussen patiënt en kristal. (Collimator = is een systeem dat een
evenwijdige stralenbundel vormt (als van een oneindig verre stralingsbron)
3) Gammastraal emissie vanuit de patiënt
10) Collimator genereren lichtpulsen in de
scincillatie kristal
6) Scincillatie kristal (NaI)
9) Fotomultiplier tube zet lichtimpulsen om in
elektrisch signaal
o Nadelen
▪ Boven elkaar liggende organen worden op elkaar geprojecteerd
▪ Attenuatie van stralingen in lichaam: Bot absorbeert meer dan longweefsel
• SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography)
o Tomografische (=niet invasief) doorsnede → Geen superpositie
o Nadeel
▪ Attenuatie
, Medische diagnostiek
• PET (Positron Emission Tomography)
o Bepaling van de absolute activiteitsconcentratie in dwarse doorsnede + de verdeling
van die activiteit
▪ Indien geschikt radiofarmacon → fysiologische en biochemische processen
kwantitatief te volgen
o Groot aantal detectoren rond de patiënt
▪ 2 bep detectie: annihilatie opgetreden in coïncidentiestrook tellen
▪ Groot aantal stroken → verdeling van Beta+ stralen
→ Gebruikte radiofarmaca
• Moeten extern meetbaar zijn
• Mogen slechts kleine belasting voor patiënt veroorzaken
o Geen alpha, zuivere beta stralers
• Bijkomende eisen
o Halfwaardetijd niet te groot maar ook niet te klein
o Aard van dochterisotoop moet stabiel en niet giftig zijn
o Inbouw nuclide in molecule
▪ Isotopisch, zelfde elementen als in lichaam
▪ Niet-isotopisch, ander element dan in lichaam
o Hoge specifieke activiteit: enkel op gewenste plaats in molecule
o Kwaliteitsnormen
→ Besturing van buitenuit
• X-Camera
o Stroom wordt door kathode filament gestuurd, elektronen worden afgestaan
o Spanning tussen kathode en anode zodat elektronen zouden migreren
o Vacuüm zorgt voor snelle migratie van elektronen
o Hoog energetisch elektron botsen op kernen aanwezig in wolfraam trefplaat
o Elektronen worden afgebogen en verliezen hierbij energie (X-stralen)
o Vorming beeld/foto
▪ Hoe hoger de weefsel densiteit (bv bot) hoe meer absorptie van X stralen,
hoe minder stralen worden opgevangen door de detector, hoe witter de foto
zal zijn
▪ Lage densiteit (bv longen), grijs/zwarte foto
