Samenvatting Onderzoeksmethoden en -technieken I Alle Lessen
1. Hoofdstuk 1: Psychometrie
= basisinstrument (testen en onderzoeken) voor psychologen (kenmerken van een goede
test/ onderzoek)
Psychologische testen
1.1 Psychologische tests in de praktijk
Ons dagelijks leven wordt beïnvloed door psychologische testen. Doorheen ons hele
leven komen we in aanraking met verschillende testen en leggen we ook op verschillende
momenten psychologische testen af.
Binnen wetenschappelijk onderzoek spelen psychologische testen ook een grote rol.
Reden:
Een belangrijk instrument voor psychologen en pedagogen die via wetenschappelijk
onderzoek het gedrag van mensen willen verklaren
De eerste test die afgenomen wordt bij de geboorte is de Apgar test → eerste test die
iedereen ondergaat
Apgar test = psychologische scoringstest wordt afgenomen door verpleegkundigen net na de geboorte.
Pasgeborenen worden op 5 kenmerken/ aspecten geëvalueerd (kwaliteit van ademhaling, aanwezigheid vd
reflexen, spiertonus, pols en kleur) voor elk van deze aspecten geeft men een scoren van 0 tot 2 (2= goed, 0=
slecht). Vervolgens maakt men een somscore/ totaalscore per dimensie op (=de som vd scores op de 5
kenmerken). Op basis daarvan wordt er nagegaan of er directe nood is aan speciale medische aandacht.
Als de score hoger is dan 7 of gewoon 7 = ok (indicatie voor een
goede gezondheid vh kind)
Als de score lager is dan 7 ≠ ok (dan moet men meteen overgaan
naar een bepaalde actie zoals reanimatie, op latere leeftijd zou de
peuter die vroeger een lage Apgarscore had mogelijks in
aanmerking komen voor ontwikkelingsstoornissen)
DUS:
• Psychologische testen spelen een grote rol in ons dagelijks leven
• We komen doorheen ons leven allemaal in aanraking met psychologische testen
• Psychologische testen kunnen vergaande gevolgen hebben voor mensen
→ Bv.: Psychologische test in de VS voor dat de persoon een doodstraf krijgt (scoor je laag
dan geen executie, scoor je hoog dan wel executie)
1.2 Belang van de psychologische test voor jou
• Je gaat psychologische testen afnemen voor onderzoek
• Psychologische testen behoren tot het instrumentarium van psychologen
• Het is essentieel dat je de psychometrische kwaliteit van testen kan inschatten
• Er is een verschil tussen psychologische testing en assesment
• Testing: een relatief eenvouding proces waarbij een psychologische test worden
afgenomen van een persoon en men tot een specifieke scoren op de test komt
• Assesment: een complex proces waarbij meerdere psychologische testen worden
afgenomen, aangevuld met informatie uit andere bronnen zoals interiews en
observaties, om zo tot een hollistisch beeld te komen over het functioneren ve
persoon
1
,Elias El Morabiti 2020-2021
1.3 Definitie van psychologische tests
- Psychometrie is de wetenschappelijke studie vd kwaliteit van psychologische
metingen
- Een psychologische test is een systematische procedure om het gedrag van twee
of meer personen te vergelijken (inter-individuele verschillen), of om het gedrag
van een persoon op verschillende momenten te vergelijken
(intra-individuele verschillen) (Cronbach)
- Inter-individuele verschillen = verschillen tussen personen vb. verschillen op vlak
van gezondheid tussen twee personen
- Intra-individuele verschillen = verschillen binnen een persoon zelf vb.
veranderingen in gezondheid over de tijd voor een persoon
Op basis van de definitie komen er vijf kenmerken naar voren die psychologische testen hebben:
1.3.1 Staal van gedrag
= inzicht in een bepaald fenomeen op basis van beperkt aantal vragen/ items te
bevragen binnen de test. Als testontwikkelaar hoop je dan dat deze vragen
representatief zijn voor hetgeen dat je wil weten.
• Een test moet beschouwd worden als een staal of steekproef van gedrag
• Elke test bestaat uit een eindig aantal items/ vragen
→ men gaat geen honderden vragen aanbieden, maar een selectie
• Het kan slechts een indruk geven van gedrag (of kennis, vaardigheden,…)
die gebaseerd zijn op een beperkt aantal woorden
→ een test wordt gebruikt om inferenties (interpretaties,
afbeeldingen,…) te maken op basis van een selectie items/ vragen
• Daarom is de selectie van deze items/ keuze van deze vragen cruciaal, ze
moeten een representatief ‘staal’ van gedrag(ingen) meten WANT een
goede test geeft een goed beeld van ‘typisch’ gedrag van de deelnemer
→ men gaat dus een beperkt aantal vragen kiezen die representatief zijn
voor het gedrag of het concept dat men wil meten en vervolgens wordt
er gekeken hoe mensen antwoorden, reageren op deze vragen
MAAR als je de verkeerde vragen kiest voor je test dan ga je geen
uitspraken kunnen doen over het concept dat je wil meten
2
,Elias El Morabiti 2020-2021
1.3.2 Systematische procedures
= alle testpersonen krijgen dezelfde vragen te zien en dezelfde antwoordopties en
voor elke persoon wordt op dezelfde manier een totaalscore berekend
De systematiek is nodig…
• Om items, vragen, opdrachten te kiezen: het als onderzoeker “afweten”
van de kenmerken en eigenschappen die je met je test wil meten volstaat
niet om de inhoud van de test en items te bevragen. De items moeten
geselecteerd worden op basis van wetenschappelijke studie van een
groot aantal items
→ Belangrijk: om zeker te zijn dat de items die gebruikt worden in de test
echt datgene meten wat je beoogt te meten
• Om de test af te nemen: de manier waarop je de test afneemt, daar zit
ook een zekere systematiek in. Doel: dat voor alle deelnemers de afname
van de test op dezelfde manier verloopt, volgens dezelfde procedures
Digit span: staat voor het aantal cijfers dat iemand maximaal kan herhalen bv. 923457, de
testpersoon moet deze cijfers telkens herhalen en er wordt gekeken hoe ver de persoon erin
geraakt in het onthouden vd getallen. De manier waarop de persoon de cijfers voorleest heeft een
grote impact (hoe snel, aan welk tempo?, 1 voor 1 of gebundeld?)
Gevolg: verschillende onderzoekers zouden tot verschillende versies van deze proef kunnen
komen → bij afnamen van deze test wil je dat iedereen op dezelfde manier leest (uniformiteit is
hier belangrijk)
Het is daarom noodzakelijk om zulke proeven te standaardiseren, zodat elke onderzoeker precies
dezelfde cijferreeksen zou gebruiken en cijfers ongebundeld, ongeproepeerd voorgelezen worden
op een vastgelegd ritme
• Om de antwoorden van de respondenten te scoren en te interpreteren:
alle antwoorden moeten omgezet of vertaald worden in cijfers of scores
die dan gebruikt worden om uitspraken te doen en daar bestaat ook een
systematiek voor
→ Een aantal regels en procedures die aangeven hoe een waargenomen
respons omgezet moet worden tot een cijfer
Twee werkwijze om dit te kunnen doen:
- Objectieve scoring: is een proces waarbij de omzetting van de respons in cijfer gebeurt door
de gegeven respons te vergelijken met een lijst waarin alle mogelijke responsen worden
opgesomd en waar dan de bijhorende score in kan worden opgezet
M.a.w. de onderzoekers hebben en kennen op voorhand alle antwoordopties die gegeven
kunnen worden door de deelnemers en aan elke antwoordoptie verbinden zij aan getallen
- Subjectieve scoring: is een proces waarin de personen die die de scoring uitvoert enkel
beschikt over een aantal richtlijnen die toegepast moeten worden bij het scoren van
responsen. Het is subjectief, omdat je hier altijd een risico hebt dat als twee verschillende
personen de test afnemen en hetzelfde antwoord horen ve bepaalde persoon toch een
andere betekenis eraan zouden geven tijdens de verwerking en zo tot een andere conclusie
zouden komen. De subjectiviteit van de testleider speelt hier ergens ook een rol. Als de
richtlijnen heel strikt zijn, dan is de subjectiviteit enigszins begrensd
(Rorschach test)
3
, Elias El Morabiti 2020-2021
1.3.3 Gebruik van een testscore
= testen leveren iets op, namelijk een testscore (= totaalscore of schaalscore) door
alle scores op de aparte vragen op te tellen en op basis daarvan ga je als onderzoeker
uitspraken doen bv. mensen met elkaar gaan vergelijken door ze op een continuüm te
plaatsen (IQ-testen)
• Men wil met een test een bepaald psychologisch kenmerk (construct) meten
• Men gaat ervan uit dat elke persoon dit kenmerk in zekere mate bezit
→ bv. als men intelligentie wilt meten, dan gaat men er vanuit dat men
iedereen ergens op een continuüm kan plaatsen en op die manier kunnen
vergelijken met elkaar
• Een testscore is een schatting van de “hoeveelheid” waarin dit kenmerk
aanwezig is bij een persoon, elke testscore bevat een zekere meetfout
Geen enkele test is beperkt, met een test probeert men een scoren te bekomen (X) en met deze score proberen
onderzoekers uitspraken te doen over een bepaald fenomeen
→ bv. men gebruikt een IQ test om uitspraken te doen over intelligentie
Het concept of fenomeen dat men probeert te omschrijven (T= true score, werkelijke score)
Twee opmerkingen:
1. Elke test bevat een zekere meetfout of foutmarge. De score die jij als onderzoeker observeert is niet
noodzakelijk hetzelfde als de werkelijke score: een test hangt af van een beperkte staal van gedrag om op
basis daarvan een niet direct observeerbare en dus afgeleide eigenschap of kenmerk in te schatten
De volgende formule drukt dit uit:
Een goede test is wanneer de ‘X’ (geobserveerde score) zo dicht mogelijk ligt bij de ‘T’ (werkelijke score) en de ‘e’
(foutmarge) zo klein mogelijk is. Hoe groter de meetfouten, hoe slechter de test gaat zijn
Belangrijk: de meetfout zal nooit 0 zijn en voor elke onderzochte deelnemer zal ‘e’ een andere
waarde hebben
2. Psychologische testen meten geen “ding” dat echt fysisch bestaat, maar gaat het over een abstractie
(abstract begrip of construct), waarvan men ondervonden heeft dat het bruikbaar is om niet-testgedrag te
voorspellen
1.3.4 Normen
• Normen = een samenvatting van testresultaten voor een grote steekproef
die representatief is voor een populatie
• Belangrijk: niet elke test heeft normen
• Verschil tussen norm-referenced en criterion-referenced testen
→ norm-referenced = vergelijken met hoe anderen het hebben gedaan
→ criterion-referenced = bv. bij een examen is er een criterium (dus je moet
50 halen om te slagen)
1.3.5 Gedrag voorspellen buiten de test
• Uiteindelijk doel is niet om te voorspellen hoe iemand scoort op de test zelf,
maar hoe iemand zich zal gedragen buiten de testomstandigheden
• VB: Rorschach en eyes-peering- out
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliaselmorabiti. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.