Geschiedenis: DUIDELIJKE samenvatting: Het Ontstaan van de Republiek (HISTORISCHE CONTEXTEN 1)
12 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Een overzichtelijke, duidelijke en prettige samenvatting van historische contexten 1: Ontstaan van de Republiek en de Verlichting (vwo Geschiedenis). Deze uitleg is handig voor 5 vwo, maar is ook SUPER belangrijk voor je vwo eindexamen! Het zijn moeilijke onderwerpen, maar hier leg ik het echt dui...
De Republiek
Geschiedenis - Historische Contexten 1
Duidelijke Samenvatting
Samenvattingen & Overzichten
door: LucyImme3
,Nederlandse Staatsinrichting Geschiedenis
Paragraaf 1.1: Vorming van de Nederlandse staatsinrichting
Tijdvak 3 (500 - 1000), tijdvak 4 (1000- 1500), tijdvak 5 (1500 – 1600), tijdvak 7 (1600 – 1700)
Bijhorende KA’s:
4b: de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
4c: het begin van staatsvorming en centralisatie
5c: het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat (1500 – 1600)
5b: (bestaat niet echt) : het burgerlijke bestuur en de stedelijke cultuur in Ned.
6a: het streven van vorsten naar absolute macht (1600 – 1700)
VOORKENNIS: Vroegste begin: Tijdvak 3 en 4
In T.V. 3: Monniken en ridders (vroege M.E) was er het volgende aan de gang:
-Steden verdwenen: na de val van het Romeinse rijk, verdween de handel en zo ook de steden.
-Er was een hofstelsel: dorp bestond uit de heer, vrije burgers en horigen. Doel: autarkisch zijn,
omdat er geen handel/geld meer was, en dus was autarkisch het handigst!
-er was een Feodaal stelsel (leenstelsel. Doel: meerdere heren. Nadeel: koning minder macht)
-Drie Standenmaatschappij : geestelijken, adel(vorsten), burgers(boeren)
In T.V. 4 (1000 -1500), Steden en Staten (late M.E):, begint de staatsvorming en centralisatie
-Betere landbouwmethodes -> Handel -> Geld -> welvaart
-Steden komen weer op -> handelaren -> Groei burgerij (burgerij word rijk)
-Staatsvorming & centralisatie: koning wil meer eenheid in zijn rijk (>meer macht). Dit doet hij
via de rijker wordende burgers: Geeft ze stadrechten in ruil voor belasting: zo betaald hij n’ leger!
-Nieuwe verhouding tussen heer, adel en burgerij: heer krijgt meer macht via de burgers, en
slaat zo de adel een beetje over: de adel krijgt steeds minder macht: onvrede.
= daarom word de statengeneraal opgericht: drie de standen komen samen.
NEDERLAND (vorming van Nederlandse staat, Late M.E.) (TV.4 & 5: 1000 – 1600)
1. Een landelijke regering: (Bourgondiër): Filips de Goede (1396 – 1467) verenigde de Nederlandse
gewesten onder zijn naam (centralisatie). Hij gaat samenwerken met de Gewestelijke staten ,
hierin zaten afgevaardigden van de 3 standen. Voor het eerst was er een landelijke regering!
2. Door met centralisatie (de Habsburgers): Karel V en Filips II gaat na Filips de Goede door met
centralisatie. Maar zij zijn erg streng voor het volk, waardoor er opstand komt.
3. Verzet: Nederlandse opstand: (80-jarige oorlog)
Maar er komt verzet tegen Fillips II: de Nederlandse Opstand / 80-jarige oorlog, omdat:
-De gewesten wilden de privileges die ze eerst hadden behouden.
-godsdienst: mensen wilden godsdienstvrijheid, en Karel en Filips II lieten dat niet toe!
-Mensen wilden dat de bloederige kettervervolgingen van Alva moesten stoppen.
4. de Republiek ontstaat 1648:
1579: Unie van Utrecht: Noordelijke gewesten besluiten samen te gaan werken en Filips te
overtuigen van hun behoeftes, maar Fillips wilt niet mee werken, dus:
1581: daarom krijgt Fillips een ‘Acte van Verlatinge’, waarin staat dat hij weg moest
1588: na Filips werd de republiek der Verenigde Nederlanden opgericht!
, DE REPUBLIEK VAN NEDERLAND (opgericht in 1588):
Het land word via de Statengeneraal en de Gewestelijke Staten bestuurd:
Staten Generaal: -afgevaardigden van steden en adel (uit de gewesten)
-Gaat over gemeenschappelijke zaken: defensie en buitenlandse politiek
-voorgezet door landsadvocaat/ raadspensionaris (voorzitter vd S.G: was de
afgevaardigde van het gewest Holland
Gewestelijke staten:
-afgevaardigde van alle standen
-gaat over binnenlandse politiek per gewest
-ieder gewest kiest een stadhouder (die opperbevelhebber van het leger per
gewest zou zijn), maar meestal koos iedereen de stadhouder van Holland, dus
vaak waren er maar 1 of 2 stadhouders.
Het beleid in de republiek
• gewetensvrijheid: je mag geloven wat je wilt (maar dit niet publiek tonen, doe t’ dus stiekem)
• persvrijheid: je mag schrijven wat je wilt -> gevolg: veel schrijvers naar Nederland
• geen horigheid meer
• geen gewestelijke stand meer
REST VAN EUROPA:
In Europa zijn nog steeds veel absolute vorsten. Bv: Lodewijk de 16e in Frankrijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LucyImme3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.
