Summary
Samenvatting Bestuursrecht algemeen en Vreemdelingenrecht
- Course
- Institution
Alle belangrijkste punten van de boeken worden hier vermeld voor het tentamen. Heeft mij zeer geholpen bij het behalen van de toets!
[Show more]
Seller
Follow
joeridecaes
Reviews received
Content preview
Samenvatting Bestuursrecht algemeen en VreemdelingenrechtHoofdstuk 1: De democratische rechtsstaat (Boek: De democratische rechtsstaat)
Democratische rechtsstaat: Een staat die zichzelf aan bepaalde beginselen bindt. Die beginselen zijn
het legaliteitsbeginsel, grondrecht, onpartijdig en onafhankelijke rechters en scheiding der machten
(al deze elementen moeten er zijn!):
- Scheiding der machten: regering (koning en ministers) en kabinet (ministers en
staatssecretarissen). Drie machten: uitvoerend, wetgevend en controlerend. De twee
partijen moet elkaar in balans houden. In Nederland geen strikte scheiding der machten,
want ze werken samen. De wetgevende macht in NL wordt bijv. gevormd door de S-G en
regering samen.
- Legaliteitsbeginsel: elk handelen van de overheid moet gebaseerd zijn op wat er staat in de
wet.
- Grondrechten: fundamentele rechten die van oudsher bedoeld zijn om de burgers tegen de
staat te beschermen. Twee soorten grondrechten: klassieke (waarborgen de vrijheden van
de burgers) en sociale (bescherming van de sociale, economische en culturele
levensomstandigheden van de burgers).
- Onpartijdige en onafhankelijke rechters: Wat is onpartijdig en wat is onafhankelijk?:
Onpartijdig is dat zij geen partij van tevoren mogen kiezen en onafhankelijk is dat de rechter
beslissingen neemt zonder te overleggen met iemand. Bijv. dat de rechter familie is van een
advocaat of verdachte dan is hij niet partijdig. Hij mag niet afhankelijk zijn van de
wetgevende en uitvoerende macht. Hij hoeft niet bang te zijn voor andere partijen bij het
nemen van beslissingen.
Democratie is heel belangrijk bij de rechtsstaat. De overheid moet beslissingen nemen op basis van
de wetten. Het is wel belangrijk dat deze wetten door burgers moeten worden gemaakt
(democratie). Dan is er sprake van een democratische rechtsstaat. Anders neemt de overheid
beslissingen op basis van wetten die zij zelf gemaakt hebben. De burgers maken deze wetten
natuurlijk niet allemaal zelf en letterlijk, maar kiezen een vertegenwoordiger die deze wetten voor
hen maakt.
Hoofdstuk 2: Spreiding der macht (Boek: De democratische rechtsstaat)
De drie machten zijn:
- Wetgevende macht: in NL is dit de regering samen met de Staten-Generaal. Vastgelegd in
art. 81 Gw: de vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal
(Eerste Kamer en Tweede Kamer samen) gezamenlijk.
- Uitvoerende macht: voert de wetten uit (bijv. DUO die elke maand studielening overmaakt)
- Rechtsprekende macht: de rechters. Lossen geschillen op.
De controle op de machten:
- Controle op de uitvoerende macht door het parlement Het parlement of de S-G
controleren het functioneren van de regering. Doet de regering haar werk niet goed, dan
hebben de S-G rechten die ze uit kunnen oefenen (zie art. 68 Gw).
- Controle op de volksvertegenwoordigers (uitvoerende macht) eens in de vier jaar
stemmen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Wanneer je niet tevreden bent met de
partij waarop je gestemd hebt, kun je de volgende keer op een andere stemmen
, - Controle op de rechters de rechterlijke uitspraken zijn in beginsel openbaar, waardoor
iedereen deze uitspraken kan beoordelen. Ook dienen rechters hun uitspraken te motiveren,
waardoor de burgers en andere rechters kunnen zien hoe zij tot een beslissing zijn gekomen.
Hoofdstuk 3: Legaliteitsbeginsel (Boek: De democratische rechtsstaat)
Legaliteitsbeginsel: houdt in dat het overheid alleen mag doen wat de wet toestaat, bijv. een boete
opleggen. Het legaliteitsbeginsel vormt een belangrijk element van de rechtstaat zie bijv. art. 16
Gw: Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling. Lid 2
voegt hieraan toe: Voorschriften, door straffen te handhaven, worden daarin alleen gegeven
krachtens de wet. De wet bepaalt de op te leggen straffen.
Let op: het zijn van een democratie betekent niet automatisch dat er sprake is van een
democratische rechtsstaat. De beginselen van de rechtsstaat moeten natuurlijk wel gerespecteerd
worden, want anders heeft het geen nut.
Hoofdstuk 4: Eerbiediging van de grondrechten (Boek: De democratische rechtsstaat)
Grondrechten zijn fundamentele rechten die van oudsher bedoeld zijn om burgers tegen de Staat te
beschermen. Twee soorten grondrechten:
- Klassieke grondrechten: waarborgen de vrijheden van de burgers. Denk aan vrijheid van
meningsuiting, vrijheid van godsdienst etc. Klassieke grondrechten zijn opgenomen in de
Grondwet en internationale verdragen (bijv. EVRM). Kunnen beperkt worden, maar dit moet
wel bij wet gebeuren.
- Sociale grondrechten: bescherming van de sociale, economische en culturele
levensomstandigheden van de burgers. Eisen een actieve houding van de overheid, de
overheid moet zorgen voor de burgers
- Deze grondrechten kunnen horizontaal of verticaal werken:
o Verticaal (van overheid naar burger): overheid mag rechten van burgers niet
aantasten (klassieke grondrechten) óf moet voorwaarden scheppen die nodig zijn
voor een menswaardig bestaan (sociale grondrechten)
o Horizontaal: burgers die met andere burgers of rechtspersonen te maken hebben. De
rechter bekijkt of een grondrecht zich leent voor toepassing tussen burgers onderling
Hoofdstuk 6: Sociale rechtsstaat (Boek: De democratische rechtsstaat)
Sociale rechtsstaat: de overheid moet niet alleen de vier eerder genoemde elementen (spreiding der
macht, legaliteitsbeginsel, eerbiediging van de grondrechten en controle door onpartijdige en
onafhankelijke rechters), maar ook actief optreden. De burgers moeten in staat gesteld worden om
van hun vrijheden (klassieke grondrechten) gebruik te maken. Nederland is een combinatie van de
klassieke rechtsstaat en de sociale rechtsstaat (er is sprake van de vier elementen en de overheid
zorgt voor de burgers, bijv. door scholen, vrije keuze van werk en inkomenszekerheid).
Hoofdstuk 7: Spreiding van de macht in Afghanistan (Boek: De democratische rechtsstaat)
In Afghanistan lag lange tijd de macht in handen van de koning. Dit wilde de bevolking verdelen en
dus besloot de toenmalige koning de macht op horizontaal niveau te spreiden, ofwel spreiding van
de macht. Het duurde nog enige tijd voordat dit definitief gerealiseerd werd, wat pas vorm kreeg in
de jaren zestig. In het huidige Afghanistan is ook sprake van spreiding van de macht:
, - De wetgevende macht is in handen van het parlement (Eerste en Tweede kamer).
Controleert ook de regering. Bestaat uit de volksvertegenwoordigers (gekozen door de
burgers).
- De uitvoerende macht is in handen van de regering.
- De rechtsprekende macht is in handen van de rechters.
Hoofdstuk 8: Legaliteitsbeginsel in Afghanistan (Boek: De democratische rechtsstaat)
In Afghanistan is er ook sprake van democratie, maar er zijn verschillende verkiezingen om
vertegenwoordigende organen te kiezen, namelijk:
- Presidentiële verkiezingen art. 45 Kieswet (Afghanistan): president wordt door het volk
gekozen indien hij ruim 51% van de stemmen krijgt. Deze wet bepaalt dat het vrije, directe
en algemene verkiezingen zijn, maar of dit echt zo is bevalt te betwijfelen.
- Parlementaire verkiezingen burgers kiezen hun vertegenwoordigers in het parlement. Het
parlement in Afghanistan bestaat uit twee kamers (art. 82 Gw).
- Provinciale verkiezingen
- Dorpsraadverkiezingen
Een deel van de vertegenwoordigers in Afghanistan kunnen niet echt als volksvertegenwoordigers
worden aangemerkt, vanwege de volgende factoren:
- Fraude
- Armoede
- Geloofsovertuiging (99% is moslim en hierbinnen zijn verschillende stromingen, bijv. sjiieten
en soennieten)
- Etniciteit (er zijn 55 verschillende etnische groepen in Afghanistan)
Het legaliteitsbeginsel in het kader van de rechtsstaat houdt in dat burgers invloed hebben op de
wetten die vervolgens een grondslag vormen voor de besluiten van de overheid. Dit is met name van
belang voor de besluiten die de vrijheid van burgers beperken.
Hoofdstuk 9: Eerbiediging van de mensenrechten/grondrechten in Afghanistan (Boek: De
democratische rechtsstaat)
De eerbiediging van de grondrechten is in Afghanistan vastgelegd in art. 6 Gw Afghanistan denk
hierbij aan bijv. recht op leven, onderwijs, kinderrechten, verbod op discriminatie.
In Afghanistan is de vrouw een object van geweld (denk aan fysiek geweld, verbaal geweld en
psychisch geweld). Er is veel vrouwendiscriminatie in Afghanistan en er zijn een hoop organisaties die
dit proberen tegen te gaan, maar dit heeft helaas nog weinig opgeleverd.
In Afghanistan krijgen verdachten niet altijd een eerlijk proces, zoals in Nederland wel het geval is. De
verdachten worden gefolterd (het toebrengen van ernstige psychische of lichamelijke pijn door een
ambtenaar (of met toestemming van een ambtenaar)) om zo hun daden te bekennen. Zodra de
verdachte ‘bekend’, stopt de foltering.
Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK): verdrag waarin de belangrijke rechten
van kinderen zijn opgenomen (Afghanistan is partij bij dit verdrag). Ieder mens onder de 18 jaar
wordt als kind verstaan in geval van dit verdrag. Een aantal rechten van het kind zijn:
- Gelijke behandeling / verbod op discriminatie
- Geneeskundige verzorging
, - Vrije tijd enz
- Privacy
- Vrijheid van meningsuiting
Veel kinderen in Afghanistan kunnen geen onderwijs volgen en dat komt met name door de volgende
factoren:
- Onveilige gebieden (veel religieuze, gewapende groepen)
- Armoede en arbeid (slechte economische positie van de kinderen/hun ouders)
- Veiligheid op straat (kinderen zijn bang om te worden aangerand op straat en durven
daardoor niet naar school)
- Gedwongen huwelijken (kinderen worden gedwongen te trouwen en kunnen hierdoor niet
naar school)
Hoofdstuk 10: Onafhankelijke en onpartijdige rechters in Afghanistan (Boek: De
democratische rechtsstaat)
Tot de jaren 20 van de vorige eeuw was er in Afghanistan geen sprake van onafhankelijke
rechtspraak, want de koning bepaalde wat er op het gebied van rechtsspraak gebeurde. Vervolging
van strafbare feiten was niet gebruikelijk. Nu staan de president en de bestuursvoorzitter van
Afghanistan wel achter de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter.
Alleen is er wel sprake van corruptie in het land. Burgers betalen gemiddeld 25% van hun schrale
inkomen aan corrupte ambtenaren, om hun verzoeken in te willigen.
Hoofdstuk 11: Wanneer de democratische rechtsstaat is verlamd (Boek: De democratische
rechtsstaat)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joeridecaes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.52. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now