Zorg rond sondevoeding toedienen
Thema 5. Specifieke zorg bij de voeding
11. Sondevoeding
1. Wat is sondevoeding?
Sondevoeding is een volwaardige vloeibare sondevoeding die via een sonde (slangetje) in de
maag of dunne darm komt. Het bevat alle voedingsstoffen die dagelijks nodig zijn.
- Polymere voeding
o Bevat complexe voedingsstoffen. De spijsverteringssappen zorgen dat de
voeding verteerd. Wordt gegeven als het maagdarmstelsel goed functioneert.
- Oligomere en monomere voeding
o Deze bestaan uit voorverteerde eiwitten, vetten en koolhydraten. Deze voeding
is makkelijker op te nemen, omdat het minder verteerd hoeft te worden.
Monomere voeding wordt het snelst opgenomen.
De samenstelling van sondevoeding wordt afgesteld op de behoefte van de zorgvrager.
Twee soorten sondevoeding:
- Kant-en-klare sondevoeding
o Makkelijk in gebruik en door de verpakking erg hygiënisch. Ongeopend kan
buiten koelkast worden bewaard. Controleer tht voor openen. Bewaar na
openen max 24 uur in de koelkast en noteer datum en tijd. Sommige voeding
kan niet in de koelkast (gaat klonteren). Deze voeding direct gebruiken en
restjes weggooien. Foliozakken mogen max 24 uur aangehangen worden.
- Poedervormige sondevoeding
o Neemt minder plaats in, en levert minder afval op. Meestal op te lossen met
water, zie gebruiksaanwijzing. Hygiëne is erg belangrijk. Was of desinfecteer
je handen, gebruik gekookt of steriel water. Laat gekookt water eerst afkoelen.
Voeding mag max 24 uur in de koelkast bewaard worden, schrijf hierop datum
en tijd van maken. Geopende verpakking poeder droog en afgesloten bewaren.
2. Wanneer wordt sondevoeding gegeven?
Sondevoeding wordt gegeven aan zorgvragers die niet in staat zijn voldoende te eten en te
drinken en die daardoor ondervoed dreigen te raken.
- Chronische darmaandoening
- Operatie aan kwaadaardige aandoening aan slokdarm
- Neurologische aandoening
- Coma
- Geriatrische aandoeningen
3. Soorten sondevoeding
Een voedingssonde kan via verschillende openingen in het lichaam worden ingebracht en
zich op verschillende plaatsen in het spijsverteringskanaal bevinden.
- Neus-maagsonde
o Via de neus en slokdarm in de maag (meest gebruikt)
- Neus-dunnedarmsonde
o Via de neus, de slokdarm en de maag in de dunne darm
- PEG-sonde
o Via een opening in de buik in de maag geplaatst
- PEJ-sonde
o Via een opening in de buik, via de maag in de dunne darm
- Jejunumsonde
o Via opening in de buik in middelste deel van de dunne darm.
De neus-maagsonde en de neus-dunnedarmsonde zijn flexibele slangen.
Aan het ene eind zit een aansluiting voor het toedieningssysteem. Aan het
deel dat in maag-darmkanaal ligt, zitten één/meerdere uitstroomopeningen.
Het heeft de voorkeur om microsondes te gebruiken. Om deze dunne flexibele sondes
goed in te brengen, wordt er gebruik gemaakt van een verzwaarde tip of een voerdraad.
Lengte is afhankelijk van de zorgvrager. Sondes zijn voorzien van afsluitdop of hulpstukje
om een spuit op aan te sluiten.
4. Een voedingssonde inbrengen
PEG – Percutane Endoscopische Gastrostomie
PEJ – Percutane Endoscopische Jejunostoma
Als iemand een langere tijd (meer dan 4-6 weken) sondevoeding nodig heeft, is het
aanleggen van een PEG-sonde een overweging.
Keuze van de sonde:
- Dikte van de sonde
o Dikte wordt uitgedrukt in Charrière. Dit is 1/3 mm. Voor het comfort kies je
voor een zo dun mogelijke sonde. De voeding bepaalt mede de keuze. Ook de
gezondheid van de zorgvrager speelt een rol.
- Lengte van de sonde
o Puntje van de neus, oorlel tot onderkant borstbeen + 10cm.
- Materiaal van de sonde
o Bepaalt door de tijd die de voedingssonde in het maag-darmkanaal ligt
Voorbereiding zorgvrager:
Kijk naar de indicatie om sondevoeding te geven en bijbehorende informatie. Informeer de
zorgvrager goed over het plaatsen van de sonde. Indien ervaren, laat de zorgvrager dit dan
zelf doen. Spreek signalen af en laat hem kleine slokjes water drinken tijdens inbrengen.
Werkwijze:
Breng het bed op de juiste werkhoogte en maak spanning en angst bespreekbaar. Houd goed
contact met de zorgvrager. Pas het tempo van het inbrengen aan de zorgvrager aan. Half
zittend, ondersteund door kussens is het meest ontspannend. Maak de sonde nat om hem
soepel in te brengen. Gebruik warm water voor een flexibele sonde, gebruik koud water of
de koelkast om de sonde stugger te maken. Breng de sonde in tot aan het streepje, maak deze
even vast en controleer met behulp van het optrekken van maagzuur of de zuurgraad onder
de 5,5 is. Dan weet je zeker dat je in de maag zit.
Observatiepunten:
Let bij het inbrengen van de sonde op de volgende punten:
- Benauwdheid en hoesten
o De sonde zit in de luchtpijp. Trek de maagsonde terug, totdat dit over is.
Probeer na het uitrusten nogmaals de sonde in te brengen. Als de zorgvrager
niet benauwd is, maar ook niet kan praten, zit je ook in de luchtpijp.
- Het niet verder komen van de maagsonde
o Inspecteer de mond op opkrullen in de keel. Indien dit het geval is, haal hem er
dan uit, spoel hem af en breng hem opnieuw in.
- Geen luchtgeluiden of maagretentie
o Soms wordt de sonde in de maag tegen de maagwand dichtgedrukt en komt er
geen maaginhoud. Trek de maagsonde iets terug en probeer het nogmaals. Als
dit niet werkt, moet de sonde opnieuw geplaatst. Let op: als je de voerdraad al
verwijderd hebt, moet je een nieuwe sonde gebruiken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DjenitaH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.