Inleiding Recht
Rechtsbronnen;
1. De Wet
De wet is de belangrijkste rechtsbron in Nederland.
Het woord ‘wet’ heeft meer dan 1 betekenis. Het kan namelijk een wet in
formele zin betekenen, maar ook een wet in materiële zin. Onder een wet in
formele zin verstaan we ieder besluit van de regering en de Staten-Generaal dat
volgens een bepaalde procedure tot stand is gekomen. Hoe een wet tot stand
komt staat in de Grondwet (art. 81) en in de Reglementen van Orde van de
Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Het recht van initiatief, wil zeggen dat de regering en de Tweede Kamer het
recht hebben om wetsvoorstellen in te dienen. Hier gaat een lange voorbereiding
aan af.
- Een wet wordt meestal ontworpen door het departement van de minister die
over het onderwerp gaat.
- Het ontwerp wordt behandeld in de Ministerraad
- Voor advies verzonden naar de Raad van State
- Wetsvoorstel indienen bij de Tweede Kamer, die een speciale commissie een
(voorlopig) verslag over het ontwerp laat opstellen.
- Dat verslag gaat naar de regering, die daarop reageert met een Memorie van
Antwoord
- Pas daarna kan de openbare behandeling in de Tweede Kamer plaatsvinden,
waarbij de minister het voorstel verdedigd.
- Tijdens de behandeling kan de Tweede Kamer amendementen (Voorstellen tot
wijziging van het wetsontwerp)
- Wanneer het voorstel door de Tweede Kamer is gekomen, gaat het naar de
Eerste Kamer
- Daar volgt in grote lijnen de zelfde behandeling, maar dan met het verschil dat
de Eerste kamer geen recht van amendement heeft.
- Goedgekeurd door de Eerste Kamer
- Voorgelegd aan de koning
- Ondertekening van de wet door de vorst
- Bekendmaking in het Staatsblad. Pas door deze publicatie treedt de wet in
werking en krijgt ‘kracht van wet’.
2. De gewoonte
3. De rechtspraak
4. Het verdrag
Scheiding der machten: Trias Politica
- Wetgevende macht: regering en Staten Generaal
- Uitvoerende macht: regering
- Rechtsprekende macht: rechtspraak
Bestuursorgaan: oefent bevoegdheden van de overheid uit
Beschikking: Besluit voor 1 persoon of een groep (zoals boete of vergunningen)
Besluit: geld voor iedereen
,Eigendomsoverdracht
Dit moet voldoen aan 3 voorwaarden:
- Beschikkingsbevoegdheid
- Geldige titel
- Geldige levering
Wanneer de persoon het product al heeft: traditio previ manu
Wanneer er een tussenpersoon is: traditio longa manu
Wanneer de persoon het product later krijgt: constitutum possessorium
Procesrecht
Rechtbank (enkelvoudige kamer): De uitspraken worden door één rechter
gedaan
Rechtbank (meervoudige kamer): De uitspraken worden door meerdere
rechters gedaan
3 gerechten:
- Rechtbank
- Gerechtshof
- Hoge Raad
Sinds 2012 zijn er nog 10 rechtbanken met ieder een eigen grondgebied
(arrondissement)
Iedere rechtbank is onderverdeeld in 4 sectoren:
- sector kanton
- sector civiel
- sector bestuur
- strafsector
Nederland kent 5 gerechtshoven: Den Bosch, Amsterdam, Den Haag, Arnhem en
, Leeuwarden.
Het grondgebied van een gerechtshof, heet een ressort en omvat een aantal
arrondissementen.
Een schriftelijke uitspraak van de rechtbank (sector kanton en civiel) noemt men
een vonnis.
Een uitspraak van zowel een gerechtshof als van de Hoge Raad heet een arrest.
Naast de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad, kennen we in Nederland
een aantal min of meer bijzondere rechters:
- Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State
- Centrale Raad van Beroep
- Voorzieningenrechter
- Kortgedingkantonrechter
- Politierechter
- Rechter-commissaris
- Kinderrechter
Burgerlijk procesrecht
Het burgerlijk procesrecht, dat de civiele procedure regelt, treffen we aan het in
Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.
Civiele procedure
1. Beginnen met het uitbrengen van een dagvaarding (een schriftelijke
boodschap, opgesteld door de advocaat van de eiser en gericht tot de gedaagde
(wederpartij) waarbij deze laatste wordt opgeroepen om een bepaalde dag en
bepaald uur voor de rechter te verschijnen.
Een dagvaarding wordt door een deurwaarder aan het adres van de gedaagde
bezorgd. Dit wordt ook wel het betekenen van de dagvaarding genoemd.
Iemand heeft een advocaat nodig wanneer hij wil gaan procederen bij de
rechtbank (sector civiel), gerechtshof (hoger beroep) en bij de Hoge Raad
(cassatie). Men noemt dit ook wel het beginsel van verplichte
procesvertegenwoordiging genoemd.
( Soms word een procedure niet aanhangig gemaakt door middel van een
dagvaarding maar door middel van een verzoekschrift. Het starten van de
procedure geschiedt in dit geval door indiening van het verzoekschrift bij de
griffie van het bevoegde recht. De griffie is de administratie van het
betreffende gerecht. Het verzoekschrift is gericht aan de rechter ipv aan de
gedaagde. Het is dan aan de rechter te beslissen of, en zo ja, welke
belanghebbende moeten worden opgeroepen)
2. Nadat de gedaagde (dagvaarding) op de hoogte is gesteld van het feit dat de
eiser een proces tegen hem heeft aangespannen, plaatst de advocaat van de
eisende partij de zaak op de rol.
De rol kan worden omschreven als de agenda die moet worden bijgehouden door
de griffie, waarop alle zaken genoteerd staan die op de rolzitting aan de orde
moeten komen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kelly1303. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.