Class notes
Staatsrecht - Werkgroep 5B (2014/2015)
- Course
- Institution
Collegedictaat van 4 pagina's voor het vak Staatsrecht aan de VU
[Show more]
Seller
FollowKieb
Reviews received
Content preview
Werkgroep 5B Koninkrijksrecht !!
1a. Op 10 oktober 2010 zijn de Ned. Ant. ontmanteld. Geef aan hoe de staatkundige
verhouding binnen het Koninkrijk er sindsdien uitzien. !
!
Koninkrijk der Nederlanden met vier zelfstandige landen: Nederland, Aruba, Curacao en Sint
Maarten. Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES-lichamen) worden een Nederlands openbaar
lichaam (art. 134 GW), zij zijn een bijzondere gemeente van Nederland. Het vernieuwde Statuut
voor het Koninkrijk treedt op dat moment ook in werking. !
!
1b. De staatkundige hervorming van het Koninkrijk vereiste een wijziging van het Statuut.
Een dergelijke wijziging geschiedt middels een rijkswet die op bijzondere wijze tot stand
komt. In welk(e) opzicht(en) bijzonder? !
!
Een rijkswet regelt iets voor het gehele Koninkrijk. Uiteindelijk kan Nederland toch altijd zijn zin
doorzetten bij de aanneming van een rijkswet. Dit kan omdat Nederland de gevolmachtigde
ministers die bezwaar heeft overrulen. Art. 12 Statuut regelt wat er moet gebeuren als een
gevolmachtigde minister bezwaar heeft. De wet kan dan wel worden aangenomen, maar geldt dan
niet in het desbetreffende land. Tenzij het om iets heel essentieels gaat, wat de binding tussen de
vier landen betreft, dan geldt een wet toch in het land van de gevolmachtigde minister die bezwaar
heeft aangetekend. Als er bezwaar is, kan op grond van lid 2 toch tot een oplossing worden
gekomen, doordat er dan opnieuw en langer moet worden doorgepraat over dat voorstel. Hoe dat
overleg geschiedt, vind je in lid 3. De minister president zit er dan niet namens het land Nederland,
maar als een neutrale scheidsrechter. Op die manier wil men toch een compromis bereiken.
Uiteindelijk heeft de raad van ministers toch nog de mogelijkheid om het bezwaar naast zich neer
te leggen en de gevolmachtigde minister te overrulen. Het bezwaar in lid 1 wordt het lokaal veto
genoemd. Het overleg in lid 2 wordt ook wel het intern appel genoemd. !
!
Wijziging van het Statuut (art. 55 Statuut) > bij rijkswet > bijzondere procedure. !
!
Een wet kan pas door de koning en Staten Generaal (van Nederland) worden bekrachtigd als zij in
(Nederland), Aruba, Curacao en Sint Maarten bij landsverordening is aanvaard. Deze
landsverordening kan pas door de gouverneur worden bekrachtigd als zij in twee lezingen van het
ontwerp, de tweede binnen een maand na de eerste, wordt vastgesteld. Slechts wanneer de
ontwerp-landsverordening in eerste lezing een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte
stemmen behaalt, kan de tweede lezing vervallen. !
!
Rijksregering: Koning met benoemde ministers (Nederlandse ministers) en gevolmachtigde
ministers uit Aruba, Curacao en Sint Maarten als het een van die landen raakt > Nederland
domineert. !
!
Rijksparlement: Nederlandse Staten-Generaal > geen apart orgaan > dominantie Nederland. !
!
Koninkrijk der Nederlanden als geheel niet goed te typeren als > sui generis: 'een constructie als
zodanig' > het heeft teveel kenmerken van alles om het duidelijk te typeren. !
!
De Europese Unie kan ook als een sui generis worden getypeerd: voor sommige dingen moeten
iedereen instemmen, maar er zijn ook veel aparte organen. !
!
2a. Bestudeer art. 3, 43 lid 2, 44, 50, 51, 55 lid 2 en 58 van het Statuut, geef aan welke
bepalingen wijzen in de richting van een federatie, een confederatie en een eenheidsstaat,
en leg uit waarom. !
!
, Federatie/ confederatie/ Uitleg!
eenheidsstaat
Art. 3 Federatie Statuut geeft een duidelijke
bevoegdheidsafbakening en de
rest mogen de landen zelf regelen.
Uitputtende opsomming van
bevoegdheden is duidelijk
kenmerk van federatie.
Art. 43 lid 2 Federatie Bevoegdheidsbepaling (idem art.
3)
Art. 44 Eenheidsstaat Het centrale gezag moet wel
goedkeuring geven. Instemming
centraal gezag nodig voor
wijziging. Dit wordt ook wel
preventief toezicht genoemd. Het
hogere niveau houdt toezicht op
de lagere overheidsverbanden.
Art. 50 Eenheidsstaat Centrale gezag heeft hier het
laatste woord over de wetgeving
van de eilanden. Repressief
toezicht > duidelijk kenmerk van
eenheidsstaat.
Art. 51 Eenheidsstaat Taakverwaarlozing > toezicht >
eenheidsstaat.
Art. 55 lid 2 Confederatie Alle landen moeten apart
instemmen.
Art. 58 Confederatie Aruba heeft het eigen recht in
handen, maar het centrale gezag
beslist dit niet alleen, dus daarom
geen eenheidsstaat. Ook geen
federatie, want dan had het
centrale gezag er nog meer over
te zeggen. !
Recht van secessie (het recht om
het Koningkrijk te verlaten
(eenzijdig) > confederaal.!
Andere landen die eruit willen dan
moeten we daar met z'n alle over
eens zijn > federaal.
!
3a. De Grondwet bevat, in het licht van het koninkrijksrecht, bepalingen !
van een verschillend hiërarchisch niveau. Leg dit uit en licht dit toe aan de hand van
artikelen uit de Grondwet en het Statuut. !
!
Normenhiërarchie (art. 5 Statuut): !
Verdragen > Statuut > Rijkswet > Algemene Maatregel van Rijksbestuur> Grondwet (&
Staatsregeling) > Wet in formele zin (& landsverordeningen) !
!
Rijkswet staat boven de Grondwet, omdat het iets van het Koninkrijk is en alles van het Koninkrijk
staat boven de Grondwet. !
!
1. Grondwet als de 'staatsregeling' van Nederland > voorbeeld: artikelen over rechtspraak en
decentralisatie. Deze staan onder het Statuut in hierarchie. Deze bepalingen hebben nooit
werking op Koninkrijksniveau. !
2. Grondwet als statuut voor het koninkrijksrecht > het statuut regelt zelf niets en de Grondwet
heeft dan een aanvullende werking. De Grondwet wordt gedeeltelijk opgetakeld naar het
niveau van het Statuut en staat dan in hierarchie gelijk. Voorbeeld: buitenlandse betrekkingen
(art. 91 e.v. GW) of de positie voor de Koning. !
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kieb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48072 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now