Hoofdstuk 6 Productaansprakelijkheid
§1 Risicoaansprakelijkheid
1 van de vereisten om te komen tot aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad is
toerekening aan de dader. Met andere woorden: de schuldvraag is belangrijk om te komen
tot aansprakelijkheid. Maar dat geldt niet voor alle vormen van aansprakelijkheid. In de wet
staat namelijk een aantal artikelen waarin een risicoaansprakelijkheid is vastgelegd.
Risicoaansprakelijkheid houdt in dat een ander aansprakelijk is voor schade aan derde,
zonder dat aan die persoon zelf een verwijt kan worden gemaakt. Iemand of iets anders is
schuldig aan het ongeval, aan iemand of iets anders is de schade toe te rekenen.
Een voorbeeld van risicoaansprakelijkheid is die van de ouders voor gedragingen van hun
kinderen. De ouders valt niets te verwijten, ze hebben geen schild dat de schade is
aangericht, maar ze zijn toch aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door hun kind (art.
6:164 en 6:169 BW). Zo zijn er meer voorbeelden in de wet terug te vinden. De bezitter van
een dier is aansprakelijk voor gedragingen van het dier (art. 6:179 BW), de werkgever is
aansprakelijk voor gedragingen van zijn werknemer en de bezitter van een gebouw is
aansprakelijk voor schade aan personen of zaken die ontstaat door een gebrek in dat
gebouw (art. 6:174 BW).
De vorm van risicoaansprakelijkheid die in dit hoofdstuk centraal staat, is de
productaansprakelijkheid. De producent van een product kan aansprakelijk worden
gehouden voor schade veroorzaakt door dat product, zelfs als de producent niets kan
worden verweten (art. 6:185 e.v. BW). Daarvoor moet wel aan een aantal voorwaarden zijn
voldaan.
§2 Vereisten productaansprakelijkheid
De regeling van de productaansprakelijkheid is een bijzondere vorm van de onrechtmatige
daad. Dat blijkt alleen al uit het feit dat de artikelen die over productaansprakelijkheid gaan
in het wetboek te vinden zijn vlakbij die van de onrechtmatige daad (6:162 BW e.v.).
Daarnaast blijkt het ook uit de inhoud van de regeling. De eerste zin van art. 6:185 BW
bepaalt: ‘De producent is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door een gebrek in zijn product.’
Uit dit artikel blijkt dat aan 3 voorwaarden moet zijn voldaan om tot productaansprakelijkheid
te komen: een product moet gebrekkig zijn en er is schade en de schade is veroorzaakt door
dat gebrek.
Hier herkennen we 3 van de 4 vereisten van de onrechtmatige daad: een onrechtmatige
gedraging (gebrekkig product), schade en causaal verband. Er staat in art. 6:185 BW alleen
niets over het vierde vereiste toerekening.
, Gebrekkig product
Voor schadevergoeding op grond van productaansprakelijkheid moet er allereerst sprake
zijn van een gebrekkig product. Dit vereiste kan worden gezien als een specifieke vorm van
het eerste vereiste voor de onrechtmatige daad. Alleen als een gedrag onrechtmatig is, kan
er sprake zijn van aansprakelijkheid. In het kader van de productaansprakelijkheid wordt als
een onrechtmatige gedraging aangemerkt het op de markt brengen van een gebrekkig
product. Wat daar precies onder moet worden verstaan is uitgewerkt in art. 6:186 en 6:187
BW.
Product
Met product wordt bedoeld een roerende zaak. Dus alleen schade veroorzaakt door
roerende zaken komt voor vergoeding in aanmerking. Dat staat in art. 6:187 lid 1 BW. Als
een roerende zaak bestanddeel wordt van een andere roerende zaak of zelfs van een
onroerende zaak, blijft de wet het als een product zien.
Wat valt niet onder deze regeling? Op de eerste plaats valt een gebrekkige onroerende zaak
buiten de productaansprakelijkheid. Daarvoor zou een gedupeerde eventueel de
risicoaansprakelijkheid van de bezitter van een opstal (art. 6:174 BW) kunnen gebruiken. Op
de tweede plaats zijn fouten die worden gemaakt in de levering van een dienst niet onder
deze regeling te brengen. Daarvoor zal de gewone regeling uitsluitsel moeten brengen. In
art. 6:187 lid 1 BW staat wel elektriciteit apart vermeld als product. Tot slot zijn
landbouwproducten ook als producten in de zin van deze regeling te zien, met name om
consumenten extra bescherming te bieden tegen onveilige voedingsmiddelen.
Gebrekkig
Een product is gebrekkig als het niet de veiligheid biedt die men mag verwachten. Dat is
bepaald in art. 6:186 lid 1 BW. De vraag is dan natuurlijk hoe een consument
verwachtingen van een product krijgt. In de wet staat dat voor de beoordeling daarvan alle
omstandigheden in aanmerking worden genomen, maar dat met name gedacht kan worden
aan:
1. De presentatie van het product
2. Het redelijkerwijs te verwachten gebruik
3. Het tijdstip van produceren
Presentatie van het product
Bedrijven presenteren hun producten op verschillende manieren. Er wordt bijvoorbeeld
gebruikgemaakt van reclame op social media, internet, tv of in de krant. Daarnaast worden
verkopers ingeschakeld die de producten aanprijzen en bij veel producten wordt een
gebruiksaanwijzing meegeleverd. Dit alles geeft belangrijke informatie over wat de
consument mag verwachten van het product. Om productaansprakelijkheid te voorkomen
zullen producenten in reclame-uitingen en de gebruiksaanwijzing dan ook uitgebreid de
bijzonderheden uitleggen. Maar het is onmogelijk om alle mogelijke risico’s vooraf uit te
sluiten. Bovendien zijn er ook zaken die als bekend mogen worden verondersteld. Dat soort
informatie hoeft een producent niet in reclames of gebruiksaanwijzingen op te nemen.
Redelijkerwijs te verwachten gebruik
Wat ook meespeelt bij de beoordeling of een product gebrekkig is of niet, is het redelijkerwijs
te verwachten gebruik van het product. De fabrikant moet bij het produceren en bij het
maken van goederen uitgaan van het normale, te verwachten gebruik. Er hoeft geen
rekening te worden gehouden met roekeloos gedrag van de consument. Dit heeft voor de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xninaxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.