Internationale verdragen
- Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Privaat- staats- en strafrecht
- Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten
- Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind
Door alle landen getekend, maar niet door Zuid-Soedan
- Gehandicaptenverdrag
- Andere internationale regelingen
Invloed EVRM
- Welke bepalingen van belang?
Art. 8, 12 en 14 EVRM inhoudelijke rechten; artikel 6 EVRM procesrechtelijk
Art. 8 EVRM gaat over het priveleven, gezinsleven. Art. 6 gaat over het procesrecht, eerlijk
proces. Beginsel hoor- en wederhoor
- Art. 8 EVRM kent vier verschillende onderwerpen
Gezinsleven, priveleven, woning, correspondentie
Kernbegrip voor het familierecht. De essentie ligt in het Marckx arrest. Art. 8 EVRM is opzichzelf
een hele wetboek aan het familierecht. Dit artikel biedt de mogelijkheid om staten te
verplichten positieve inspanning te verrichten. Gaat niet alleen om niet-discriminerende regels
op te nemen, maar ook positieve regels om eigen ontwikkeling en identiteit kunnen ontplooien.
- Het begrip family life in art. 8 EVRM
In Nederland vertaald met ‘nauwe persoonlijke betrekking’
Onderscheid tussen formeelrechtelijk begrip en materieelrechtelijk begrip
- EHRM Marckx
Boek 1
1. Algemene bepalingen 11. Afstamming
2. Naam 12. Adoptie
3. Woonplaats 13. Minderjarigheid
4. Burgerlijeks tand 14. Gezag
5. Huwelijk/ GP (5a) 15. Omgang en informatie
6. Rechten/ plichten echtgenoten 16. Curatele
7. Gemeenschap van goederen 17. Alimentatie
8. Huwelijkse voorwaarden 18. Vermissing
9. Ontbinding van het huwelijk 19. Bewind
10. Scheiding van tafel en bed 20. mentorschap
Rechtsbeginselen
- Beginsel van persoonlijke vrijheid
Bijv t.a.v. partnerkeuze; wel of geen kinderen; trouwen of samenwonen
Zie Wet tegengaan huwelijksdwang
- Beginsel van gelijkheid
Geen onderscheid op grond van genderidentiteit, seksuele voorkeur, ras, kleur etc
- Beginsel van verantwoordelijkheid
Zorgplicht; bescherming, afstamming
- Beginsel van gebondenheid
Veel regels van dwingend recht
Kennisclip 2 – Huwelijk en GP
Soorten relaties
Formele relaties
= relaties die in het personen- en familierecht zijn geregeld. Twee verschillende vormen:
1
Tilburg University 2021-2022 R.A.C.M. Jansen
,- Huwelijk (Titel 5 Boek 1 BW)
- Geregistreerd partnerschap (Titel 5A Boek 1 BW)
Beginsel van gebondenheid = je geeft je met een relatie aan dat je je wilt binden aan de regels die
van toepassing zijn op het huwelijk of GP
Informele relaties
- Samenleving met contract = niet geregeld door het familierecht. Geen verbod op aantal mensen
door wie een dergelijk contract ondertekend mag worden. Groot verschil met een formele
relatie, want een huwelijk of GP mag niet aangegaan worden meerdere mensen. Verbod op
polygamie, beginsel van monogamie
- Samenleving zonder contract
- LAT-relatie
Huwelijk
- Huwelijk volgens Hugo de Groot
"eene verzameling van man ende wijf tot een gemeen leven, medebrengende een wettelick
gebruick van malkanders lichaem”
- Twee doelen:
1. Geestelijk element: levensgemeenschap der echtgenoten
2. Materieel element: instandhouding menselijk lichaam
Vereisten aangaan huwelijk
Twee soorten vereisten:
1. Uitwendig ofwel formaliteiten. Wat zijn de formaliteiten die betrekking hebben op de
huwelijksvoltrekking? Het proces
2. Inwendig: twee soorten: a) absoluut vereiste (betrekking op 1 persoon, denk aan de leeftijd. Of
je mag trouwen is afhankelijk van jouw leeftijd) en b) relatief vereiste (daarvoor heeft men
beide personen nodig. Denk aan een voorwaarde die betrekking heeft op de ander. Je mag niet
trouwen met eigen moeder. Je hebt de identiteit van beide personen nodig.)
a. Uitwendige huwelijksvereisten: formaliteiten die aan elke huwelijksvoltrekking zijn gebonden,
bv aangifte + voltrekking
b. Inwendige huwelijksvereisten: aan welke vereisten moeten de personen voldoen, die met elkaar
een huwelijk willen aangaan
Uitwendige vereisten
Boek 1, titel 5
- Huwelijkssluiting ten overstaan van ABS of BABS
Het is niet mogelijk om een huwelijk te laten voltrekken door een geestelijke. Het is zelfs
strafbaar om eerst een religieus huwelijk te sluiten voorafgaand aan een burgerlijk huwelijk.
- Aangifte huwelijksvoornemen in persoon of digitaal (’t laatste is mogelijk sinds 1 juli 2016)
- Huwelijk in Nederland mag niet worden voltrokken door; notaris, geestelijke of andere derde!
- Let op: op verzoek mag/ kan familielid of kennis eenmalig als BABS optreden, met toestemming
uiteraard van B&W
- Stuiting art. 1:50 e.v. BW = het mag niet eens plaatsvinden. Voorafgaand aan het huwelijk mag
iemand naar de burgerlijke stand gaan en aangeven dat die mensen niet in het huwelijk mogen
treden, omdat ze niet aan de formaliteiten voldoen bv omdat iemand al getrouwd is of iemand
te dicht bij iemand staat, niet over de juiste capaciteiten beschikt (staat onder curatele),
geestelijke stoornis = uitwendige vereisten.
Hoeveel getuigen moeten er aanwezig zijn?
Op welke plaats moet een huwelijk plaatsvinden?
Inwendige vereisten
Absolute vereisten
1. Niet een te jeugdige leeftijd art. 1:31 BW
2. Vermogen tot wilsbepaling art. 1:32 BW
3. Geen bestaand huwelijk of GP art. 1:33/ art. 1:42 BW
4. Vereiste toestemming van derden art. 1:35 e.v. BW
Relatieve vereisten
1. Geen nauwe bloedverwantschap art. 1:41 BW
2
Tilburg University 2021-2022 R.A.C.M. Jansen
,2. Niet adoptief broer- zus tenzij art. 1:41 BW
3. Familieleden in 3e of 4e graad, tenzij art. 1:41a BW
nicht of neef verbod. Art. 3. Is verboden, tenzij er toestemming wordt gegeven. In principe is
het verboden in Nederland
4. Geen stuiting (vgl. art. 1;50 e.v. BW)
Monogamie beginsel
- Art. 1:42 BW: zij die met elkander een huwelijk willen aangaan, mogen niet tegelijkertijd een
geregistreerd partnerschap zijn aangegaan
- Art. 1:80a lid 2 BW: zij die een geregistreerd partnerschap aangaan, mogen niet tegelijkertijd
gehuwd zijn.
Polygame huwelijken
Erkennen wij polygame huwelijken uit andere landen? Ja, uit andere landen mits er geen
Nederlander erbij betrokken is en geen van de partijen in Nederland woonachtig is bij het sluiten
van het huwelijk.
Geregistreerd partnerschap
- Begon in Denemarken (1989), maar slechts voor paren van gelijk geslacht
- Nederland wilde twee problemen oplossen;
Discriminatie van paren gelijk geslacht
Paren van verschillend geslacht die niet wilden trouwen
- 1998: GP geïntroduceerd maar paren van gelijk en verschillend geslacht
- 2001: huwelijk opengesteld voor paren van gelijk geslacht
- 2015: twee instituten gelijkgesteld (weinig uitzonderingen)
Rechtsgevolgen
- Vermogensrecht
Gemeenschap van goederen, bij scheiding alimentatie en erfrecht, huurrecht, verschoningsrecht
- Rechten en plichten tegenover elkaar
- Erfrecht, huurrecht, verschoningsrecht
- Status kinderen in afstammingsrecht, gezag, enz
Onderscheid kinderen die binnen en buiten huwelijk/ GP zijn geboren. Binnen het huwelijk
geboren, automatisch twee ouders, ook bij twee moeders. Beide ouders krijgen dan ook meteen
het gezag. Bij scheiding loopt het gezag dan ook door.
- Diverse andere rechtsgevolgen (fiscaal, strafrechtelijk, etc)
Kennisclip 3 – Echtscheiding en ontbinding
Ontbinding van het huwelijk
Huwelijk kan op vier manieren worden beëindigd (art. 1:149 BW)
- Dood
- Echtscheiding
- Vermissing
- Scheiding van tafel en bed
Echtscheiding
- Ongeveer 34% van huwelijken eindigen in scheiding
- Gemiddelde duur van een huwelijk is 14 jaar
- 1 op de 6 kinderen maakt een echtscheiding mee
- Grondslag: duurzaam ontwrichting van het huwelijk
- Dwingend recht met eigen procesrecht. De staat alleen bepaald hoe een echtscheiding tot stand
komt.
3
Tilburg University 2021-2022 R.A.C.M. Jansen
, Gevolgen scheiding voor kinderen
- Veel veranderingen
Er kan een verandering komen tav de hoofdverblijfplaats of scholen
- Kans op emotionele problemen
Door de veranderingen kunnen er emotionele problemen ontstaan. Uit onderzoek blijkt dat niet
ieder kind een probleem heeft bij een echtscheiding. Als er open wordt gesproken over de
veranderingen, dan kan een kind het proces beter doorstaan. Problemen kunnen zich over
verschillende manieren uiten:
o Externalisatie: agressie, vandalisme en delinquent gedrag
o Internalisatie: depressie, angst, laag zelfbeeld
- Schoolproblemen
De school speelt een grote rol bij het echtscheidingsproces
Beëindiging GP
Geregistreerd partnerschap
- Dezelfde gronden als voor huwelijk
o Dood (art. 1:80c lid 1 sub a)
o Vermissing (art. 1;80c lid 1 sub b)
o Ontbinding (cf. echtscheiding) (art. 1:80c lid 1 sub d, bij de rechter)
o Duurzame ontwrichting
- Andere gronden dan het huwelijk
o Wederzijds goedvinden (art. 1:80c lid 1 sub c)
zonder inmenging van rechter. Dit is de beëindiging van het huwelijk
o Omzetting (art. 1:80c lid 1 sub e) naar huwelijk
Twee verschillende bewegingen 1) het huwelijk wordt tot stand gebracht 2) GP wordt
onmiddellijk beëindigd. Partijen beschikken dan over een akte van omzetting en kunnen
vragen om een huwelijksakte (kan voor erkenning huwelijk in het buitenland van belang zijn)
Flitsscheiding
Verschillend geslacht Gelijk geslacht
Huwelijk Altijd Sinds 2001
GP Sinds 1998 Sinds 1998
In 2001: mogelijkheid om huwelijk in GP om te zetten en andersom. Het gevolg was dat partijen die
al in een huwelijk waren naar de rechter moesten om het huwelijk te beëindigen. Ze konden door
het huwelijk om te zetten naar een GP, GP beëindigen zonder tussenkomst van de rechter, met
wederzijds goedvinden. Dat werd de flitsscheiding genoemd. Binnen 24 uur werd beëindiging GP
geregistreerd.
In 2009: mogelijkheid om huwelijk in GP om te zetten afgeschaft
Gevolgen echtscheiding
Ontbinding huwelijk door echtscheiding
- Vermogensrecht: boedelscheiding/ verdeling boedelgoederen
- Pensioen: pensioenverevening en pensioenverdeling
- Echtelijke woning: woonrecht/ voortzetting huur
- Alimentatie: ex-partner (art. 1:157 e.v. BW) en kinderen (art. 1:392 e.v. BW)
- Kinderen: gezag en omgang
emotionele verwerking net zo belangrijk in de praktijk
Huidige problemen
- Administratieve echtscheiding
Als partijen zelf de echtscheiding kunnen regelen, waarom moet de rechter dan het huwelijk
ontbinden? Is het dan niet beter om een administratief proces in te voeren?
- Conflictscheidingen (ook vechtscheiding genoemd)
Toename van een conflictscheiding
- Een gezin, een rechter
Altijd hetzelfde gezicht bij een echtscheiding
4
Tilburg University 2021-2022 R.A.C.M. Jansen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller racmjansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.