Een complete, super duidelijke en overzichtelijke samenvatting (met veel uitleg) over de ETRUSKEN – een hoorcollege tijdens Inleiding I. (1e jaar kunstgeschiedenis)
Het vak 'Inleiding I' krijg je in het 1e jaar kunstgeschiedenis. Ik heb mijn best gedaan de opmaak prettig en mooi te maken, want ...
DE ETRUSKEN
Italië bestond vroeger uit vele gebieden/volkeren zo ook: Etrurië, van de Etrusken.
In Etrurië lagen 12 belangrijke steden. Etrurië was echter niet een gebied en cultuur die macht
uitstraalde: de steden waren erg onafhankelijk van elkaar en waren ook niet versterkt. (Het
einde van de Etruskische beschaving (rond 100 vC) heeft daar dus ook mee te maken.
Etrusken waren heel erg welvarend volk. Ze zaten er 1000 – 100 vC. (was ook voorspelt).
In hun bloeiperiode (700 en 600 vC): zij hadden de macht op zee: hegemonie op zee:
hierdoor konden zij met veel gebieden handel drijven (klein Azië en Griekenland) → in
deze graven dus ook veel Grieks aardewerk: bijna al het belangrijke Griekse aardewerk dat
we nog hebben komt uit Etruskische graven. (Ook was dit een vruchtbaar gebied)
Herkomst & Begin
De Etrusken worden vaak als mysterieus genoemd, omdat:
• Geen literatuur van de Etrusken over, alleen ‘materiële getuigenissen’ (e.g. grafvondsten).
• Hun herkomst is onbekend.
Vermoedens:
Herodotus beschreef ooit: de Etrusken komen uit het oosten (Turkije) waar een
hongersnood was, en Tirennous daarom een deel van dat volk naar het westen heeft
geleid. Andere personen echter menen weer dat de Etrusken uit het Noorden kwamen.
Mogelijke bewijzen:
• DNA onderzoek vermoed een combinatie: zowel Noord-Italië als invloeden Oosten.
• Deze grafsteen (gevonden in Lemnos) is gevonden in Turkije, en is heel vergelijkbaar Stele van Kaminia.
met Etruskische grafstenen (er werd gereisd tussen de gebieden?) 6de eeuw vC. Lemnos
Waar we van uitgaan:
De Etruskische cultuur heeft zich ín Italië ín Etrurië ontwikkelt (onder allerlei invloeden)
, Chronologie
Late bronstijd 1200-900 vC
Etnische formatie van de Etrusken
Etrusken vormen zich uit verschillende volkeren en invloeden
Ca 900 – 725 vC
Villanova of proto-Etruskische periode
De vroege proto-Etrusken vestigden zich rond Villanova
Ca 725 – 580 vC
Oriëntaliserende periode
Veel invloeden uit Oosten
Ca 580 – 480 v. Chr.
Archaïsche periode – Griekse invloed
Veel invloed uit Griekenland
Ca 480 – 300 v. Chr.
Klassieke periode – minder welvarend
Romeinen nemen langzaam steeds meer over
Ca 300 – 100 v. Chr.
Etrusco-Romeinse periode
Hier zijn de Romeinen veel dominanter, en hebben al het meeste overgenomen
Relatie met de Romeinen
In het begin waren de Etrusken eigenlijk welvarender en een hogere cultuur dan de
Romeinen.
Zo had je in de Romeinen de koningstijd (753 – 509 vC). In deze tijd waren ook 3
Etruskische belangrijke koningen van Rome.
, Wat er over is van de taal
Bijna geen Etruskische teksten over. Wel veel inscripties, in zelfde schrift als Grieken. Maar
bijna alle inscripties zijn namen van mensen of goden, en zeggen maar weinig.
Mini-potje: abcdarium(?): dit is grappig: om te leren schrijven.
Orvieto: Necropool: meeste overgebleven teksten zijn namen: inscripties
Deze 3 geschriften ‘plaatjes van Pyrgi’ (=belangrijke
havenplaats) (500 vC), belangrijk omdat (1) het een tweetalige
tekst is die wetenschappers in staat stelt om hun kennis van
het Fenicisch te gebruiken om het Etruskisch beter te
begrijpen, en (2) omdat het bewijzen levert voor de
Fenicisch/Punische invloed op westen v.d. Middellandse Zee.
asurnen
Het meeste over de Etrusken weten we via secondaire bronnen (Etrusken integreerde namelijk
sterk in de Romeinse cultuur, en verdwenen daar later in) en via materiële bronnen.
Belangrijke materiële bronnen zijn (objecten gevonden in en rondom) de Etruskische graven.
Zowel crematie als begraven (hing af van periode).
Vaak werd gebruikt gemaakt van ‘biconische’ asurnen.
Met de hand gemaakte potten. Vaak verschillende
deksels: links een eetnap. Rechts is een helm-deksel (hier
gaan we ervan uit dat het een krijger was).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LucyImme3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.