Het actuele denken (de mentale ruimte, contaminaties en serendipiteit)
Samenvatting: Contextualiseren 2A
Inleiding
1. Mentale ruimte:
- meer en meer prioriteit ( de mentale ruimte is een machtige golf van de 21e eeuw)
- Veel mensen zijn er niet meer bij ‘eigen wereld’ → realiteit.
2. Contaminaties:
- zoekt antwoord op vraag: wat gebeurt er precies in ons hoofd? Hoe is het daar
gekomen?
(Aanvankelijk via de omweg van de taalfout over de verborgen inhoud van de freudiaanse
verspreking naar alle vormen van beïnvloeding door beeld en woord)
- beïnvloeding van gedachten/ ideeën (vaak met de eerste levensjaren)
- je brengt overal je volledige bagage mee
- het zit reeds in je
- je kunt niet enkel ontvangen maar ook overbrengen
“ de opmars van het mentale vereist een verdere studie van wat dan precies in ons hoofd
gebeurt en hoe het er gekomen is”
3. Serendipiteit:
- doel: denken open te trekken & creatief en fris omgaan met verwovenheden van
onze cultuur.
- het gebruiken van toevalligheden
- je denkt dat je iets gaat doen maar doet iets anders
- associatie - inspiratie
- alle aspecten van het brein (de man rekent en kleur combineert)
- nieuwe methoden van denken, alternatief voor traditionele, rationeel en rechtlijnig
denken.
“ het onverwachts vinden van iets”
, 1. de mentale ruimte:
1.1 de 20e eeuw:
Psychologie hebben ze nodig om de mentale wereld in te treden / te begrijpen → is geen
echte zichtbare wereld.
- De 20e eeuw = de eeuw van de opkomst van de mentale ruimte ( in het
impressionisme (1880) was mentale ruimte ook te situeren door de opdeling van de
ruimte op canvas)
- Onze 21e eeuw samenvatten (speculatie)
1.2 Sigmund Freud - Het ontstaan van de psychologie - Hysteria
- onderzoek (1860) over aristocratie vrouwen die hysterisch zijn. (opgesloten gevoel,
verboden wenden zorgen voor krankzinnigheid)
- Hysteria - opgesloten, zitten in de geest. Ontstaan doordat de uitdagingen beperkt
zijn, gebrek aan inspraak en vrijheid, het gevoel dat ze niet zinvol bezig zijn. (enkel
focus op materie: mens heeft meer nodig!!)
- Freud is de eerste die vaststelt dat niet enkel fysieke problemen erg kunnen zijn.
- Psychosomatische ziekten: denken dat je iets hebt (een ziekte) en later effectief
krijgt.
- Conversiehysterie= typisch voor patiënten die wensen hebben die onbewust en
verboden zijn, vertalen zich lichamelijk.
- 1950: na WOII: zowel man als vrouw gaan werken: economisch, prachtige tijd, maar
huiselijk leven gaat verloren, opvoeden kinderen?
Verschil tussen Westerse en Oosterse maatschappijen-culturen over ziektes:
Westen
● Analytisch
● Probleem inzoomen en oplossen, o.a. het probleem uitzoomen en door het geven
van pilletjes tegen de veroorzaakte pijn.
● Niet belangrijk in onze huidige maatschappij, wordt niet terugbetaald.
2
, Oosten
● Synthetisch
● Proberen achterhalen wat er in zijn leven is gebeurd wat die pijn veroorzaakt.
1.3 Abstracte schilderkunst
- Eerste abstracte werk in 1910 door Kandinsky, mijlpaal valt samen met andere
ontwikkelingen in de cultuur en wetenschap (HET MENTALE WORDT ZICHTBAAR)
- Niet enkel in kunst, andere vakgebieden maken transformatie ook door, vb:
● Mayerhold: in theater, menselijke vormen abstraheren, de mens is een
wezen dat bestuderend waardig is, concept man/ vrouw overstegen.
● Einstein: in film (bv pantserkruiser Potemkin) Menselijke figuur
expressionistisch gebruikt om begrippen te schetsen (via montage en
close-up). Russische revolutie nagespeeld maar in abstracte vorm.
● Modern Russisch Ballet: Muziek van Strawinsky: Bewegingen niet meer
traditioneel. Mentale verzuchtingen uiten via personages en componisten.
Beelden geen feiten maar vertolken met lichaam wat in hen gebeurd.
● Maiakovsky: Manifest/ informatie theorie
Een tekst die 100% nieuwe info geeft = 100% onleesbaar, vervreemdend
Een tekst die 100% herhaald = 100% redundant (vandaag gzn als kitch, of soap)
1.4 Kafka
- Speelt zich af in de mentale wereld, die zich kenmerkend in dromen en angsten.
- Het onderbewuste zichtbaar maken.
- Presenteert surrealistische ideeën als feiten of werkelijkheid in boeken adhv een
structuur van een droom.
- De mentale wereld mij Kafka is alomtegenwoordig en heeft je volkomen in de greep
Voorbeeldwerk: de gedaanteverwisseling (de vertrouwde wereld kan elk moment instorten)
Das Schloss (intuïtie leidt, de angst ook), het proces (alles speelt zich af in het hoofd)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noordemeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.30. You're not tied to anything after your purchase.