Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
All for this textbook (1)
Written for
Avans Hogeschool (Avans)
Social Work
Perspectief op het Sociaal werk (WESWA1PSW23)
All documents for this subject (20)
Seller
Follow
annevdp
Content preview
1 Geest, Gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie is de studie van de geest
- Interne geestelijke processen denken/voelen
- externe waarneembare gedragingen praten/lopen
- Wetenschap dat gebaseerd is op objectieve, verifieerbare gebeurtenissen
3 soorten psychologen
Experimenteel psychologen onderzoeken uitvoeren, zijn werkzaam bij
onderzoeksinstellingen en/of universiteiten
Docenten psychologie les aan studenten van HBO en Uni
Toegepaste psychologen gebruiken kennis die door experimentele psychologen is is
vergaard om problemen van mensen op te lossen door middel van trainingen, ontwerpen
speciale gereedschappen of psychologische behandelingen
Specialisaties toegepaste psychologie
Arbeids- en organisatiepsychologen zijn gespecialiseerde in aanpassingen van de werkplek
die de productiviteit van werknemers moet maximaliseren
Sportpsychologen helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren, door
trainingssessies te plannen en door hen te leren hun emoties onder druk te beheersen
Schoolpsychologen ze houden zich bezig met onderwerpen op het gebied van leren, het
gezin of de persoonlijke omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden. Ook
richtten zij zich op de omstandigheden van leerlingen
Klinisch psychologen/counselors helpen mensen zich aan te passen op sociaal en
emotioneel gebied, of om moeilijke keuzes in hun relaties, carrière of opleiding te maken
Forensische psychologen werken in het wets- en rechtssysteem. Verklaringen beoordelen
of mensen in TBS klinieken testen
Omgevingspsychologen proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te
verbeteren. Bijv. bestuderen groene ruimtes in de binnenstad op schoolprestaties
Gerontopsychologen helpen ouderen met hun gezondheid, welzijn en effectief leren
omgaan met leeftijdsgeralteerde problemen
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie. Ze zien de
mensen als patiënten met een geestelijke ziekte.
Psuedopyschologie: niet onderbouwende psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd (horoscopen)
Wat is kritisch denken? 6 vaardigheden
1. Wat is de bron? = heeft degene die dit zegt professionele kennis of hulp gevraagd aan een
professional?
2. Is de bewering redelijk of extreem? = bij bijv. snelle oplossingen moet je kritisch zijn, omdat lastige
problemen zelden snelle oplossingen hebben
3. Wat is het bewijsmateriaal? = is er wetenschappelijk bewijsmateriaal? Het is niet zo dat als iets
voor 1 persoon werkt, het voor iedereen werkt.
4. Kan de conclusie zijn beïnvloed door de bias (vooroordeel)? =
- de emotionele bias: door een gevoel kunnen mensen anders gaan denken.
,- de confirmation bias (bevestiging): neiging om ons gebeurtenissen te herinneren die onze
aannamen bevestigen en tegenstrijdige bewijzen negeren. Zo valt bijv. te verklaren waarom gokkers
zich beter de keren herinneren dat ze gewonnen hadden i.p.v. verloren.
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden? = gezond verstand is niet altijd goed, alleen een
zorgvuldige analyse van bewijzen voor en tegen de stelling kan leiden tot een betrouwbaar
antwoord.
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig? = bijv. vanuit leren,
sociale invloed of persoonlijkheidstrekken of financiële motieven.
1.2 De 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie
1. Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief
Door René Descartes kwam op een idee wat leidde tot de moderne psychologie: de scheiding tussen
de spirituele geest en het fysieke lichaam. Ook werd rond die tijd ontdekt dat zintuigen stimulatie
omzetten in zenuwimpulsen en spierreacties, waardoor kon worden aangetoond dat er een
biologische proces aan te pas kwam. Descartes hoorde tot het rationalisme, die het denken als enige
middel zal om wetenschap te doen. Empiristen zien denken als onnodig en storend in de
wetenschap.
Zijn perspectief vormt de basis voor het moderne biologische perspectief. De geest word gezien als
product van de hersenen. Daarom worden oorzaken van ons gedrag in het zenuwstelsel,
hormoonstelsel en genen gezocht. Bij neurowetenschap worden de processen in de hersenen
onderzocht, waardoor ze bijv. ontdekt hebben op welk wijze bepaalde vermogens, zoals spraak of
geheugen, kunnen verdwijnen door beschadigingen in bepaalde hersengebieden
Bij evolutionaire psychologie word gedrag onderzocht door genetica. Volgens dit onderzoek is onze
genetische opmaak gevormd door de omstandigheden waarin onze genetische voorouders
duizenden jaren geleden verkeerde. Hier komt ook natuurlijke selectie vandaan.
2. Begin wetenschappelijke psychologie & moderne cognitieve perspectief
Het periodiek systeem bracht structuur aan de chemie. Wilhelm Wundt dacht dat deze
wetenschappelijke methodes, zoals in scheikunde, ook gebruikt konden worden om zowel de geest
als het lichaam te bestuderen. Zoals: de elementen voor bewuste waarneming. In het eerste
psychologische lab ter wereld werden onderzoeken gedaan waarbij getrainde vrijwilligers
sensorische en emotionele prikkels beschreven = introspectie. Dit waren de eerste psychologische
experimenten: elementen van het bewustzijn. Bij structuralisme had Titchener als doel om de meest
elementaire onderdelen van de geest aan het licht te brengen. Titchener en Wundt kregen veel
kritiek maar wonnen toch.
Gestaltpsychologen geloofde niet dat bewustzijn in elementen verdeeld kon worden. Hun richtte zich
op het geheel van onze bewustzijn ervaringen.
William James opvattingen werden het functionalisme genoemd. Hij had ook het idee dat organismes
zich aan hun omgeving aanpasten. Hij wilde weten op welke wijze mensen zich aanpassen aan de
werkelijke wereld buiten het lab. Zo werd de eerste toegepaste psychologie ontwikkeld.
Moderne cognitieve perspectief
In het cognitief perspectief word de nadruk gelegd op cognitie: geestelijke activiteiten zoals
waarnemingen, interpretaties, verwachtingen overtuigingen en herinneringen. Iemands gedachten
en handelingen zijn het resultaat van het unieke cognitieve patroon van waarnemingen en
interpretaties van ervaringen. Dankzij ontwikkelingen op het gebied van brain imaging- technieken
kunnen wetenschappers de hersenen tijdens allerlei mentale processen bestuderen.
,3. Het behavioristisch perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag
Hierbij ontstond het idee dat je enkel zekerheid van verwerven over datgene wat je kan waarnemen.
Watson maakte deel uit van het behaviorisme, de wetenschap van gedrag en meetbare
omstandigheden. Hij vond dat de geest zoiets subjectief was dat we het bestaan niet konden
bewijzen. Iemand emoties of gedachtes waren volgens hen niet relevant. Het behavioristisch
perspectief ging over de manier waarop ons handelen gevormd wordt door de consequenties ervan.
Hierdoor begrijpen we beter dat krachten vanuit de omgeving van invloed zijn op het vermogen om
te leren.
4 perspectieven vanuit de gehele persoon:
Freud ontwikkelde een methode voor het behandelen van psychische stoornissen die was gebaseerd
was op een idee dat persoonlijkheid en psychische stoornissen voornamelijk ontstaan uit de
processen in de onbewuste geest, en niet in het bewustzijn. Zijn theorie zorgde ervoor dat je de
gehele persoon kon verklaren, i.p.v. alleen onderdelen.
Psychodynamische psychologie
Deze benadering zegt dat persoonlijkheid en psychische stoornissen voortkomen uit processen in het
onbewuste. De onbewuste geest is de energie voor de persoonlijkheid. Psychoanalyse is een
methode voor behandelen psychische stoornissen. Een psychoanalyticus legt de nadruk op de
analyse van dromen, versprekingen (freudiaanse verspreking) en op de techniek: de vrije associate.
Humanistische psychologie
Ideeën van Carl Rogers en Abraham Maslow. Legt de nadruk op onze mogelijkheden, groei en
potentie. Op grond van vrije wil kunnen we keuzes maken en zo ons leven beïnvloeden. De
opvattingen die je hebt over jezelf en je fysieke en emotionele behoeftes grote invloed op de
ontwikkeling. Zo worden de door Rogers ontwikkelde grondhoudingen voor hulpverleners nog
gebruikt.
Psychologie van karaktertrekken en temperament
Komt van de oude Grieken. Het idee: verschillen tussen mensen ontstaan uit verschillen in stabiele
kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en temparementen worden genoemd. Karaktertrekken
zijn onder meer een gevoel van angst of comfort, of introversie en extraversie. Sommige beweren
dat er ook nog fundamenteler niveaus zijn, het temperament. Van deze individuele
karaktereigenschappen word gezegd dat ze voor een deel van biologische aard zijn en voornamelijk
consistent zijn in tijd en verschillende situaties.
5. Ontwikkelingsperspectief: verandering door nature en nurture
Mensen veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en omgeving zich
in de loop van de tijd ontplooien. Lichamelijk zie je dit als vb. de puberteit. Psychologische zie je dit
als ze vb. logisch leren denken.
6 Socioculturele perspectief
Invloed van de sociale invloed, zoals elkaar liefhebben of vooroordelen. De cultuur: een mix van taal,
opvattingen, gewoontes, waarden en tradities hebben een diepgaande invloed op ons. Crosscultureel
psychologen zijn geïnteresseerd in de manier waarop psychologische processen verschillen tussen
mensen en culturen.
Samen helpen deze 6 perspectieven om een holistisch beeld van menselijk gedrag te ontwikkelen.
, 1.3 Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis
Om een idee te toetsen, word de wetenschappelijke methode gebruikt. Wat maakt psychologie tot
echte wetenschap. Het is een procedure om ideeën te ontwerpen aan een onderzoek, waarna ze of
bewezen of verworpen worden. De essentie van deze methode is het empirisch onderzoek: het
verzamelen van objectieve informatie uit de eerste hand die gebaseerd zijn op sensorische
ervaringen en observatie. Zo ontstaan theorieën die feiten kunnen verklaren en kan worden getest.
4 stappen van de wetenschappelijke methode
1. Een hypothese ontwikkelen: voorspelling van de uitkomst van een wetenschappelijk onderzoek
Om toetsbaar te zijn, moet een hypothese falsificeerbaar (weerlegbaar) zijn. Vervolgens moet er
bedacht worden hoe de hypothese onderzocht word: dit betekend dat alles aspecten (variabelen) in
termen worden gedefinieerd (operationele definities) bijv.: de operationele definitie van Kinderen
kan zijn: alle kinderen in groep 3.
2. Objectieve data verzamelen (hypothese toetsen)
Hier beginnen we het empirisch (op basis van ervaringen) onderzoek. We gaan hierbij zorgvuldig en
systematisch bewijs verzamelen, aan de hand van methodes die ervoor zorgen dat we geen onjuiste
conclusies trekken op basis van onze verwachtingen, bias en vooroordelen. Alleen dan kan de data
vertrouwd toegepast worden op een grotere groep.
experiment
Groep (experimentele groep) die behandeling aangaat zitten in de experimentele conditie. Degene
die de controlegroep vormen, zijn in de controlepositie geplaatst. Deze groep word als
vergelijkingsmateriaal gebruikt. Een factor verschilt tussen deze 2 groepen, de onafhankelijke
variabele. De afhankelijke variabele is het gevolg van de onafhankelijke. Dit is de variabele die
gemeten wordt. Het beste is om een groep in te delen d.m.v. randomisering, dus volgens toeval in
groepen plaatsen.
3. Resultaten (data) analyseren en de hypothese accepteren of verwerpen
Met behulp van statische methoden kan de onderzoeker berekenen of de resultaten significant zijn
of niet: zijn de resultaten veroorzaakt door toeval of door de onafhankelijke variabele?
4. Resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
Zijn de resultaten bestand tegen de kritische blik van de wetenschappelijke wereld? Hier komt je
achter door het te publiceren of door er bijv. een lezing over te houden. Sommige onderzoekers
repliceren het onderzoek, om te zien of er dezelfde resultaten uitkomen. Wetenschappelijke
resultaten zijn altijd voorlopig.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annevdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.48. You're not tied to anything after your purchase.
