DD
- Longen: COPD/astma,
pneumonie, longembolie,
pneumothorax
- Cor: ischemische hartziekte,
decompensatio cordis
- Anemie
- Paniekaanval/stoornis
- Medicatie!
- Eci: vaak wordt het
probleem niet opgehelderd
Benauwdheid
- Kortademig
- Tachypnoe
- Pijn op de borst
- Benauwdheid is een subjectieve beleving
Dysfuctional breathing
- Overkoepelende term voor een variatie aan AH-patronen waarbinnen deviaties van het
normale biomechanische ademhalingspatroon worden beschreven met significante
aantasting van kwaliteit van leven
- Te vaak, te veel, te hoog (thoracale AH), te diep, veel zuchten
- Patiënt: benauwdheid in de vorm van ‘luchthonger’, beklemmende thoracale druk, met
name bij inspanning
o Al dan niet met begeleidende klachten passend bij HVS
o Relatie met astma
o 10% van de (volwassen) populatie
- In de nacht zelden klachten
- Probleem van overmatig bewustzijn
Poll
- Wat is op de leeftijd van 15-24 jaar de meest voorkomende oorzaak van benauwdheid
o Astma
o Paniekstoornis
o Luchtweginfectie
- Wat is op de leeftijd van 73 in de eerste lijn een oorzaak van benauwdheid?
o Acute bronchitis
, o Hartfalen
o COPD
o Ischemische hartziekte (opvallend weinig)
Vervolg casus
- Meneer lag helder op bed, sprak
- Opvallende eerste indruk: zeer steunende/kreunende versnelde ademhaling
Alarmsymptomen in relatie tot dyspnoe
- Hemoptoë
- Gebruik van hulpademhalingsspieren
- Intercostale intrekking
- Afwezig ademgeruis
- Cyanose (centraal/perisfeer)
o Centraal = saturatie < 80% → blauwe lippen en tong en wangslijmvlies
o Perifeer = blauwe extremiteiten, veelal door kou/ stase van bloedomloop
Anamnese
- Steunende ademhaling sinds enkele uren
- Geen pijn op de borst, geen koorts, geen pijn aan de ademhaling, geen hoesten
- Niet bewust van kortademigheid, licht versnelde steunende ademhaling “gaat vanzelf”
- Geen oedeem
- CVRM: hypertensie wv hydrochloorthiazide, rookt niet, niet bekend met coronairlijden
- VG: 2 jaar geleden colostoma na curatieve operatie colontumor. Paar dagen geringe intake
bij onrustige buik, obstipatie
o Heden klysma gebruikt i.v.m. obstipatie waarna zeer veel dunne defecatie gehad
ABCDE
- Airway → normaal
o Tekenen van obstructie?
o Kijken: inspectie mond, kon praten
o Luisteren: steunende diepe ademhaling
- Breathing
o Zijn er symptomen van problemen in oxygenatie/ gaswisseling?
o Kijken: cyanose, frequentie, ademarbeid → AF 20-25, geen ademarbeid
o Luisteren: auscultatie longen → normale ademgeruis
o Voelen: symmetrische ademexcursies → geen bijzonderheden
o Wat kan er nog meer gedaan worden om hier een indruk van de krijgen in de
thuissetting?
▪ Saturatiemeter/pulsoximeter
• Geoxygeneerd hemoglobine absorbeert specifieke kleuren licht
• Saturatiemeter meet de mate van lichtabsorptie
• Lager dan 90% = ernstige hypoxemie
• Hyperventilatie 100%
• Het niet slagen van een meting?
• Uiteraard geen diagnostische test maar maakt deel van klinische
beoordeling
- Circulation
o Kijken: huidskleur, zichtbaar bloedverlies → wat grauw, geen bloed
o Luisteren: cor tonen → geen hoorbare cor tonen
o Voelen: acra, pols, buik → koude acra tot boven elleboog
, o Meten: hartritme, bloeddruk, CR → geen hoorbare en voelbare pulsatie, RR niet
gelukt
- Disability/ Exposure
o Geen bijzonderheden
Samenvattend:
- Op 2 hoog vondelpark
- 73-jarige man met diepe steunende ademhaling
- Koude acra, tensie meten niet mogelijk
- Spraak normaal
Vervolg
- 112 bellen
- Werkdiagnose → onder vulling (klysma)
- Oxygeneren
o Verwacht je dat dhr baat heeft bij O2? > had meneer niet
Wat is hier aan de hand?
- Acute dehydratie
- Metabole acidose
o Snel verlies grote hoeveelheid bicarbonaat via diarree
o Hypoperfusie ten gevolge van dehydratie, met als gevolg verdere verzuring tgv
verbranding lactaat acidose → verminderde vaatweerstand en verminderde
contractiekracht, met als gevolg toename hypoperfusie
- Mogelijk enige mate van pre-renaal nierfalen, afname glomerulaire filtratiesnelheid, met als
gevolg verdere metabole acidose
Metabole acidose met respiratoire compensatie
Hoe heet deze typische ademhaling
- Cheyne stokes (vooral in stervenfase, irregulair met pauzes)
- Kussmaulse ademhaling
- Paradoxale ademhaling
Afloop
- Door brandweer uit huis gehaald
- Direct vullen en naar ziekenhuis gebracht om elektrolytstoornis en dehydratie te behandelen
Take home message
- Benauwdheid aan interpretatie onderhevig
- Anamnese geeft veel aanknopingspunten
- Evenals ademhalingspatroon en frequentie
- ABCDE-systematiek
, HC Rol van aanvullende diagnostiek bij dyspneu (longen)
Casus
- Wat is kortademigheid?
o Onaangenaam gevoel dat samenhangt met de ademhaling
o Je ziet dit lang niet altijd aan iemand, moeilijk meetbaar
- Omschrijvingen dyspneu:
o Lucht te kort
o ‘Honger’ naar lucht
o Snakken naar adem
o Gevoel niet diep in of uit te kunnen ademen
o Angst om geen lucht te krijgen
o Zwaar ademen
o Gevoel dieper of sneller te ademen
o Gevoel uitputting
o Gevoel ademen niet vanzelf gaat
o Gevoel dat ademhaling gaat stoppen
o Strak gevoel op de borst
o En meer.
- Kortademigheid (dyspneu) vaak gerelateerd aan zuurstofgebrek
o Echter dit is niet altijd het geval
o Bij zuurstofgebrek niet altijd kortademig gevoel (denk aan hoge berg bij wintersport)
Dyspneu door hypoxie?
- Wetenschappelijke expeditie, eerste ballonvaart naar 8600 meter hoogte zonder expeditie
- Geen dyspneu, wel euforie en bewusteloosheid
- 2 vrienden dood
- Dus hypoxie geeft niet altijd kortademigheid
- Doorademen geeft oplucht bij luchthonger
(kortademigheid)
o Dus door iemand weer te laten
ademhalen kan je de kortademigheid
opheffen, zonder het corrigeren van
eventueel laag zuurstofgehalte
o Luchthonger vooral door prikkeling
chemoreceptoren (carotis/centraal) >
gevoel kortademigheid/ behoefte meer
te ademen (luchthonger) > bij diep
doorademen worden receptoren in long
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliajongejan98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.