Summary
Samenvatting Ethiek de basis, Hoofdstuk 4&5 ISBN: 9789001738846 Ethiek
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting boek Ethiek de basis, Hoofdstuk 4 en 5
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
josoverdiep
Content preview
Hoofdstuk 4 EthiekRechtvaardigheid: ethiek voor het samenleven
4.1 Waarom hebben we rechten?
Een recht is een norm die stelt dat anderen iets moeten doen of laten met als doel een
bepaalde vrijheid van een individu te garanderen. Een recht is zo geformuleerd dat het
resultaat, de vrijheid van een individu, centraal staat. Een recht verplicht anderen. Met
het begrip recht drukken we uit dat mensen iets kunnen claimen van anderen.
Rechten zijn een soort mix van normen en waarde, het gaat niet alleen om het gedrag, maar
ook om het resultaat van het gedrag.
Waarom hebben we recht?
Structuren in de samenleving hebben altijd macht en afhankelijkheid tussen mensen
tot gevolg
Om te voorkomen dat mensen gepiepeld worden in de maatschappelijke interactie,
om de menselijke waardigheid veilig te stellen
Het is een morele garantie waarin we uitspreken dat in ieder geval aan bepaalde
minimumeisen(inhoud van het recht dat je hebt) voldaan moet worden.
Rechten zijn gevaarlijke morele argumenten. Ze verplichten anderen en zelf hoef je niets te
doen. Dit maakt passief en gaat makkelijk ten koste van je eigen verantwoordelijkheid.
Het opeisen van rechten bij anderen moet dan ook met de nodige zorg gebeuren.
Rechten zijn een moreel begrip en een juridisch begrip. Wettelijke en morele rechten
kunnen samenvallen, maar niet altijd. Soms loopt ontwikkeling van de moraal voor op de
wet, soms ontwikkeld een moraal na een bepaalde wet.
De overheid legt mensen een moraal op door middel van wetgeving.
4.2 Rechten vergelijken
In een morele afweging kan het gebeuren dat er rechten vergeleken moeten worden.
Algemene en specifieke rechten
Algemene rechten: rechten die niet zijn toegewezen aan aanwijsbare personen. Algemene
rechten komen ieder mens toe omdat hij of zij een mens is. Mensenrechten in de
Universele verklaring van de Rechten van de Mens, of recht wat bedoeld is voor een
bepaalde categorie mensen.
Specifieke rechten: Specifiek in de zijn dat ze toegewezen zijn aan een bepaalde persoon, op
basis van een afspraak, een belofte of een contract. toezegging van levering van goederen
betekent een leverplicht voor die persoon, niet voor anderen.
Moreel recht: Een recht dat is gebaseerd op een verzameling van morele uitgangspunten.
óf iedereen op schoolreisje óf niemand op schoolreisje (voorbeeld pagina 61)
, Een moreel recht dwing je af met morele argumenten, wettelijke rechten kun je afdwingen
met morele argumenten maar ook met machtsmiddelen die de wet je biedt.
Alle wetten zijn gebaseerd op gezamenlijke morele keuzes in hoe we ons samenleven
moeten organiseren. Deze morele keuzes zijn gemaakt door de wetgevende macht in
Nederland: het parlement en de ministerraad. Dit betekent niet dat iedereen het moreel
gezien eens is met alle wetten.
Algemeen erkende en ideële morele rechten
Recht op een huis en op onderwijs zijn voorbeelden van algemeen erkende morele
rechten ze berusten op de instemming van een grote meerderheid.
Ideële morele rechten: morele rechten die geen brede erkenning genieten, zoals algemeen
erkende morele rechten. Het berust niet op algemene geldigheid en erkenning, maar alleen
op hun inhoud, die meestal door (kleine)groepen in de samenleving aan toegekend wordt.
recht op gratis software, recht van dieren op een menswaardig bestaan.
Rechten Algemene rechten Morele rechten. Ideële morele rechten
Specifieke rechten. Wettelijke rechten Algemeen erkende rechten
Grondrechten zijn gelijkwaardig aan elkaar en kunnen toch met elkaar botsen: botsende
rechten.
Als er sprake is van verschillende soorten rechten, zijn er vuistregels te formuleren om aan
te geven welk recht voorrang zou moeten hebben:
1. Algemene rechten gaan boven specifieke rechten Een recht van meer mensen telt
zwaarder dan een recht van een enkeling.
2. Wettelijke rechten gaan boven morele rechten Gebaseerd op mate van erkenning
ervan.
3. Algemeen erkende rechten gaan boven ideële morele rechten Worden breder
geaccepteerd.
Het afwegen van rechten levert een morele keuze op. Rechtvaardigheid: weergave dat de
rechten op de juiste manier, in de juiste verhouding, erkend en gerealiseerd zijn.
4.3 Rechtvaardigheid is het erkennen van gelijkheid
Rechtvaardigheid heeft te maken met hoe mensen behandeld worden in situatie waarin
macht een rol speelt. Voorbeelden van structuren waarin macht een rol speelt: de
sportvereniging, de school, het werk, het gezin, het land waar je in woont.
Rechtvaardigheid is de morele eis mensen gelijkwaardig te behandelen en hun
grondrechten te erkennen in een situatie waarin macht een rol speelt.
Rechtvaardige behandeling: recht doen aan de fundamentele gelijkwaardigheid. Er moet
een goede reden zijn om mensen verschillend te behandelen. Het erkennen van
grondrechten is een voorwaarde voor rechtvaardige behandeling.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller josoverdiep. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now