Water is een van de meest fascinerende stoffen op aarde voor kinderen. Kinderen weten dat je water op verschillende
manier kan zien, bijvoorbeeld als een vloeiende regendruppel, of als gas wanneer het lijkt alsof je rookt of ten slotte ook als
ijs.
Water is de enige stof op aarde die voor deze drie fasen ( vast, vloeibaar en gas) een eigen naam heeft
Water, ijs en waterdamp.
Behalve water kennen we nog stoffen die deze fasen hebben maar geen eigen naam krijgen. Zo is ijzer normaal vast maar
als je het vloeibaar maakt is het gewoon vloeibaar ijzer.
Wat is een fase nu?
- een fase of aggregatietoestand is een toestand waarin een stof kan voorkomen, er bestaan die fasen: vast, vloeibaar en
gas.
De meeste stoffen kennen er slechts één of twee. Zoals ijzer maar ook PVC. We kennen pvc als vaste stof je kun het ook
smelten dan heb je een vloeibare pvc maar je kan het nooit gasvormig maken.
Elke fase heeft zijn eigen kenmerken. Wa blijven bij water op de eigenschappen te bekijken.
Stel, je hebt een flest met water in de diepvries gelegd, na verloop krijg je een bevroren fles. Laar wel een beetje ruimte
bovenaan de fles zodat het water kan uitzetten want anders gaat de fles barsten.
Je neemt nu de fles uit de vriezer, het water is een ijsblok geworden. Op een wetenschappelijke manier zouden we zeggen
het water is vast geworden. Als je de ijsblok bekijkt dan kan je al een aantal eigenschappen opsommen.
- het ijs behoudt zijn eigen vorm
- Je kunt de vorm niet veranderen
- Je kunt de fles ook niet samendrukken
- Ijs heeft een groter volume dan water
Als je de fles een tijd laat staan zodat het ijs opwarmt krijg je opnieuw water, in wetenschappelijke taal zeggen we vloeistof.
Het voordeel van een vloeistof is dan we ze kunnen uitschenken.
Je kunt het water in een glas gieten, bovendien neemt het water de vorm aan van het glas waardoor je weet dat water geen
vorm heeft.
Als je een fles water volledig vult zie je dat je deze niet kan samendrukken. Het feit dat je ook. Een vloeistof niet kan
samendrukken heeft veel toepassingen in de technische wereld.
Alle hydraulische systemen zijn op deze toepassingen van vloeistoffen gebaseerd.
Als we water in een glazen fles verder opwarmen, dan zul je zien dat het water verdwijnt en dat er wolken boven het
kokende water ontstaan. Hier is het water damp geworden
Bovendien heeft gas geen vorm waardoor het de vorm aanneemt van de volledige ruimte waarin het zich bevind.
Als een fles gevuld is met lucht ( leeg is dus) kan je dit wel samendrukken. ( gas kan je dus wel samendrukken) dan gaat
het om pneumatische systemen.
, faseovergangen
Hoe komt het nu dat we verschillende eigenschappen hebt terwijl het
heel de tijd over dezelfde stof gaat.
Wetenschappers verklaren deze verschillen in eigenschappen aan de
hand van deeltjes.
Elke stof bestaat namelijk uit deeltjes. Het kleinste deeltje van een dat
nog alle eigenschappen van die stoof heeft noemen we een molecule.
Het gedrag van de moleculen of deeltjes verklaart de eigenschappen van
de stof in een bepaalde aggreatietoestand.
Wetenschappers spreken dan over het deeltjesmodel.
In een vaste stof bewegen de moleculen niet veel en trekken ze elkaar sterk. aan. Hierdoor blijven ze dicht bij elkaar
zitten.
Meestal zitten ze in vast rooster. Dat verklaart waarom vaste stoffen een eigen vorm hebben en niet
samendrukbaar zijn.
Zo een voorbeeld van een vast rooster dat iedereen kent is het ijzerkristal. Het Atomium in Brussel heeft de vorm
van een ijzerkristal.
In en vloeistof daarentegen bewegen de deeltjes of moleculen in elke richting en zitten ze minder dicht bij elkaar. Ze
trekken elkaar nog steeds aan, maar minder sterk dan bij vaste stoffen. Hierdoor is er geen sprake meer van een
eigen vorm.
Maar omdat de moleculen nog erg dicht op elkaar zitten, kun je een vloeistof niet samendrukken. Je krijgt een
horizontaal oppervlak omdat vloeistoffen een bepaalde oppervlaktespanning hebben..
In een gas bewegen alle deeltjes in elke richting. De deeltjes oefenen nog amper aantrekkingskracht uit op elkaar
waardoor er nog meer ruimte tussen de moleculen zal komen. De moleculen zitten nu over verspreid.
Hierdoor heeft gas geen eigen vorm meer en vult het de ruimte waarin het zich bevindt.
Om van de ene fase in de andere over te gaan heb je energie nodig. Hier meestal in de vorm van warmte.
Het is correcter om te zeggen dat je warmte energie gaat onttrekken aan de omgeving. In de figuur hierboven kan je
zien hoe meer warmte je toevoegt, hoe hoger de temperatuur wordt.
Zo gaan de verschillende aggregatietoestanden mooi in elkaar over. Het overgaan van de ene aggregatietoestand
naar de andere, noemen we faseovergang. Bovendien heeft elke overgang een specifieke naam.
Maar wat gebeurt er nu met de deeltjes tijdens de faseovergang?
- deeltjes trillen ter plaatse in een rooster. Als energie meestal in de vorm van warmte toevoegt dan gaan de deeltjes
zoveel bewegen dat ze losser komen te zitten in het rooster maar ze trekken elkaar nog steeds stevig aan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Hannebaeckelandt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.