1. Oriëntatie op tijd
Kleuters zijn nieuwsgierige wezens
Ze stellen zich vragen bij de wereld waarin wij leven
2. Dagelijkse tijd – historische tijd
‘Tijd’ is een woord die dagelijks gebruikt wordt
Onderscheid tussen dagelijkse tijd en historische tijd
- Dagelijkse tijd
Ritme van de dag en nacht
Wisseling van de seizoenen
Levensritme van de mens
Dagelijkse begrippen:
o Seizoenen & maanden
o Weken zijn opgedeeld in dagen
o Een dag is opgedeeld: ochtend, middag, avond en nacht
o Nadruk bij dagelijkse begrippen ligt op de cyclus (volgorde in tijd)
o Tijd herhaalt zich steeds weer
Bv. Sint-Maarten valt ieder jaar op 11 november
o Kinderen leren deze samenhang kennen
Bv. ze worden wakker als het licht is en ze gaan slapen als het donker
is
- Historische tijd
o Sommige zaken blijven zich niet herhalen
o Het gaat om wat geweest is (verleden)
o Nu (heden)
o Wat nog gaat komen (toekomst)
o Stimuleren door te praten over babyfoto’s van de kleuters en over wat er
gebeurt als je later groot bent
3. Dagelijkse tijd, tijdsbeleving en tijdsbegrippen
3.1.Tijdsbeleving
Persoonlijke tijdbeleving:
- Tijd gaat snel of traag
- Tijd maken om te genieten
- Tijdsbeleving is subjectief
3.2.Dagelijkse tijd en tijdsbegrippen
Woorden zoals dag, nacht, vroeger, daarna veelvuldig & zo functioneel gebruiken in de
klas
Ritmisch karakter van tijd stimuleren door dagelijks gebruik van kalenders
Begrippen zoals gisteren en morgen kunnen ook gestimuleerd worden
4. Historische tijd en evolutie
Alles verandert en evolueert
Aandacht geven aan de evolutie van het kind
- Laat hen foto’s meebrengen van toen ze baby waren
, Wanneer kinderen zich bewust worden van evoluties om zich heen, dan werken ze aan
historisch besef
Belangstelling tonen voor het verleden, heden en de toekomst, hier en elders
- Generiek doel uit een leerplanconcept dat doorloopt van 2.5 jaar tot 12 jaar
5. Erfgoed in de kleuterklas
Erfgoed:
- Sporen uit het verleden zoals oud speelgoed, een verhaal van vroeger, een oud
gebouw, …
5.1.Wat is erfgoed?
Gaat over kerken, voorwerpen, tradities en gebruiken, over kleine rituelen, oude
klasmaterialen, oude spelletjes, landschap, …
Erfgoed dat zijn sporen uit het verleden die overgeleverd zijn in het heden en die we
willen bewaren voor de toekomst.
Roerend erfgoed:
- Tastbare voorwerpen zoals oude munten, archiefdocumenten, ..
- Kan je vastnemen
Onroerend erfgoed:
- Gebouwen, monumenten, landschapskenmerken, ..
- Kan je niet vastnemen, maar wel aanraken
Immaterieel erfgoed:
- Gebruiken, rituelen en verhalen
- Kan je niet aanraken
5.2.Erfgoed in de schoolbuurt
In de schoolbuurt is er ook overal erfgoed.
Het is kosteloos, want het is dichtbij
Dit maakt het concreter voor de kleuters omdat ze het kunnen bekijken
Voorbeeld van omgevingsonderwijs
5.3.Erfgoed om de wereld rondom ons te begrijpen
Laat kleuters beseffen dat het resultaat is van mensen die voor ons geleefd hebben
Het helpt hen beseffen dat alles een verleden heeft (historisch besef groeit)
Om een samenleving te kunnen begrijpen is het belangrijk om de sporen uit het verleden
te lezen en begrijpen, want die sporen zijn het karakter van de samenleving
5.4.GLOKAAL erfgoed
Belangrijk is ook om altijd een context mee te geven en het verhaal te plaatsen binnen
een groter Belgisch, Europees of wereldwijd geheel.
Erfgoed is ook diverse en interculturele achtergronden in de klas
5.5.Wat is erfgoededucatie?
Erfgoedsporen die we gebruiken in het onderwijs
“Elke vorm van onderwijs die uit gaat van sporen in het heden uit het verleden en die
deze inbedt in een context die op kennis berust en/of een ervaring kan teweegbrengen
die naar het verleden verwijst, met andere woorden, een erfgoedervaring
De kennis staat niet centraal, maar wel de kennis
Doel: om de zorg van ons erfgoed van de ene op de andere generatie door te geven
5.6.Onderzoekend op pad
Belangrijk om op pad te gaan in de omgeving van je school
- Straatnamen, standbeeld op het plein, de jaarlijkse kermisvieringen, eigen
schoolgebouw, …
, Stimuleer kinderen om te kijken, denken, redeneren, fantaseren, experimenteren & waar
te nemen met alle zintuigen
Erfgoededucatie wil kennis van, inzichten in en attitudes tegenover erfgoed bij kinderen
stimuleren.
Kinderen actief betrekken en hen enthousiast maken voor vastgoed
5.7.Multiperspectief
Gaat om sporen uit het verleden in het heden die we willen bewaren voor de toekomst
Heel wat cultuur – en persoonsgebonden competenties kunnen aanbod komen als het
over erfgoed gaat
Je kan met heel wat brillen kijken naar onze omgeving en de erfgoedsporen
5.8.Hoe pak je het aan?
1) Hoe begin je eraan als leerkracht?
- Ga op zoek naar in de buurt en informeer je.
- Ga op verkenning in de school, buurt, …
2) Prikkelen
- Zorg dat het past binnen je thema
- Maak de kleuters nieuwsgierig
Je kan starten met een verhaal, introduceren van een personage, introduceren
van een probleem waar samen een oplossing voor gevonden kan worden, …
3) Impressie – bagage – expressie
- Via de cirkel impressie – bagage – expressie
- Eerste fase laat je de kinderen impressies opdoen over een erfgoedspoor.
- Tweede fase laat je hen verder onderzoeken, dingen interpreteren en analyseren en
erop reflecteren
- Laatste fase laat je alle indrukken die de kleuters opgedaan hebben ook op een
expressieve manier uiten
4) Activerende opdrachten
- Stimuleer de kleuters tot waarnemen en verbeelden
- Zet hen zelf aan de slag
5) De kunst van vragen
- Goede vragen die jij als leerkracht stelt om de kinderen doelgericht te laten
onderzoeken
6) Interessante sites
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller staceyhuysentruyt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.84. You're not tied to anything after your purchase.