Summary
Samenvatting toxicologie (De Pauw)
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat 93 pagina's. Ik behaalde in eerste zit een 15/20 voor dit vak samen met farmacologie.
[Show more]
Seller
Follow
fbt2018
Reviews received
Content preview
TOXICOLOGIEH1: INLEIDING
SITUERING VAN DE TOXICOLOGIE
ANTIGIFCENTRUM
Taken:
1. Telefonische informatie verstrekken
2. Beheer van wetenschappelijke documentatie (databank)
3. Beschikbaar stellen van antidoten
4. Toxicovigilantie = situaties opsporen waar er een nieuw of onaanvaardbaar risico bestaat
voor de gezondheid + statistieken bijhouden ivm intoxiciaties die opgetreden zijn in de
populatie
Website:
- Informatie over soorten vergiftingen en giftige stoffen
- Gespecialiseerde info ivm diagnostiek en behandeling voor gezondheidswerkers
- Info ivm aangiften door bedrijven
- Documentatie: educatief materiaal
- Algemene raadgevingen
WAT IS TOXICOLOGIE?
Toxicologie = leer van de vergiften – interactie van giftige stoffen op levende organismen.
Toxicon = gif op pijlpunten
Vergif = stof met schadelijke invloed op organismen. Stof die al in kleine dosis de levensfunctie
verstoort . Elke stof is potentieel gevaarlijk!
Soorten vergiften
1. GM in hoge dosis of sommige combinaties. Ook normale dosissen kunnen soms toxisch zijn
(nevenwerkingen).
- Paracetamol, atropine, digoxine
o Atropine = natuurlijk product = molecule afhankelijk van atropa bella donna
(wolfskers). In vroegere tijden werden er extracten van de plant gedruppeld
in de ogen met als doel om wijde ogen te hebben. Nu voor
pupilverwijding/dilatatie. In geneeskunde voor oogfundusonderzoek.
Nevenverwerking: speekselsecretie daalt (toxisch)
o Digoxine = hartglycosiden = molecule afkomstig van digitalis purpurea of
vingerhoudskruid. GM die in zeer lage dosis moet toegediend worden. wordt
gebruikt bij patiënten met hartinsufficiëntie. Hoge dosis gevaarlijk
1
, - Lithium (TDM) = wordt gebruikt bij manische depressie. Toxisch bij te hoge dosis
(aan TDM doen = bloedstalen afnemen en de conc in plasma of serum meten
- Verdovende middelen
2. Bestrijdingsmiddelen tegen plantenziekten en plagen (pesticiden) = gewasbescherming
- Biociden = producten/pesticiden die gebruikt worden om allerlei zaken te
beschermen tegen ongewenste organismen (bv muizengif in het huishouden)
- Voorbeelden:
o Organofosfaten zijn toxisch voor de mens: insecticide
o Organische chloorverbindingen: insecticide
o Fiproniel: bestrijding van luizen, mijten op huisdieren. Bij legkippen
bloedluizen bestrijden niet toegelaten
o Glyfosfaat: herbicide (verboden)
3. Biologische vergiften
- Grote en kleine pieterman: als je er op stapt dan krijg je een steek en wordt er een
gif vrijgelaten → zeer pijnlijk. Hitte zou helpen bij de behandeling
- Kogelvis: als de vis niet correct wordt aangesneden, dan is er een toxine aanwezig die
fataal kan zijn
- Kikkers en padden, Planten, schimmels, bacteriën
4. Minerale vergiften = zware metalen: Ar, Hg, Pb, thallilum, Cd,…
5. Chemicaliën
6. Synthetische giffen
- Zenuwgassen
- PCB = polychloorbifenyl: kan aanwezig zijn in isolatievloeistof in transformatoren en
in condensatoren (nu verboden)
- Fosgeen = giftig gas: ademhaling verlammen (WOI)
- Dioxine: ontstaan bij verbranding van gechloreerde KWS in de industrie → in de
lucht. Bij opname in het lichaam komen ze terecht in het vetweefsel omdat ze vrij
lipofiel zijn en tasten de huid aan (chlooracné) + problemen in de lever + leverkanker.
7. Planten en paddenstoelen: Digitalis purpurea, Taxus baccata, Amanita phalloïdes (giftige
paddenstoel → vooral schade in lever, duur even vooraleer er symptomen optreden
8. Neutraceuticals: in niet-geregistreede farmaceutische formulaties (anti-oxidantia, vitaminen,
sporenelementen, AZ, VZ)
2
,BASISPRINCIPE VAN DE TOXICOLOGIE
Paracelsus: “alle stoffen zijn toxisch, alleen de hoeveelheid maakt het vergif.” “de giftige werking van
stoffen is afhankelijk van de dosis die je ervan binnen krijgt.”
Sommige stoffen hebben afhankelijk van de dosis een:
- Therapeutisch effect = gewenst effect
o Interactie met receptoren thv biofase
o Inactivatie binnen bepaald tijdsbestek
- Toxisch effect
o Verzadigen van receptoren
o Hypergevoeligheidsreactie
o Verzadiging enzymesysteem (metabolisme)
Toxiciteit is:
- Afhankelijk van de dosis
- Afhankelijk van de toestand van het organisme: leeftijd, aanwezigheid van ziekte
- Afhankelijk van de wijze en dur van blootstelling
- Soms een begeleidend effect bij een therapie
Grenswaarden voor toxiciteit zijn vastgelegd.
TERREIN VAN TOXICOLOGIE
Gespecialiseerde deelgebieden:
GM-toxicologie
- Research binnen farmaceutische industrie
o Evaluatie van de toxiciteit van een stof (potentieel GM)
▪ Pre-klinische trials: proefdiertesten, testen op celculturen,
computermodellen
• Welke toxische effecten
• Doserings-respons
• Grenswaarden
▪ Klinisch onderzoek op mens: fase I, II, III en IV
▪ Registratie van een GM
▪ Monitoring van GM
Klinische toxicologie
- Identificatie en kwantificatie van xenobioticum → diagnose
- Begeleiding bij behandeling: antidoten en maatregelen
- TDM = therapeutic drug monitoring: kijken of bepaalde medicaties in goede dosering worden
toegediend aan een patiënt. Conc in het bloed mag niet te hoog worden
- BEM = biologisch effect monitoring: kijken wat de invloed is op het lichaam (het kan zijn dat
bepaalde enzymes geïnhibeerd worden of dat sommige molecules stijgen/dalen)
3
, Milieutoxicologie
Voedingstoxicologie
Forensische toxicologie
- Instituut (universiteit)
o Aantonen misdaad: moord of intoxicatie door gif
o Verkeerdaccident: rijden oiv ethanol of drugs
o De stalen:
▪ Vers bloed – ontbonden weefsel
▪ 1 kg lever – gedroogde bloedvlek
Regulatoire toxicologie
- Productie en gebruik van xenobiotica verbieden, beperken of goedkeuren
o FDA: veiligheid en nut van voedings en kleuradditieven, goedkeuring van GM,
cosmetica
o EMEA: European Medicines Evaluation Agency
o REACH: Registration, Evaluation, Authorization and Restriction of Chemicals.
▪ System voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in
de Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden
▪ De verordening voorziet dat de producenten, importeurs en gebruikers
moeten beschikken over gegevens over de eigenschappen van die stoffen en
over de risico’s voor de gezondheid en het milieu
Arbeidstoxicologie
- Biologische monitoring
o Algemeen bloedonderzoek
o Specifiek onderzoek: is dan meestal de bepaling van een metaboliet in het bloed of
de urine
- Screening in klinische stalen van werknemers naar specifieke chemicaliën
- Screening op de werkvloer naar toxische agentia:
o Belangrijk bij inhalatie
o Meting in lucht (kolom met actieve kool) → screening naar solventen en zware
metalen. Indien norm overschreden dan biologische monitoring bij personeel
Lab toxicologie
- Forensisch lab
o Gerechtelijke geneeskunde
o Gerechtelijke toxicologie
o DNA fingerprinting
- Research lab: farmaceutische industrie, chemische industrie, universiteit, voedingsindustrie
o Toxiciteitstesten, pré-klinische en klinische testen
- Routinelab: voedselveiligheid, milieu
o Dioxines, AB
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fbt2018. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now