Summary
Samenvatting 'Over recht gesproken' Hfdst 2-10
- Course
- Institution
Samenvatting van 41 pagina's voor het vak Inleiding in de Rechtswetenschappen aan de VU
[Show more]
Seller
Follow
dvdg
Content preview
Hoofdstuk 2: Wat is recht?Subjectief recht: gaat om de (door het objectieve recht bepaalde)
rechten die wij hebben.
Objectief recht: het Nederlandse recht, het geheel van regels en
beginselen, waarin is vastgelegd wat we moeten doen, welke rechten we
hebben en wat de inhoud is van die rechten. Deze regels en beginselen
zijn van algemene aard (ze gelden voor een open klasse van gevallen).
Rechtssubjecten: dragers van subjectieve rechten, onderworpen aan het
recht (in objectieve zin). Ook is een rechtssubject een drager van het
recht.
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen (organisaties, stichtingen, verenigingen, naamloze
vennootschappen enz.)
Positief recht: het bestaande recht, het recht dat daadwerkelijk
functioneert in onze samenleving, is vastgelegd in rechtsbronnen, wordt
toegepast door rechters en dat desnoods met de sterke arm van de politie
kracht wordt bijgezet. Het is het recht dat door mensen gemaakt wordt.
Het bevat voorschriften over de manier waarop nieuw recht gemaakt
wordt en welke personen daartoe bevoegd zijn.
Positief recht is niet altijd hetzelfde als wenselijk recht.
Recht en macht
Het (objectieve) recht heeft op verschillende manieren te maken met
macht:
- Het is algemeen dwingend: iedereen moet zich er aan houden. Dit is
collectieve macht, die ingezet wordt om publieke of meer private
rechten en/of belangen te beschermen.
- Recht normeert de macht: collectieve macht kan ingezet worden,
maar alleen als dat door het recht gedekt wordt.
Verschil macht van het recht en andere macht:
- Macht van het recht is genormeerde macht: verbonden aan regels
- Andere macht dwingt, het recht legt in de eerste plaats een
normatieve aanspraak op alle rechtssubjecten: zo hoort gij zich te
gedragen. Er komt pas dwang bij wanneer die rechtssubjecten zich
niet aan deze normatieve uitspraak houden.
Recht en moraal
Veel rechtsregels vallen samen met morele regels, bijv. niet doden, elkaar
niet mishandelen, elkaars eigendommen respecteren.
Er zijn ook gedragingen die wel door de moraal maar niet door het recht
voorgeschreven worden, bijv. op je beurt wachten in een winkel, je aan
sociale afspraken houden.
Ook zijn er rechtsregels die ons gedragingen ge- of verbieden die niet
direct moreel vanzelfsprekend zijn, bijv. we kunnen rechten verliezen door
verjaring.
Het recht kent ook veel organisatie/procedure regels waarbij het moreel
gesproken belangrijker is dat iets geregeld is, dan hoe het precies
geregeld is, bijv. hoeveel leden heeft de Tweede Kamer, hoe worden die
leden gekozen, hoe komen wetten tot stand. In bijzondere gevallen kunnen
deze regels ook immoreel zijn, dus in strijd met de moraal.
, Rechtsnormen
Natuurwetenschappelijke of sociologische wetmatigheden zijn descriptief:
ze beschrijven hoe de (natuurwetenschappelijke, sociologische)
werkelijkheid feitelijk in elkaar zit.
Normen zijn prescriptief: ze zeggen niet wat is of wat gebeurt, maar wat
hoort te gebeuren.
Feiten zijn van groot belang voor normen, maar normen kunnen nooit
afgeleid worden uit feiten.
Primaire normen: gedragsregels, inhoud bestaat uit menselijke
handelingen. Zij moeten aangeven welk gedrag zij regelen. Die handeling
kan beschreven worden als een bepaalde activiteit, maar ook in termen
van het door de handeling bereikte resultaat. Tot de inhoud van de norm
behoort ook altijd een aanduiding van de normsubjecten: wie zijn de
(rechts)personen tot wie de norm zich richt. Ook moet er een aanduiding
van tijd en plaats inzitten. Dus:
- Handeling
- Normsubject
- Normatieve operator
- Voorwaarde
- Tijd en plaats
Rechtsnormen zijn bijna nooit absoluut. Zelfs bij fundamentele rechten zijn
er uitzonderingen, bijv. algemene uitzondering ban overmacht.
Principes en waarden
Juridische principes/waardes of rechtsbeginselen: zijn minder concreet dan
normen.
Hoofdstuk 3: Waarom is er recht?
Functies van recht
- Het recht dient om de samenleving mogelijk te maken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dvdg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now