hoofdstuk 1:
tekst 1: Het belang van menselijke relaties
vanuit de evolutionaire psychologie kan worden gesteld dat sociale contacten en relaties
bijdroegen aan het overleven van de menselijke soort om, in ieder geval, de volgende drie
belangrijke redenen:
- ze zorgen voor sociale steun
- ze maken samenwerking bij belangrijke taken mogelijk
- ze maken voortplanting mogelijk
het sociale brein:
sociale contacten en relaties zijn dus ook van groot belang voor de lichamelijke en
psychische gezondheid. Een van de belangrijkste redenen is dat sociale contacten en
relaties bufferen tegen stress: contacten en relaties zorgen ervoor dat stress minder vat op
mensen heeft.
1.1.1 sociale steun als overlevingsmechanisme
Sociaal kapitaal betreft de bronnen waartoe mensen via hun relaties met anderen toegang
hebben. Sociale steun is daarvan een van de belangrijkste. Hierbij heb je 4 vormen:
- emotionele steun: emotionele steun houdt in dat mensen elkaar helpen op
emotioneel gebied. Door te luisteren naar iemand, door iemand een hart onder de
riem te steken.
- Informationele steun: Mensen kunnen elkaar steunen door elkaar adviezen te geven
of informatie te verstrekken.
- Instrumentele steun: Dit houdt in dat mensen hele praktische dingen voor elkaar
doen. Iemand zorgt bijv voor de planten of huisdieren van de buurman die op
vakantie is.
- Waarderende steun: Waarderende steun houdt in dat mensen bevestiging halen uit
het contact met anderen.
Onzichtbare steun: dat wil zeggen dat de ontvanger van de steun niet doorheeft dat hij wordt
geholpen.
Een andere term voor mensen helpen is: prosociaal gedrag of altruïsme.
Redenen waarom mensen anderen zouden helpen:
1. Mensen delen een genetische band
2. Het verbetert de eigen reputatie
3. Mensen voelen empathie voor de ander
4. Mensen zijn gemotiveerd om onlustgevoelens te verminderen. Behalve empathie kan
een persoon in nood bij anderen ook een ongemakkelijk gevoel oproepen. Men voelt
zich bijvoorbeeld angstig, gestrest of schuldig. men kan dan helpen om zelf die
negatieve gevoelens weg te halen.
5. Mensen zijn gemotiveerd zich goed te voelen.
6. Mensen ervaren plichtsbesef.
, 7. Mensen streven naar wederkerigheid. Mensen helpen anderen omdat ze hopen daar
nu of in de toekomst daar iets voor terug te krijgen of omdat de ander hen in het
verleden heeft geholpen.
Wederkerig: voor wat hoort wat.
1.1.2 samenwerking als overlevingsmechanisme
Positieve interdependentie: een situatie waarin mensen een doel alleen maar kunnen
bereiken als anderen met wie ze te maken hebben, ook hun doelen bereiken.
Negatieve interdependentie: dit is de situatie dat mensen hun doel alleen kunnen bereiken
als de ander dit juist niet lukt. In dit geval is er dan sprake van competitie en geen sprake
van samenwerking.
1.2 sociale netwerken:
De kern van het gemiddelde sociale netwerk bestaat uit een klein groepje intimi van zeven
personen. Dit zijn mensen die men allang kent. Deze kleine cirkel van intimi wordt ook wel
de steungroep genoemd.
Buiten deze steungroep bevindt zich de zogenoemde sympathie groep: de groep mensen
waarmee men goed kan opschieten en waarbij men, als iemand uit deze groep personen
komt te overlijden erg overstuur zou raken.
Gemiddeld genomen bestaat deze groep uit 12 tot 15 personen.
De buitenste ring noemen we ook wel weak ties. Weak ties zijn vrijblijvende contacten die
vooral plezier opleveren en weinig verplichtingen met zich mee brengen.
hoofdstuk 2: functies van groepen en groepsontwikkeling
2.1 waarom leven mensen in groepen?
2.1.1 evolutionaire en biologische verklaring
Het leven in groepen kan de volgende voordelen met zich meebrengen:
- gezamenlijke jacht en voedselverzameling
- gezamenlijke voedselverbouwing en bereiding
- gezamenlijke inspanning voor het bouwen van huizen, het ontginnen van land en het
maken van verdedigingswallen
- grotere werkzaamheid in gevaarlijke omstandigheden
- betere bescherming tegen bedreigingen van buitenaf
- zorg voor de jongeren, zieken en ouderen
- mogelijkheid tot voortplanting
2.1.2 psychologische verklaring
Mensen leven in groepen omdat daardoor een aantal psychologische behoeften bevredigd
kunnen worden. Deze zijn:
● de behoefte om ergens bij te horen
, ● de behoefte aan informatie
● de behoefte aan sociale steun en sociale identiteit
Er zijn ook verschillende redenen waarom mensen hun emoties met anderen delen:
● door ervaringen uit te wisselen kan iemand informatie krijgen over de vraag of de
eigen emotionele reacties terecht zijn of overdreven
● door ervaringen uit te wisselen kunnen de eigen emoties beter worden verwerkt en
bestaat de mogelijkheid om sociale steun te ontvangen.
● het delen van emoties vermindert de ervaren stress en leidt tot meer welbevinden
Echter teveel met anderen blijven praten over de eigen emoties kan ertoe leiden dat
emotioneel herstel uitblijft.
sociale steun kan verschillende vormen aannemen:
- emotionele ondersteuning: het laten blijken van meegevoel en van de zorg voor het
welzijn van de ander
- advies en hulp: het geven van raad en bijstand
- positieve feedback: het uitspreken van waardering voor iemands kwaliteiten
Verklaringen voor het leven van mensen in groepsverband:
evolutionaire en biologische verklaring:
- leven in groepen biedt bescherming en mogelijkheden tot voortplanting. Natuurlijke
selectie zorgt voor biologische verankering.
Psychologische verklaring:
- leven in groepen voldoet aan behoeften van mensen, zoals de behoefte ergens bij te
horen, de behoefte aan informatie en de behoefte aan informatie en de behoefte aan
sociale steun en sociale identiteit
culturele verklaring:
- leven in groepen is tot norm verheven en in de cultuur verankerd
Cognitieve verklaring:
- Leven in groepen maakt het bereiken van collectieve doelen mogelijk.
2.2 met wie vormt men een groep?
2.2.1 sociaal-emotionele determinanten
Soms komen mensen in een groep terecht zonder er zelf bewust voor te hebben gekozen.
Zoals een klas op school of een groep op werk, maar mensen kunnen ook vrijwillig lid
worden van een groep.
We onderscheiden twee soorten determinanten die bepalen of mensen zich al dan niet bij
een groep aansluiten of zelf een groep vormen. Deze zijn:
● sociaal-emotionele determinanten
● taakgerichte determinanten
Sociaal-emotionele determinanten van keuze van groepsleden:
- fysieke aantrekkingskracht
- aantrekkelijke status
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katelynhendriks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.18. You're not tied to anything after your purchase.