Samenvatting over de ademhaling met daarbij ook zuurstof toediening. Het is een samenvatting van het PAN boek in combinatie met informatie uit de les.
Er zitten plaatjes in de samenvatting ter ondersteuning.
De Ademhaling
Definitie en functie
Ademhalen is het door middel van spierarbeid actief inhaleren en passief exhaleren van
lucht. Het is de onmisbare en vitale functie van het lichaam om te overleven. Voor het
leveren van energie is een continue aanvoer van zuurstof en continue afvoer van kooldioxide
nodig.
De ademhaling past zicht voortdurend aan de drie variabelen aan:
- De activiteitenfactor
Gebruik van skeletspieren
- De stressfactor
Infectie, trauma, ziekte
- De lichaamstemperatuur
Het ademhalingstelsel heeft veel functionele relaties met andere orgaanstelsel, zoals
bijvoorbeeld
Circulatie
Het hart en de bloedvaten vervoeren het bloed van en naar de longen. Dieper en
sneller ademen vergroot het veneuze aanbod door het adempomp-principe.
Bloed
De hemoglobine in het bloed is het transportmedium voor zuurstof maar ook voor
een deel van het kooldioxide. Het uitademen van kooldioxide is belangrijk voor het
zuur-base-evenwicht.
Zenuwstelsel
Het ademcentrum in de hersenen reguleert de ademfrequentie en de ademarbeid.
Centrale en perifere sensoren bewaken de kooldioxidespanning, de zuurgraad en de
zuurstofspanning in het bloed binnen de grote arteriën.
Luchtwegen
De luchtwegen zijn onderverdeeld in de hoge en de lage
luchtwegen.
Hoge luchtweg
De hoge luchtweg begint in de mond en/of in de neus en
loopt tot het eerste deel van de trachea: het strottenhoofd
[ larynx ].
De hoge luchtweg heeft meerdere functies:
1. Enige inlaatpoort voor de lucht die verwarmd en
bevochtigd wordt.
1
,Normaal is ademen nagenoeg onhoorbaar omdat de instroom van lucht nauwelijks hinder
ondervindt. Elk geluid dan eventueel een licht geruis (snurken, reutelen, gorgelen, gieren) is
een teken van een kleine of grote belemmering van de hoge luchtweg.
Verdachte ademgeluiden zijn:
- Ronchi of reutelgeluiden bij oedeem, slijm, sputum
- Crepiteren of knisperen bij pneumothorax, beginnende pneumonie, pleuravocht,
oedeem
- (inspiratoire) stridor bij laryngospasme, glottisoedeem, epiglottis
- (expiratoire) piepen/gieren bij bronchospasme
- Gorgelen bij corpus alienum, braaksel, bloedstolsel, slijm etc.
- Snurken bij verslapping en verzakking van de tong.
-
inspiratoire stidor = een duidelijk hoorbaar hoog geluid tijdens de inademing ( bij
gedeeltelijke obstructie hoge luchtweg).
Bij volledige afsluiting is er geen enkel geluid te horen.
Corpus alienum = lichaamsvreemd object (altijd bij vermoeden luchtwegobstructie
mondinspectie uitvoeren).
o Luchtconditie
De ingeademde lucht wordt door de slijmvliezen van de neus en keelholte bevochtigd en
verwarmd, waardoor de longen worden beschermd tegen afkoeling en uitdroging.
2. Spreken met behulp van de ademlucht
Bij volwassenen is de stemspleet het nauwste deel van de hoge luchtweg. Als een patiënt in
staat is om te spreken of andere stemgeluiden te maken, met een normale stem, dan is de
hoge luchtweg in principe vrij.
Bij zwelling van de stembanden zal de stem veranderen en meestal hees klinken. Bij
verlamming van de stembanden is spreken onmogelijk.
3. Inlaatpoort voor voeding en vocht
Het slikproces is ervoor bedoeld dat de ingeademde lucht naar de longen gaat en voeding &
vocht naar de maag gaan. Slikken is de een van de moeilijkste reflexen die er is. Vooral in het
geval van (diepe) bewusteloosheid kan de hoge luchtweg worden bedreigd door het
uitvallen van de slikreflex. Hierdoor zakt de tong bij rugligging in de keel en kan de hoge
luchtweg volledig afsluiten. Ademen is dan niet meer mogelijk.
Als een ademstilstand niet binnen 5 – 10 minuten behandeld wordt, leidt dit tot
hersenschade en een circulatiestilstand.
Sniffing position = de lanrynxas en de farynxas liggen optimaal ten opzichte van elkaar als het
hoofd licht naar achterovergebogen is.
2
, Dit moet wel veilig gebeuren. Bij elk vermoeden van trauma aan de nekwervelkolom is
uiterste voorzichtigheid geboden bij het bewegen van het hoofd.
o Nekwervelkolom
De kleinste bewegingen van het nekwervelkolom (bij trauma) door loszittende
botfragmenten van de wervelkolom een beschadiging aan het ruggenmerg teweegbrengen
met een hoge dwarslaesie tot gevolg.
Oberserveer in eerste instantie hoe de sensibiliteit is. Bij vermeerderde problematiek kan de
patiënt typische sensaties als pijn in de nek en tintelingen in de vingers aangeven.
o Ademfrequentie
Normale ademfrequentie 12-15 keer/ minuut
De ademfrequentie wordt gereguleerd door impulsen uit het ademcentrum. De belangrijkste
ademprikkels zijn de pH-daling en verhoogde CO2-concentratie. Veranderingen hierin
kunnen beide voor een tachypeu of bradypneu zorgen. Daarnaast kunnen verschillende
medicatie (opiaten) hier ook invloed op hebben.
Tachypneu Bradypneu
> 15 keer / minuut < 12 keer / minuut
Het wordt gezien bij: Het wordt gezien bij:
Inspanning Rust / ontspanning
Stress Metabole alkalose
Hoge koorts/ hyperthermie Intracraniële drukverhoging
Astma-aanval / Cerebrale inklemming
Longemfyseem Medicatie: opiaten
Hypothermie (1e stadium) Matige en ernstige onder-
Long oedeem koeling
Anemie benzodiazepinen
Metabole acidose door shock
Pneumonie
Lage luchtwegen
Tot de lagere luchtwegen behoren alle onderdelen die zich
onder de stembanden bevinden:
- Trachea
- Bronchi
- Bronchioli
- Alveoli
De trachea splits zich in midden de thorax in de twee
hoofdbronchiën: linker en rechter bronchi. Hierna splitsen de
bronchiën zich 23 maal, dit noemen de we de bronchioli.
Uiteindelijk splitsen deze zich in bolvormige uitstulpingen: de
alveoli.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sharonschaap. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.29. You're not tied to anything after your purchase.
