verdieping formeel en materieel strafrecht vu werkgroepaantekeningen en uos formeel
Written for
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Master Strafrecht
Verdieping Formeel En Materieel Strafrecht
All documents for this subject (7)
Seller
Follow
Rechtenstudent2022
Content preview
AANTEKENINGEN WERKGROEPEN
Werkgroep 1 – Het verdachtenverhoor
Literatuur
Het zwijgrecht en de verklaringsvrijheid van artikel 29 Sv (Artikel
Stevens, 2005)
Het artikel beschrijft de ontwikkelingen met betrekking tot het zwijgrecht en de
verklaringsvrijheid in Nederland.
Het zwijgrecht is het gevolg van 2 ontwikkelingen. Ten eerste wilde men
voorkomen dat de verdachte te maken kreeg met ongepaste dwang. Iemand die
het recht heeft om te zwijgen mag immers niet gedwongen worden om te
verklaren. Ten twee, ontstond er een stroming die geïnspireerd werd door het
Engelse accusatorisch systeem waarbij de verdediging en de aanklager een
gelijke positie hebben. Volgens deze stroming zou de verdachte meer autonomie
moeten krijgen. De verdachte hoeft vragen niet te beantwoorden en als hij
vragen beantwoord mag hij zelf kiezen wat hij zegt. Hierdoor krijgt hij meer
controle over zijn positie binnen het proces. Deze autonome positie van de
verdachte hangt samen met het nemo tenetur-beginsel. Dit houdt in dat de
verdachte niet aan zijn eigen veroordeling hoeft mee te werken.
Tegenover deze ontwikkeling staat de gedachte dat het belang van de verdachte
niet boven het belang van de maatschappij mag komen te staan. De rechten van
de verdachte moeten geen obstakel vormen voor de waarheidsvinding.
Rechtsbijstand bij verdachtenverhoor (Artikel Stevens & Verhoeven)
Er is lang de discussie geweest of een verdachte rechtsbijstand zou moeten
hebben bij het verhoor en hoe deze rechtsbijstand dan vormgegeven moet
worden.
Huidige regels rechtsbijstand bij verdachtenverhoor:
- Voor verhoor verdachte wijzen op rechten, mag afstand doen van deze
rechten. Minderjarige mogen dit niet.
- Consultatiebijstand voor verhoor, max half uur
- Beperkingen verhoorbijstand voor raadsman:
- Raadsman alleen vragen en opmerkingen voor begin en na afloop
van verhoor
- Alleen ingrijpen bij schending pressieverbod (ongeoorloofde druk)
- Toegang tot verhoor mag worden ontzegd, als de raadsman de
regels overtreedt.
Observaties vergelijking empirische onderzoeken:
- Uitvoering nieuwe regelgeving kost veel tijd, meer administratie en lang
duurt voordat de raadsman op het bureau is
- Verdachten doen relatief vaak afstand van recht op rechtsbijstand
- Vaker gebruik zwijgrecht met raadsman en minder intimidatie en
misleiding bij rechtsbijstand
- Advocaten en politie niet op één lijn zitten. Politie vindt ingrijpen advocaat
storend en hindert de waarheidsvinding, terwijl de raadsman juist vinden
dat hun bevoegdheden te beperkt zijn om hun cliënt goed bij te staan
,UOS Groep 2: De rol van de advocaat tijdens het politieverhoor is te
beperkt.
Argumenten voor Argumenten tegen
Nemo teneturbeginsel (recht niet om Grotere rol advocaat obstakel voor
niet bij te dragen aan zijn eigen waarheidsvinding? Belang
veroordeling) speelt ook een rol waarheidsvinding wordt niet genoeg in
tijdens het verhoor. Tijdens het acht genomen. Politieverhoor is een
verhoor is de kans groot dat de belangrijke bron van bewijs. Belangen
verdachte op een wijze die in zijn verdachte in acht genomen, maar
nadeel werkt. Het is dan ook wenselijk moet er niet voor zorgen dat het
dat de verdachte volledige toegang achterhalen van wat er is gebeurd
heeft tot een raadsman. onmogelijk wordt.
-> Nemo tenetur nu te beperkt tijdens -> Een grotere rol van de advocaat
verhoor houdt niet per se in dat dit de
-> Raadsman raadplegen voor korte waarheidsvinding bemoeilijkt.
duur (voor aanvang verhoor). Ook Toename in gebruik zwijgrecht vooral
leidt beperkte informatie tot het te wijten aan te beperkte informatie
advies om te zwijgen. De raadsman advocaat, zij kunnen dan geen gepast
kan dan nog geen gepast advies advies geven. De aanwezigheid
geven. (Artikel Stevens en advocaat tijdens verhoor heeft positief
Verhoeven) effect op verklaringen (Artikel
-> Overleg tijdens verhoor alleen met Stevens en Verhoeven). Het
toestemming van verhorende verandert niks aan de
ambtenaar. De verhorende ambtenaar verklaringsvrijheid van de verdachte.
kan dit overleg weigeren op grond van Verdachte die bijstand hebben worden
artikel 28d lid 1 Sv. als eerlijker en duidelijker gezien door
de verhoorder.
Als de bevoegdheden worden
uitgebreid, zou er juist minder gebruik
gemaakt worden van het zwijgrecht,
omdat er een beter advies vanuit de
advocaat komt.
Controle over de rol van de advocaat
ligt te veel bij de politie. Beslissingen
over de verhoorbijstand worden over
het algemeen genomen door de
verhorende ambtenaar.
-> Deze mag verzoeken van de
raadsman weigeren. Raadsman kan
toegang tot het verhoor ontzegd
worden, als hij vindt dat de raadsman
de regels overtreedt.
-> De vraag rijst of de verhorende
ambtenaar wel zorgvuldig omgaat met
deze bevoegdheid. De verhorende
ambtenaar zijn niet in staat om eerlijk
te oordelen over naleven van de
regels. Wanneer gaat het over een
geoorloofde onderbreking van het
verhoor of onnodige verstoring? De
belangen van de verhorende
, ambtenaar en de verdediging zijn niet
hetzelfde, hij wil dat de verdachte
verklaard en niet zo goed mogelijk
gebruik maakt van zijn rechten.
Europese wetgeving: Erkenning van
het recht op rechtsbijstand in
Nederland sinds 2009 -> Arrest
Salduz/Turkije en Panovits/Cyprus.
- Verdachte ontleent het recht tot
rechtsbijstand aan artikel 6
EVRM
a) Arrest Salduz/Turkije: EHRM
geoordeeld dat een
verdachte vanaf het eerste
politieverhoor recht heeft op
rechtsbijstand.
b) Schending van artikel 6
EVRM indien verdachte geen
gebruik heeft kunnen maken
van zijn recht op
rechtsbijstand
c) De fysieke aanwezigheid
waarborgt de rechten in
artikel 6 lid 3 sub c EVRM
d) De fysieke aanwezigheid
omvat ACTIEVE bijstand van
de fysiek aanwezige
raadsman -> Bescherming
rechten van de verdachten
door actieve houding van de
raadsmand en ingrijpen.
Nederlandse wetgeving op gespannen voet met Europese wetgeving:
De raadsman wordt beperkt in zijn handelen:
1. Advies aan cliënt gedurende het politieverhoor is niet toegestaan (Art. 5 lid
1 Besluit inrichting en orde politieverhoor)
2. De raadsmand slechts toegestaan om direct na aanvang of voor afloop van
het verhoor vragen te stellen of opmerkingen te maken (Art. 5 lid 1 en 2
Besluit inrichting en orde politieverhoor
3. De raadsman slechts gedurende het verhoor ingrijpen (Art. 6 Besluit
inrichting en orde politieverhoor)
CONCLUSIE:
De rechtspositie van de raadsman is te beperkt en staat op gespannen voet met
Europese wetgeving (EVRM en EHRM).
UOS Groep 1: Het recht op bijstand van de verdachte tijdens het
politieverhoor dient te prevaleren boven het belang van
waarheidsvinding en criminaliteitsbestrijding.
Argumenten voor Argumenten tegen
Het zwijgen van de verdachte is een Bijstand van de raadsman bij het
fundamenteel recht, evenals het recht politieverhoor hindert de
om zichzelf niet te belasten waarheidsvinding
, - Bijstand is noodzakelijk om de - Door de raadsman zal de
verdachte een eerlijke kans in verdachte zwijgrecht
zijn proces te geven en om een overwegen boven verklaren
zinvolle invulling te geven aan - Verhoor is het moment waar
zijn zwijgrecht vaak het meeste bewijs wordt
- Verdachten (jong of verzameld
verstandelijk beperkte) - Advocaten verstoren het
begrijpen de rechten niet goed verhoorproces -> hinderen van
de waarheidsvinding
De raadsman vormt een waarborg Bijstand van de raadsman bij het
tegen het uitoefenen van politieverhoor hindert de
ongeoorloofde druk criminaliteitsbestrijding
- Ongeoorloofde druk vergroot - Minder snel bekennende
het risico op het afleggen van verklaring
een valse verklaring - Minder strafbare feiten
opgelost, als de verdachten niet
meer praten
Het in acht nemen van het
pressieverbod (29 Sv) biedt al een
voldoende waarborg voor een eerlijke
procesvoering
- Weerlegging: Pressieverbod
wordt vaker overschreden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Rechtenstudent2022. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.52. You're not tied to anything after your purchase.