Historisch denken
Dick van Straaten (red.), Rien Claassen, Frans Groot, Arno
Raven, Arie Wilschut
H1 Geschiedenis
Arie Wilschut
1.1 Definitie
Geschiedenis gaat alleen over het verleden van de menselijke cultuur.
1.2 Historisch denken
HD is mogelijk gemaakt, door het besef van een ingrijpende breuk tussen
heden en verleden (theorie van Koselleck), wat gebeurde na 1800, toen de
industriële revolutie en de democratische revoluties in betrekkelijk korte
tijd het gangbare wereldbeeld veranderden. De ruimte van de ervaring uit
het verleden en de horizon van de verwachting naar de toekomst,
groeiden uit elkaar door de snelheid en grootschaligheid van de
vernieuwingen.
Het werd de taak van de historicus de geschiedenis in overzichtelijke
perioden te karakteriseren (= periodiseren). Waarbij de ene tijd nooit
verward mocht worden met iets wat bij een andere tijd hoorde. Wie dat
wel doet maakt zich schuldig aan anachronismen. De historicus moest een
de geschiedenis beschrijven vanuit historische distantie: het gevoel van
afstand, van een onoverbrugbare kloof tussen de eigen wereld en het
verleden.
Daarnaast moest er rekening gehouden worden met het toeval, de
onvoorspelbaarheid van gebeurtenissen en de reacties die hierop volgden
= contingentie. Door hier aandacht voor te hebben wordt er niet naar de
eigen tijd toegerekend, maar wordt het verleden recht gedaan, zoals het
geweest is.
Typerend bij HD is het onderscheiden van voorbije tijden, van de eigen tijd.
, Chronologiesche
periodisering
Hoe kan
histotische tijd
worden gemeten
en ingedeeld
historisch
tijdsbewustzi
jn
Anachronisme
Generaties Contingentie
Overblijfselen Hoe kunnen
Hoe kan vanuit de relaties tussen
ene tijd een beeld verschillende
van een andere tijden worden
worden verkregen vastgelegd en
en hoe gaat men hoe wordt vanuit
met zulke kennis de ene tijd over
om? de andere
geoordeeld?
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Cdrie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.