Summary
samenvatting Goederen- en Bijzondere Overeenkomstenrecht
- Course
- Institution
volledige samenvatting van het vak GBO
[Show more]
Seller
Follow
jean-baptistevelghe
Content preview
Goederen- en bijzondere overeenkomstenrecht:hoofdstuk 1: vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten
3 soorten OVK:
- om iets te doen
- om iets niet te doen
- om iets te geven
vermogensrechten:
- persoonlijke rechten
- zakelijke rechten
- intellectuele rechten
gevolgen van dit onderscheid:
→ verschillende verjaring (zakelijke rechten: 30j; persoonlijke rechten 10j)
→…
klassieke leer over opdeling zakelijk vs. persoonlijk recht:
1. zakelijke rechten creëren een rechtsverhouding tussen een rechtsobject en een
rechtssubject
2. persoonlijke rechten creëren een rechtsverhouding tussen 2 rechtssubjecten
→ kritiek:
- een persoonlijk recht kan betrekking hebben op een goed (vb. iemand leent goed uit,
dan heeft deze persoonlijk recht op dat goed)
- dematerialisering van het goederenrecht: zakelijke rechten hebben alsmaar meer
betrekking op onlichamelijke goederen
- ook zakelijke rechten doen rechtsverhoudingen tussen goederen ontstaan (ook al
gaat het bij hen om de tegenwerpelijkheid aan derden)
deze kritiek leidde tot: subjectivering van zakelijke rechten
→ de leer van het personalisme: een rechtsverhouding kan slechts bestaan tussen
rechtssubjecten, niet tss een rechtssubject en een goed
→ zakelijk recht= absoluut recht; persoonlijk recht= relatief recht
…
het numerus clausus-beginsel: een formeel afbakening mechanisme
1. zakelijke rechten
vermogensrechten kunnen slechts zakelijke rechten zijn voor zover ze door de wet erkend
worden (geen mogelijkheid tot het totstandbrengen van onbenoemde zakelijke rechten)
→ dit beginsel werd pas in het NBW gecodificeerd (art. 3.3) en bracht twee dimensies mee:
- typenzwang: geen andere zakelijke rechten dan die lid wet
- typenfixierung: men moet bij de vestiging van het zakelijk recht ook de
kenmerken ervan in acht nemen
,opsomming in artikel 3.3 NBW:
1. eigendomsrecht
2. mede-eigendom
3. zakelijke gebruiksrechten (verleent gebruiks- en genotsrecht voor
bepaald goed)
a. erfpacht
b. opstal
c. erfdienstbaarheden
d. vruchtgebruik
4. zakelijke zekerheden (hebben tot doel de nakoming van een
schuldvordering te voldoen
a. retentierecht
b. pand
c. hypotheek
numerus clausus staat lijnrecht tov WILSAUTONOMIE van de persoonlijke rechten
→ gevolg?: benoemde, onbenoemde en gemengde contracten
in concreto gaat het om een gesloten systeem (zakelijke rechten) vs. een open systeem
(persoonlijke rechten)
hoofdstuk 2: bijzondere kenmerken van zakelijke rechten
1. bescherming tegen insolvabiliteit
zakelijk recht heeft recht van voorrang → geen risico bij insolvabiliteit op samenloop van
schuldeisers
→ kritiek: zakelijke rechten creëren geen recht van voorrang binnen de boedel; ze blijven
namelijk buiten de boedel
enkel bij accesoire zakelijke rechten (rechten die schuldvordering beschermen bij
samenloop bvb. pand, hypotheek,..) is er een echt recht van voorrang
2. volgrecht
definitie: wanneer een derde verkrijger van een goed van rechtswege gebonden is door de
zakelijke rechten die op het goed rusten (1 persoonlijk recht met volgrecht: art.1743 HUUR)
3. het voorwerp van zakelijke rechten
- specialiteit
- eenheid
- zakelijke subrogatie
→ specialiteitsbeginsel: een zakelijk recht kan enkel betrekking hebben op een bepaald
goed, en dus niet op een abstracte waarde. let wel: men kan het wel vestigen op een
juridische universaliteit, een geheel van goederen dat aan een afzonderlijk zakenrechtelijk
statuut is onderworpen. bvb een effectenportefeuille, handelszaak…
,! art. 3.12 NBW: De vermenging van soortgoederen die volledig of gedeeltelijk het
voorwerp uitmaken van verschillende voorafbestaande zakelijke rechten, laat die
zakelijke rechten onverlet. De titularissen van de betrokken zakelijke rechten kunnen
hun recht op de vermengde goederen uitoefenen in verhouding tot hun rechten
→ eenheid: e
en zakelijk recht kan enkel betrekking hebben op een autonoom
vermogensbestanddeel (niet op de lak vd auto, enkel op de gehele auto)
→ zakelijke subrogatie: wanneer het zakelijk recht bij verlies of waardevermindering van het
oorspronkelijk object overgaat op een vermogensbestanddeel dat in plaats van het
oorspronkelijke object is getreden
dit concept beschermt alle zakelijke rechten
VW’en:
1. je moet een zakelijk recht hebben
2. oorspronkelijke object gaat teloor
3. het oorspronkelijk object moet vervangen zijn
4. subsidiaire rechtsfiguur
hoofdstuk 3: zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen
zakelijke rechtsvorderingen: opeising van een zakelijk recht + vordering tot ontkenning
rechten van derden
persoonlijke rechtsvorderingen: vorderingen tot herstel van schade nav onrechtmatige
daad, eigenaar vordert een prestatie
→ belang onderscheid:
1. zakelijke vordering wordt ingesteld op plaats waar goed ligt waarop recht betrekking
heeft
2. in insolventieprocedures enkel zakelijke rechtsvordering (uitz. leasing)
3. pers. RV verjaren na 10j (uitz. onrechtmatige daad) en zakelijke RV verjaren na 30j
(uitz. EIGENDOM)
Hoofdstuk 4: de vermogensleer
vermogen: de juridische algemeenheid die het geheel van de bestaande en toekomstige
goederen en verbintenissen omvat. Elke natuurlijke persoon of rechtspersoon heeft een
vermogen en, behoudens indien de wet bepaalt, slechts één enkel vermogen.
3 principes:
1. elk rechtssubject heeft er maar 1, het is ONVERVREEMDBAAR en kan enkel
overgaan op rechtsopvolgers ten algemene titel (voor nat. pers.: bij de dood; bij
rechtspersonen: bij fusie, splitsing of opslorping)
2. enkel rechtssubjecten hebben een vermogen
3. vermogen: EENHEID en ONDEELBAARHEID (gn mogelijkheid tot
compartimenteren) → reden: schuldeisers kunnen op elk actief bestanddeel
aanspraak maken; vlottend karakter: de SE moet wijzigingen in het vermogen
ondergaan behalve als ze een pauliaans karakter inhouden.
, Uitzonderingen op eenheid en ondeelbaarheid:
- goederen die behoren tot de minimale levensstandaard van een persoon (1408 Ger.
W.)
- onbeslagbaarheid van de gezinswoning van een zelfstandige
→ voorwaarde: wetgever moet er uitdrukkelijk in voorzien
gevallen v vermogenssplitsing:
- gezinswoning zelfstandige
- aanvaarden nalatenschap onder voorrecht van boedelbeschrijving
⇒ vereffening oogmerk
- vermoggensplitsing in het huwelijk; gemeenschappelijke huwelijksvermogen vormt
noch rechtspersoon, noch mede-eigendom
- maatschap: maatschapsgoederen worden onttrokken aan de privéschuldeisers
⇒ beheer oogmerk
UITZONDERING: kwaliteitsrekening: titularis houdt rekening in een bepaalde
hoedanigheid (qualitate qua) vb. deze van een advocaat
Hoofdstuk 5: onderscheid tussen de goederen:
algemeen: dieren, personen en voorwerpen
→ innovatie in het BW: dieren worden onderscheiden van voorwerpen (art. 3.38) ze hebben
“een gevoelsvermogen en biologische noden”
ook nu duidelijk onderscheid tussen voorwerpen en goederen
- goederen: alle voorwerpen die voor toe-eigening vatbaar zijn en die dus als
onderpand voor een zakelijk recht kunnen dienen
- lichamelijk goed
- onlichamelijk goed: 1. vermogensrechten
2. onlichamelijke goederen (vb. goodwill, data)
- voorwerpen: alle stoffelijke objecten die geen personen of dieren zijn
- zaken: lichamelijke vermogensbestanddelen
roerende VS. onroerende goederen:
in het oud BW:
1. goederen die onroerend zijn op basis van een fysiek criterium (uit aard of door
incorporatie)
2. goederen die onroerend zijn op basis van een economisch criterium (door
bestemming)
3. goederen die onroerend zijn door het voorwerp waarop ze betrekking hebben
Roerende goederen zijn de residuaire categorie, alles die niet aan 1 van deze criteria
voldoet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jean-baptistevelghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
68175 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now