Diervoeding 2 – hond en kat
Diervoeding 2 – Hond en kat
LES 1 – INTRODUCTIE PETFOOD INDUSTRIE
We zitten met een heel groot deel van huisdieren (200 miljoen huisdieren in Europa). De katten en honden
nemen hier een groot deel van in beslag.
Er zijn studies uitgevoerd om na te gaan waar mensen geld aan besteden, als het gaat om hun huisdieren. De
dierenartsen zitten aan 24% van het budget, 40% van het budget gaat naar de voeding. Geef goed advies over
voeding voor dieren en kijk niet naar de voeders voor marketingstunts.
Nestlé (ijsjes, chocolade en yoghurt) → produceren purina, beneful, Friskies, Felix, …
Colgate (tandpasta) → produceren hill’s voeding voor zieke dieren, wordt bij dierenartsen verkocht
Procter & Gamble (was- en schoonheidsproducten) → dierenvoeding produceren ze ook
Mars (chocolade) → pedigree, whiskas, royal canin
Er zijn onderzoekcentra speciaal voor dierenvoeding. Heel gekend is het Waltham instituut. Ze doen onderzoek
naar diervoeding en welzijn. Ze kijken specifiek naar honden en katten maar ook paarden. De proefdieren zijn
echte huisdieren en wonen bij de werknemers in het bedrijf. Ze vallen mee onder het bedrijf van mars, zo
onafhankelijk zijn ze dus niet.
De petfood industrie wordt gedragen door enkele hoofdzakelijke spelers. Dit wil zeggen dat ze een hele grote
politieke macht gaan uitoefenen. Ze zetten een stempel op de regelgeving van de petfood industrie. Als bepaalde
wetgeving of bepaalde veranderingen niet naar de zin zijn van de grote spelers, dan gaat het product er niet
komen. Ze hebben een grote politieke macht rond kwaliteit, wat er op de verpakking staat en ze hebben ook iets
te zeggen over de aanbevelingen op nutritioneel vlak (we willen dat er bij de katten – 33% eiwitten in zitten).
Behoeften van dieren spelen dus een rol en zij hebben hier veel over te zeggen.
1
,Diervoeding 2 – hond en kat
Soorten voeders
1) Commercieel petfood
o Droogvoer
▪ Minder dan 11% vocht, de wet legt dit vast
• Bij honden rond 9%
• Bij katten rond 5% → hoe droger, hoe beter voor de kat
o Semi-moist
▪ 14-60% vocht aanwezig
▪ Vergelijking van voeders – goed kijken naar vocht % - omzetten naar DS
o Blikvoer (zit vaak in zakjes) – betere naam is natvoer
▪ Meer dan 60% vocht
2) Huishouddiëten
o Eigenaar stelt dit zelf samen door vlees te koken, rijst, aardappelen
o Vaak op voorschrift van de dierenarts
o Soms proberen de eigenaars het zelf → loopt vaak mis
3) BARF
o Gemalen rauwe voeding voor honden en katten
o In dierenspeciaalzaken in de diepvries
o Populair omdat mensen meer natuurlijk willen voederen
o Brengen gevaren met zich mee
4) Vegetarisch
o Kat = carnivoor
o Hond = omnivoor, carnivoor
o Mensen eten vegetarisch → neiging om hun dier ook zo te voederen
Overzicht – Hoe worden korrels gemaakt?
Het voeder zit in grote silo’s te wachten (stap 1 – deel 1). Het vlees is gedroogd en gemalen. Er kan ook vers vlees
toegevoegd worden. Dit wordt gemixt (stap 1 – deel 2), verhit met stoom (stap 2) en gaat het over een heel hoge
temperatuur en heel snel door de extrudor (stap 3). Alles wordt gedroogd (stap 4) en gekoeld (stap 5) en er komt
een coating over (stap 6). De coating is belangrijk voor de smaak. De kwaliteit van een korrel kan je niet
herkennen aan hoe lekker het dier het vindt. Whiskas voegt smaakstoffen toe, ze gebruiken een paar jaar de
beste smaakstof en staan dus een stap voor. De coating bestaat uit een bouillon (vetlaagje) over de korrel en
bepaald voor het grootste
deel de smaak. Whiskas
heeft een goede bouillon
en hebben een goede
smaak. Het is niet omdat
een voeder heel lekker is,
dat het kwalitatief ook
goed is. In de laatste stap
(stap 7) wordt het voeder
verpakt en correct
gelabeld volgens de
wetgeving hieromtrent.
2
,Diervoeding 2 – hond en kat
Bereidingsprocessen droogvoer
1) Extrusie = meest gebruikt
o Voorverhitting en dan enkele seconden door de extruder gaat van 130 °C (vaak staat op
verpakkingen dat het toevoegen van groenten en fruit, leidt tot een belangrijk aandeel van
vitaminen → door het verwarmen zijn de vitaminen weg, ze worden toegevoegd door poeders
en niet door de groenten en fruit).
o Principe: zetmeel wordt ontsloten (ontploft); celstructuur wordt opengebroken
Om dit te kunnen heb je zetmeel nodig – dit zit voornamelijk in granen en aardappelen
Het voeder bevat veel zetmeel
▪ Verteerbaarheid zetmeel uit granen: 85-90% en zelfs tot 98%
• Het zijn carnivoren en hebben hier moeite mee om het zetmeel te verteren
• Hierdoor schakelt men over naar huishouddiëten of BARF diëten.
▪ Zetmeelbron nodig voor extrusie proces (vaak granen)
https://www.youtube.com/watch?v=NbOnQSZ_RjA Filmpje info → het voeder wordt in de extruder gekookt en
geduwd door een matrijsplaat om verschillende vormen en maten te vormen die brokjes worden genoemd. Deze
zijn gedroogd om vocht te hergebruiken en soms bedekt met een combinatie van vetten en jus om de
smakelijkheid te verzekeren. De brokjes worden gekoeld en verpakt om de kwaliteit tijdens de houdbaarheid
veilig te houden en te behouden. Voor droogvoer en natvoer worden er kwaliteitscontroles uitgevoerd doorheen
de processen. Dit zorgt voor voedzaam voedsel dat veilig is voor onze huisdieren.
2) Persen = nog te weinig gebruikt
o Manier waarop men ingrediënten gaat mixen en persen onder hoge druk zonder opwarming.
Ze bevatten veel granen, zeker bij hondenvoeders en het zetmeel gaat niet ontploffen. Voor
de verteerbaarheid is dit niet zo goed.
o Meel wordt door matrijs geperst onder hoge druk
▪ Verteerbaarheid zetmeel uit granen verbetert niet!
3) Bakken = voornamelijk voor treats
o Deeg wordt in stukken gesneden en gebakken
▪ Verteerbaarheid zetmeel moeilijk te controleren
Semi – moist (14-60% vocht)
- Deegachtig mengsel van grondstoffen
- Massa in vorm geperst en daarna verpakt
- Kunnen eveneens via extrusie gemaakt worden
- Hoog vochtgehalte nadelig voor de conservatie
- Suiker, n-propanol of propyleenglycol (niet toegestaan in kattenvoeders) toegevoegd. Deze stoffen
binden het vrije water waardoor schimmels en bacteriën zich minder gemakkelijk kunnen ontwikkelen.
Natvoer (>60% vocht)
- Natte voeders: correctere benaming dan blikvoeder
- Gommen, gelatine producten en andere producten toegevoegd om vocht vast te houden en te
vermijden dat er vrij water zichtbaar is, er zit superveel water in
- Droogvoeder 1/3 prijs van blikvoeders op energiebasis (als je geeft wat de behoefte is van het dier)
- Natvoer geven we in speciale gevallen of in de zomer als katten weinig drinken (kat stimuleren met
fonteinen + blikvoer is slecht voor tanden → liever vermijden dan geven)
- Kan gegeven worden aan zieke dieren om toch iets in het dier te krijgen
3
, Diervoeding 2 – hond en kat
Guidlines nutritie
In de petfood industrie zijn er Guidlines die vertellen - vooral aan mensen die voeders ontwikkelen en
nutritionisten - wat een dier nodig heeft. Je hebt de bijbel die nutritionisten gaan gebruiken, dit bestaat ook voor
runderen en paarden. Deze Bijbel gaan we niet gebruiken tijdens de les. De FEDIAF versie (= vereenvoudigde
versie, gaan we wel mee werken) is een Guidline ontworpen door nutritionisten in samenwerking met de petfood
industrie. Er zat ook een wetenschappelijk panel in, die een vrij eenvoudige brochure hebben opgesteld. Europa
en Amerika kwamen hierin niet overeen en hebben dus elk hun richtlijnen opgesteld. Er zijn ook Guidlines
omtrent labeling – wat er op verpakkingen moet staan (= code of good labelling practice for pet food).
Labeling interpretatie
Wat moet VERPLICHT op het label vermeld staan:
1) Beschrijving product: volledig dierenvoeder/aanvullend dierenvoeder
o Volledig diervoeder zou moeten volstaan als enige voederbron voor dit dier
o Aanvullend diervoeder (voorbeeld Dentastix)
2) Gebruiksaanwijzing: aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
o Bij het ene product beter/correcter vermeld, dan bij het andere product
3) Samenstelling/ingrediënten
o Voedermiddel in categorieën
▪ Dure merken – geven ingrediënten niet prijs voor de concurrenten
▪ Super goedkope merken – geven ingrediënten niet prijs voor de concurrenten
o Voedermiddel in ingrediënten
▪ Meer in detail wat er in het product zit
▪ Middelmatige prijs merken
o Meeste eigenaren hebben graag een duidelijkheid van de ingrediënten die in dit voeder zitten
Opgelet!!! Benaming categorieën/ingrediënten ligt vast in de wetgeving → je kan als producent er niet zomaar
iets opzetten, dit ligt vast welke naam je moet gebruiken.
Verplicht:
- Rangschikking van meest naar minst dus in afnemend gewicht.
- Reclame die vooraan op de zak staat = misleidend
“bevat … “ Minimum 4% van het aangegeven ingrediënt
“met … “ Tussen 4 en 14% van het aangegeven ingrediënt
“rijk aan … “ Tussen 14 en 16% van het aangegeven ingrediënt
“paté van … “ Van 25 – 100% van het aangegeven ingrediënt
“geheel van …” 100% van het aangegeven ingrediënt
4
Diervoeding 2 – Hond en kat
LES 1 – INTRODUCTIE PETFOOD INDUSTRIE
We zitten met een heel groot deel van huisdieren (200 miljoen huisdieren in Europa). De katten en honden
nemen hier een groot deel van in beslag.
Er zijn studies uitgevoerd om na te gaan waar mensen geld aan besteden, als het gaat om hun huisdieren. De
dierenartsen zitten aan 24% van het budget, 40% van het budget gaat naar de voeding. Geef goed advies over
voeding voor dieren en kijk niet naar de voeders voor marketingstunts.
Nestlé (ijsjes, chocolade en yoghurt) → produceren purina, beneful, Friskies, Felix, …
Colgate (tandpasta) → produceren hill’s voeding voor zieke dieren, wordt bij dierenartsen verkocht
Procter & Gamble (was- en schoonheidsproducten) → dierenvoeding produceren ze ook
Mars (chocolade) → pedigree, whiskas, royal canin
Er zijn onderzoekcentra speciaal voor dierenvoeding. Heel gekend is het Waltham instituut. Ze doen onderzoek
naar diervoeding en welzijn. Ze kijken specifiek naar honden en katten maar ook paarden. De proefdieren zijn
echte huisdieren en wonen bij de werknemers in het bedrijf. Ze vallen mee onder het bedrijf van mars, zo
onafhankelijk zijn ze dus niet.
De petfood industrie wordt gedragen door enkele hoofdzakelijke spelers. Dit wil zeggen dat ze een hele grote
politieke macht gaan uitoefenen. Ze zetten een stempel op de regelgeving van de petfood industrie. Als bepaalde
wetgeving of bepaalde veranderingen niet naar de zin zijn van de grote spelers, dan gaat het product er niet
komen. Ze hebben een grote politieke macht rond kwaliteit, wat er op de verpakking staat en ze hebben ook iets
te zeggen over de aanbevelingen op nutritioneel vlak (we willen dat er bij de katten – 33% eiwitten in zitten).
Behoeften van dieren spelen dus een rol en zij hebben hier veel over te zeggen.
1
,Diervoeding 2 – hond en kat
Soorten voeders
1) Commercieel petfood
o Droogvoer
▪ Minder dan 11% vocht, de wet legt dit vast
• Bij honden rond 9%
• Bij katten rond 5% → hoe droger, hoe beter voor de kat
o Semi-moist
▪ 14-60% vocht aanwezig
▪ Vergelijking van voeders – goed kijken naar vocht % - omzetten naar DS
o Blikvoer (zit vaak in zakjes) – betere naam is natvoer
▪ Meer dan 60% vocht
2) Huishouddiëten
o Eigenaar stelt dit zelf samen door vlees te koken, rijst, aardappelen
o Vaak op voorschrift van de dierenarts
o Soms proberen de eigenaars het zelf → loopt vaak mis
3) BARF
o Gemalen rauwe voeding voor honden en katten
o In dierenspeciaalzaken in de diepvries
o Populair omdat mensen meer natuurlijk willen voederen
o Brengen gevaren met zich mee
4) Vegetarisch
o Kat = carnivoor
o Hond = omnivoor, carnivoor
o Mensen eten vegetarisch → neiging om hun dier ook zo te voederen
Overzicht – Hoe worden korrels gemaakt?
Het voeder zit in grote silo’s te wachten (stap 1 – deel 1). Het vlees is gedroogd en gemalen. Er kan ook vers vlees
toegevoegd worden. Dit wordt gemixt (stap 1 – deel 2), verhit met stoom (stap 2) en gaat het over een heel hoge
temperatuur en heel snel door de extrudor (stap 3). Alles wordt gedroogd (stap 4) en gekoeld (stap 5) en er komt
een coating over (stap 6). De coating is belangrijk voor de smaak. De kwaliteit van een korrel kan je niet
herkennen aan hoe lekker het dier het vindt. Whiskas voegt smaakstoffen toe, ze gebruiken een paar jaar de
beste smaakstof en staan dus een stap voor. De coating bestaat uit een bouillon (vetlaagje) over de korrel en
bepaald voor het grootste
deel de smaak. Whiskas
heeft een goede bouillon
en hebben een goede
smaak. Het is niet omdat
een voeder heel lekker is,
dat het kwalitatief ook
goed is. In de laatste stap
(stap 7) wordt het voeder
verpakt en correct
gelabeld volgens de
wetgeving hieromtrent.
2
,Diervoeding 2 – hond en kat
Bereidingsprocessen droogvoer
1) Extrusie = meest gebruikt
o Voorverhitting en dan enkele seconden door de extruder gaat van 130 °C (vaak staat op
verpakkingen dat het toevoegen van groenten en fruit, leidt tot een belangrijk aandeel van
vitaminen → door het verwarmen zijn de vitaminen weg, ze worden toegevoegd door poeders
en niet door de groenten en fruit).
o Principe: zetmeel wordt ontsloten (ontploft); celstructuur wordt opengebroken
Om dit te kunnen heb je zetmeel nodig – dit zit voornamelijk in granen en aardappelen
Het voeder bevat veel zetmeel
▪ Verteerbaarheid zetmeel uit granen: 85-90% en zelfs tot 98%
• Het zijn carnivoren en hebben hier moeite mee om het zetmeel te verteren
• Hierdoor schakelt men over naar huishouddiëten of BARF diëten.
▪ Zetmeelbron nodig voor extrusie proces (vaak granen)
https://www.youtube.com/watch?v=NbOnQSZ_RjA Filmpje info → het voeder wordt in de extruder gekookt en
geduwd door een matrijsplaat om verschillende vormen en maten te vormen die brokjes worden genoemd. Deze
zijn gedroogd om vocht te hergebruiken en soms bedekt met een combinatie van vetten en jus om de
smakelijkheid te verzekeren. De brokjes worden gekoeld en verpakt om de kwaliteit tijdens de houdbaarheid
veilig te houden en te behouden. Voor droogvoer en natvoer worden er kwaliteitscontroles uitgevoerd doorheen
de processen. Dit zorgt voor voedzaam voedsel dat veilig is voor onze huisdieren.
2) Persen = nog te weinig gebruikt
o Manier waarop men ingrediënten gaat mixen en persen onder hoge druk zonder opwarming.
Ze bevatten veel granen, zeker bij hondenvoeders en het zetmeel gaat niet ontploffen. Voor
de verteerbaarheid is dit niet zo goed.
o Meel wordt door matrijs geperst onder hoge druk
▪ Verteerbaarheid zetmeel uit granen verbetert niet!
3) Bakken = voornamelijk voor treats
o Deeg wordt in stukken gesneden en gebakken
▪ Verteerbaarheid zetmeel moeilijk te controleren
Semi – moist (14-60% vocht)
- Deegachtig mengsel van grondstoffen
- Massa in vorm geperst en daarna verpakt
- Kunnen eveneens via extrusie gemaakt worden
- Hoog vochtgehalte nadelig voor de conservatie
- Suiker, n-propanol of propyleenglycol (niet toegestaan in kattenvoeders) toegevoegd. Deze stoffen
binden het vrije water waardoor schimmels en bacteriën zich minder gemakkelijk kunnen ontwikkelen.
Natvoer (>60% vocht)
- Natte voeders: correctere benaming dan blikvoeder
- Gommen, gelatine producten en andere producten toegevoegd om vocht vast te houden en te
vermijden dat er vrij water zichtbaar is, er zit superveel water in
- Droogvoeder 1/3 prijs van blikvoeders op energiebasis (als je geeft wat de behoefte is van het dier)
- Natvoer geven we in speciale gevallen of in de zomer als katten weinig drinken (kat stimuleren met
fonteinen + blikvoer is slecht voor tanden → liever vermijden dan geven)
- Kan gegeven worden aan zieke dieren om toch iets in het dier te krijgen
3
, Diervoeding 2 – hond en kat
Guidlines nutritie
In de petfood industrie zijn er Guidlines die vertellen - vooral aan mensen die voeders ontwikkelen en
nutritionisten - wat een dier nodig heeft. Je hebt de bijbel die nutritionisten gaan gebruiken, dit bestaat ook voor
runderen en paarden. Deze Bijbel gaan we niet gebruiken tijdens de les. De FEDIAF versie (= vereenvoudigde
versie, gaan we wel mee werken) is een Guidline ontworpen door nutritionisten in samenwerking met de petfood
industrie. Er zat ook een wetenschappelijk panel in, die een vrij eenvoudige brochure hebben opgesteld. Europa
en Amerika kwamen hierin niet overeen en hebben dus elk hun richtlijnen opgesteld. Er zijn ook Guidlines
omtrent labeling – wat er op verpakkingen moet staan (= code of good labelling practice for pet food).
Labeling interpretatie
Wat moet VERPLICHT op het label vermeld staan:
1) Beschrijving product: volledig dierenvoeder/aanvullend dierenvoeder
o Volledig diervoeder zou moeten volstaan als enige voederbron voor dit dier
o Aanvullend diervoeder (voorbeeld Dentastix)
2) Gebruiksaanwijzing: aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
o Bij het ene product beter/correcter vermeld, dan bij het andere product
3) Samenstelling/ingrediënten
o Voedermiddel in categorieën
▪ Dure merken – geven ingrediënten niet prijs voor de concurrenten
▪ Super goedkope merken – geven ingrediënten niet prijs voor de concurrenten
o Voedermiddel in ingrediënten
▪ Meer in detail wat er in het product zit
▪ Middelmatige prijs merken
o Meeste eigenaren hebben graag een duidelijkheid van de ingrediënten die in dit voeder zitten
Opgelet!!! Benaming categorieën/ingrediënten ligt vast in de wetgeving → je kan als producent er niet zomaar
iets opzetten, dit ligt vast welke naam je moet gebruiken.
Verplicht:
- Rangschikking van meest naar minst dus in afnemend gewicht.
- Reclame die vooraan op de zak staat = misleidend
“bevat … “ Minimum 4% van het aangegeven ingrediënt
“met … “ Tussen 4 en 14% van het aangegeven ingrediënt
“rijk aan … “ Tussen 14 en 16% van het aangegeven ingrediënt
“paté van … “ Van 25 – 100% van het aangegeven ingrediënt
“geheel van …” 100% van het aangegeven ingrediënt
4
