Epidemiologie voor de beroepspraktijk (EBP)
CO1 Introductie college
Specialist en master
- Zelfstandig werken
- Zelfstandig keuzes maken
- Proactief
- Agenda planning
- Klinisch redeneren
o Ouderen met COPD willen verder kunnen lopen
▪ Invloed van leeftijd
▪ Invloed van ernst COPD
▪ Wat is redelijkerwijs te bereiken
- Complexe situaties => tabellen en modellen voor toepassen klinisch redeneren
- Brede context
- Origineel
- Onderzoekend vermogen
o Overschat of onderschat
o Reductie
o Groep of patiënt? => wordt onderzoek gedaan bij ‘gezonde mensen’ of bij
echte ‘patiënten’
o Absence of evidence is not evidence for absence
o Doorgaand proces
- Kritisch
o Boekbespreking
▪ Weinig tot geen relevantie voor de fysiotherapie
▪ Adviezen zijn niet vernieuwend
▪ De discus als oorzaak voor chronische rugpijn is niet bewezen
▪ Met name een nocebo boodschap
▪ Verouderde wetenschappelijke onderbouwing
o Boekbespreking is een mening => argumenten zijn dus van cruciaal
belang. De beste argumenten zijn feiten die je kunt controleren, zoals een
verwijzing naar wetenschappelijk gepubliceerd onderzoek.
o Artikels staan in HUGO of pubmed inloggen met studentennummer
Curriculum
- Epidemiologie voor beroepspraktijk
o Analyseren
o Voorstel voor verbetering
o Implementeren
o Evalueren
Beschrijvend onderzoek
- Uitvoeren van praktijk gericht
onderzoek
o Verschil in aerobe capaciteit en
verschil in kwaliteit van leven.
Beschrijvend onderzoek in ICF
,Onderwijs
- Kennis vanuit wetenschappen sneller en beter de praktijk in komen
- Hogeschool heeft kennis, student leert kennis aan, praktijk past kennis toe
- Soort toets
o Integraal => verschillende aspecten komen samen (wetenschap en
specialisatie), presentatie of verslag van diagnostisch proces
o Conceptueel
- Evaluatie cursussen
- Tutor/coördinator
- Hoofd opleiding
Organisatie
- myHu
o Mededelingen algemeen
o Toetsinformatie
o Jaar en toetsrooster
o Studiegids
o Osiris
- Canvas = digitale leeromgeving
o Lesmaterialen
o Studieactiviteiten
o Leerdoelen
o Planning van het dagdeel
- Teams
o Digitale communicatiemiddel. Per cursus een MS Teams-team aangemaakt
Cursus EPB
- Goed bijblijven
- In deze cursus wordt de plaats van de wetenschap binnen het evidence based
handelen in de fysiotherapie verduidelijkt om een brug te kunnen slaan tussen
wetenschap en spreekkamer
- Deze cursus richt zich op het begrijpen en juist interpreteren van gegevens uit
(internationale) wetenschappelijke literatuur over de gezondheidszorg
- Naast deze basiskennis over epidemiologie doorloop je binnen deze cursus ook
verschillende stappen van de onderzoekscyclus. Een klein onderzoek uitvoeren
naar een eigenschap van een fysiotherapeutisch meetinstrument
- Onderzoekscyclus doorlopen
o Inleiding
▪ Epidemiologische maten
o Methode
▪ Methodes van onderzoeken er zijn met voordelen en nadelen
▪ Interpretatie onderzoeksopzet
o Resultaten
▪ Statistiek, deel kennis, deel besproken
o Discussie
▪ Kritisch reflecteren op artikel
o Klinimetrie
▪ Validiteit en reproduceerbaarheid
▪ Responsiviteit
, ▪ Diagnostische klinimetrie (sens/spec
▪ Onderzoek validiteit/betrouwbaarheid
o Feedback geven
▪ Blinde vlek afneemt
▪ Criteria: kritisch, attitude, niveau opmerkingen, origineel
Rol docent
- Begeleiden onderwijsgroep
- Zorgen voor voldoende diepgang
- Aandacht voor kritische houding
- Aandacht voor feedback
Docent psychosomatiek
- Mieke van Wijk
- Ariane Hagen
Opbouw wetenschappelijk artikel
- Titel artikel
- Samenvatting
- Inleiding
- Probleemstelling/vraagstelling
- Methode
- Resultaten
- Discussie
- Literatuurlijst
Onderzoeksdesigns
- Review: meerdere artikels belicht
- RCT: met controle groep en interventiegroep
- Longitudinaal: vaste groep mensen gevolgd in de tijd
- Cross-sectioneel: vaste groep op 1 tijdstip meten
Meetniveaus
- Continu: elke numerieke waarde (lengte, gewicht, kosten, tijd, volume)
- Categoriaal: niet numeriek (categorieën)
- Nominaal: niet numeriek, categorieën (man/vrouw)
- Ordinaal: rangorde, keuze mogelijkheid 12345
- Interval: geen vast 0-punt, gelijke afstanden tussen eigenschappen = numerieke
data
- Ratio: vast 0-punt, gelijke afstanden tussen eigenschappen = numerieke data
Centrale tendentiematen
- Gemiddelde
- Mediaan: middelste getal van alle gemeten eigenschappen
- Modus: waarde/klasse die het vaakst voorkomt
Spreidingsmaten
- Standaarddeviatie: spreidingsmaat -> spreiding rondom gemiddelde
- Range: laagste en hoogste data => verschil daarvan
- Interkwartiel range: afstand tussen 1e en 3e kwartiel
Klinimetrische eigenschappen
- Betrouwbaarheid: mate waarin meting vrij is van meetfouten
- Validiteit: meet wat het moet meten
- Sensitiviteit: terecht positieve uitslagen onder zieke personen
, - Specificiteit: terecht negatieve uitslagen bij niet-zieke mensen
CO2 Epidemiologische maten
Voorbereiding:
- De opbouw en elementen van de inleiding van een wetenschappelijk artikel
- Het begrip ‘epidemiologie’
- Etiologische factoren/risicofactoren, diagnostische factoren, prognostische
factoren
o Prognose: bestudeer je de factoren die van invloed zijn op het verdere
beloop van de ziekte
o Diagnose: richt je je op de verschijnselen die een indicatie of voorspelling
geven van de aanwezigheid van een bepaalde aandoening
- Frequentiematen (prevalentie- en incidentiematen, mortaliteit, morbiditeit)
- Associatiematen (relatief risico, attributief risico, odds ratio, hazard ratio)
Welke elementen horen thuis in de inleiding van een wetenschappelijk
artikel? Probleemstelling, doelstelling, vraagstelling
- Doelstelling: waarom je dit onderzoek uitvoert en wat het belang is van de kennis
die dit onderzoek voortbrengt
o Theoretische relevantie
o Maatschappelijke relevantie
- Vraagstelling: wat wordt er onderzocht, inhoud van het onderzoek weergeven.
o Definiëren, beschrijven, vergelijken, verklaren, voorspellen, evalueren,
voorschrijven
- Relevantie = 1) belang 2) betekenis 3) bruikbaarheid. Hier wordt de relevantie
van het onderzoek dus in de context van het maatschappelijk belang of specifieke
maatschappelijke stakeholders geplaatst.
- Theoretisch construct (theoretisch beredeneerd) = rationale = "de rede
betreffend". Het gaat hier om de onderliggende redenering of idee waarom het
onderzoek wordt uitgevoerd. Welke theorieën en modellen bestaan er met
betrekking tot het onderwerp en welke zijn gekozen in het betreffende
onderzoek? Stel de rede is dat men door angst voor schade bewegen gaat mijden.
Het kan nu van belang zijn te onderzoeken, binnen een bepaalde populatie en
binnen een bepaalde context, of angst leidt tot vermijdingsgedrag.
Wat is epidemiologie?
- De leer of de wetenschap die zich met de bestudering van deze verschijnselen
bezighoud
o Ziekte vormt centrale variabele
o Gaat om het voorkomen van ziekte in menselijke populaties
o Beschouwen van voorkomen van ziekte veelal in relatie tot het
voorkomen van andere verschijnselen.
- Epidemie: verschijnselen die als het ware op een volk (populatie) geworpen zijn
Frequentiematen prevalentie en incidentie
- Frequentie = mate van voorkomen van
- Incidentie = aantal nieuwe ziektegevallen binnen een gemeenschap gedurende
een vastgestelde periode
CO1 Introductie college
Specialist en master
- Zelfstandig werken
- Zelfstandig keuzes maken
- Proactief
- Agenda planning
- Klinisch redeneren
o Ouderen met COPD willen verder kunnen lopen
▪ Invloed van leeftijd
▪ Invloed van ernst COPD
▪ Wat is redelijkerwijs te bereiken
- Complexe situaties => tabellen en modellen voor toepassen klinisch redeneren
- Brede context
- Origineel
- Onderzoekend vermogen
o Overschat of onderschat
o Reductie
o Groep of patiënt? => wordt onderzoek gedaan bij ‘gezonde mensen’ of bij
echte ‘patiënten’
o Absence of evidence is not evidence for absence
o Doorgaand proces
- Kritisch
o Boekbespreking
▪ Weinig tot geen relevantie voor de fysiotherapie
▪ Adviezen zijn niet vernieuwend
▪ De discus als oorzaak voor chronische rugpijn is niet bewezen
▪ Met name een nocebo boodschap
▪ Verouderde wetenschappelijke onderbouwing
o Boekbespreking is een mening => argumenten zijn dus van cruciaal
belang. De beste argumenten zijn feiten die je kunt controleren, zoals een
verwijzing naar wetenschappelijk gepubliceerd onderzoek.
o Artikels staan in HUGO of pubmed inloggen met studentennummer
Curriculum
- Epidemiologie voor beroepspraktijk
o Analyseren
o Voorstel voor verbetering
o Implementeren
o Evalueren
Beschrijvend onderzoek
- Uitvoeren van praktijk gericht
onderzoek
o Verschil in aerobe capaciteit en
verschil in kwaliteit van leven.
Beschrijvend onderzoek in ICF
,Onderwijs
- Kennis vanuit wetenschappen sneller en beter de praktijk in komen
- Hogeschool heeft kennis, student leert kennis aan, praktijk past kennis toe
- Soort toets
o Integraal => verschillende aspecten komen samen (wetenschap en
specialisatie), presentatie of verslag van diagnostisch proces
o Conceptueel
- Evaluatie cursussen
- Tutor/coördinator
- Hoofd opleiding
Organisatie
- myHu
o Mededelingen algemeen
o Toetsinformatie
o Jaar en toetsrooster
o Studiegids
o Osiris
- Canvas = digitale leeromgeving
o Lesmaterialen
o Studieactiviteiten
o Leerdoelen
o Planning van het dagdeel
- Teams
o Digitale communicatiemiddel. Per cursus een MS Teams-team aangemaakt
Cursus EPB
- Goed bijblijven
- In deze cursus wordt de plaats van de wetenschap binnen het evidence based
handelen in de fysiotherapie verduidelijkt om een brug te kunnen slaan tussen
wetenschap en spreekkamer
- Deze cursus richt zich op het begrijpen en juist interpreteren van gegevens uit
(internationale) wetenschappelijke literatuur over de gezondheidszorg
- Naast deze basiskennis over epidemiologie doorloop je binnen deze cursus ook
verschillende stappen van de onderzoekscyclus. Een klein onderzoek uitvoeren
naar een eigenschap van een fysiotherapeutisch meetinstrument
- Onderzoekscyclus doorlopen
o Inleiding
▪ Epidemiologische maten
o Methode
▪ Methodes van onderzoeken er zijn met voordelen en nadelen
▪ Interpretatie onderzoeksopzet
o Resultaten
▪ Statistiek, deel kennis, deel besproken
o Discussie
▪ Kritisch reflecteren op artikel
o Klinimetrie
▪ Validiteit en reproduceerbaarheid
▪ Responsiviteit
, ▪ Diagnostische klinimetrie (sens/spec
▪ Onderzoek validiteit/betrouwbaarheid
o Feedback geven
▪ Blinde vlek afneemt
▪ Criteria: kritisch, attitude, niveau opmerkingen, origineel
Rol docent
- Begeleiden onderwijsgroep
- Zorgen voor voldoende diepgang
- Aandacht voor kritische houding
- Aandacht voor feedback
Docent psychosomatiek
- Mieke van Wijk
- Ariane Hagen
Opbouw wetenschappelijk artikel
- Titel artikel
- Samenvatting
- Inleiding
- Probleemstelling/vraagstelling
- Methode
- Resultaten
- Discussie
- Literatuurlijst
Onderzoeksdesigns
- Review: meerdere artikels belicht
- RCT: met controle groep en interventiegroep
- Longitudinaal: vaste groep mensen gevolgd in de tijd
- Cross-sectioneel: vaste groep op 1 tijdstip meten
Meetniveaus
- Continu: elke numerieke waarde (lengte, gewicht, kosten, tijd, volume)
- Categoriaal: niet numeriek (categorieën)
- Nominaal: niet numeriek, categorieën (man/vrouw)
- Ordinaal: rangorde, keuze mogelijkheid 12345
- Interval: geen vast 0-punt, gelijke afstanden tussen eigenschappen = numerieke
data
- Ratio: vast 0-punt, gelijke afstanden tussen eigenschappen = numerieke data
Centrale tendentiematen
- Gemiddelde
- Mediaan: middelste getal van alle gemeten eigenschappen
- Modus: waarde/klasse die het vaakst voorkomt
Spreidingsmaten
- Standaarddeviatie: spreidingsmaat -> spreiding rondom gemiddelde
- Range: laagste en hoogste data => verschil daarvan
- Interkwartiel range: afstand tussen 1e en 3e kwartiel
Klinimetrische eigenschappen
- Betrouwbaarheid: mate waarin meting vrij is van meetfouten
- Validiteit: meet wat het moet meten
- Sensitiviteit: terecht positieve uitslagen onder zieke personen
, - Specificiteit: terecht negatieve uitslagen bij niet-zieke mensen
CO2 Epidemiologische maten
Voorbereiding:
- De opbouw en elementen van de inleiding van een wetenschappelijk artikel
- Het begrip ‘epidemiologie’
- Etiologische factoren/risicofactoren, diagnostische factoren, prognostische
factoren
o Prognose: bestudeer je de factoren die van invloed zijn op het verdere
beloop van de ziekte
o Diagnose: richt je je op de verschijnselen die een indicatie of voorspelling
geven van de aanwezigheid van een bepaalde aandoening
- Frequentiematen (prevalentie- en incidentiematen, mortaliteit, morbiditeit)
- Associatiematen (relatief risico, attributief risico, odds ratio, hazard ratio)
Welke elementen horen thuis in de inleiding van een wetenschappelijk
artikel? Probleemstelling, doelstelling, vraagstelling
- Doelstelling: waarom je dit onderzoek uitvoert en wat het belang is van de kennis
die dit onderzoek voortbrengt
o Theoretische relevantie
o Maatschappelijke relevantie
- Vraagstelling: wat wordt er onderzocht, inhoud van het onderzoek weergeven.
o Definiëren, beschrijven, vergelijken, verklaren, voorspellen, evalueren,
voorschrijven
- Relevantie = 1) belang 2) betekenis 3) bruikbaarheid. Hier wordt de relevantie
van het onderzoek dus in de context van het maatschappelijk belang of specifieke
maatschappelijke stakeholders geplaatst.
- Theoretisch construct (theoretisch beredeneerd) = rationale = "de rede
betreffend". Het gaat hier om de onderliggende redenering of idee waarom het
onderzoek wordt uitgevoerd. Welke theorieën en modellen bestaan er met
betrekking tot het onderwerp en welke zijn gekozen in het betreffende
onderzoek? Stel de rede is dat men door angst voor schade bewegen gaat mijden.
Het kan nu van belang zijn te onderzoeken, binnen een bepaalde populatie en
binnen een bepaalde context, of angst leidt tot vermijdingsgedrag.
Wat is epidemiologie?
- De leer of de wetenschap die zich met de bestudering van deze verschijnselen
bezighoud
o Ziekte vormt centrale variabele
o Gaat om het voorkomen van ziekte in menselijke populaties
o Beschouwen van voorkomen van ziekte veelal in relatie tot het
voorkomen van andere verschijnselen.
- Epidemie: verschijnselen die als het ware op een volk (populatie) geworpen zijn
Frequentiematen prevalentie en incidentie
- Frequentie = mate van voorkomen van
- Incidentie = aantal nieuwe ziektegevallen binnen een gemeenschap gedurende
een vastgestelde periode
