Rogers (1962; 1983), ontwikkelde het Klassieke Research & Development (R&D) Model/ klassieke model voor
diffusie van innovatie/top-down benadering = de diffusie van innovaties aan de hand van vier kernelementen:
- een innovatie (bijv. effectieve methodieken en toepassingen van rookpreventie dat is vormgegeven in een
lespakket.)
- die via bepaalde kanalen wordt gecommuniceerd (bijv. via massamedia zoals radio, tv en internet, via
interpersoonlijke communicatie (gesprekken tussen personen) of sociale media.)
- gedurende een bepaald tijdsinterval, (de invoering van een innovatie verloopt gefaseerd in de tijd en niet
iedereen neemt op hetzelfde moment kennis van de innovatie of besluit om deze te gebruiken.)
- onder leden in een bepaald sociaal systeem (Mensen leiden geen geïsoleerd bestaan, maar maken deel uit
van sociale netwerken die hen beïnvloeden. Ook de kenmerken van een dergelijk netwerk, zoals normatieve
verwachtingen (‘wij vinden het belangrijk dat leerlingen niet roken op onze school’) of de aan- of afwezigheid
van regelingen voor financiering van lesmaterialen, bepalen mede de ontvankelijkheid van de gebruiker voor
bepaalde innovaties.)
Innovatie wordt hier opgevat als informatie die nieuw is voor de ontvanger, bijv. ideeën, producten of
interventies ter bevordering van gezond gedrag, zolang die door het desbetreffende individu of de bedoelde
groep van personen als nieuw worden ervaren.
Soms wordt het begrip diffusie alleen gebruikt bij situaties waarin de invoering van een innovatie zich haast als
vanzelf voltrekt (zonder sturing van buitenaf).
De term disseminatie wordt dan gebruikt voor invoeringswijzen die wel doelbewust zijn gepland. Het zijn alle
activiteiten die ontwikkelaars kunnen inzetten om het beoogde innovatieproces bij de beoogde groep
intermediaire gebruikers te bevorderen.
(De termen worden echter ook regelmatig door elkaar gebruikt.)
Innovatieproces door Rogers = het proces van vernieuwing dat zich bij intermediairs voltrekt, met 3 fases:
1. Adoptie(fase): Intermediairs nemen kennis van de innovatie en wegen de verwachte voor- en nadelen van
gebruik af en zetten die om in een positieve of negatieve intentie tot gebruik van die innovatie
(adoptiebeslissing).
2. Implementatie(fase): Een positieve adoptiebeslissing intentie leidt tot een eerste gebruik van de innovatie in
de praktijk (ook initieel gebruik of initiële implementatie genoemd).
3. Continuering(fase): De gebruiker besluit op basis van zijn/haar eerste ervaringen om wel of niet met de
innovatie door te gaan.
, Rogers identificeerde vijf innovatiekenmerken die de kans op adoptie zouden vergroten:
- relatief voordeel: de mate waarin een innovatie voordelen heeft boven de bestaande praktijk
- compatibiliteit (inpasbaarheid): de mate waarin een innovatie kan worden ingepast binnen de heersende
gewoonten en opvattingen van de beoogde intermediairs
- complexiteit: het gemak waarmee een innovatie kan worden uitgevoerd
- mogelijkheid tot uitproberen: de mate waarin met (onderdelen van) de innovatie zonder verstrekkende
gevolgen voor de intermediairs of hun organisatie kan worden proefgedraaid voordat tot volledige
implementatie wordt overgegaan
- observeerbaarheid: de mate waarin de uitkomsten van de innovatie zichtbaar zijn voor de intermediair en
andere direct betrokkenen (bijvoorbeeld collega’s).
Het gaat hier niet om objectief aanwijsbare kenmerken van de innovatie, maar om de kenmerken zoals
waargenomen door de intermediair. Dat betekent dus dat mensen verschillende verwachtingen kunnen
hebben van dezelfde innovatie, en dat de verwachtingen ook kunnen verschillen tussen innovaties.
Volgens onderzoek van Rogers (2003) kunnen bepaalde groepen gebruikers worden onderscheiden al naar
gelang de snelheid waarmee zij een innovatie aanvaarden:
Bij deze curve wordt het cumulatieve percentage intermediaire gebruikers (y-as) van een innovatie afgezet
tegen de tijd (x-as). Dan is te zien dat het innovatieproces vaak traag begint: het aantal mensen dat met de
innovatie experimenteert, is in de beginfase nog klein. Maar op het moment dat zij anderen wijzen op het
bestaan en de voordelen van de innovatie, en die anderen dat op hun beurt ook weer doen, neemt het aantal
gebruikers toe.
Tipping point (omslagpunt) = het punt waarbij het aantal gebruikers plotseling sterk toeneemt.
Na een optimum te hebben bereikt vlakt de toename in aantallen nieuwe gebruikers weer af.
Typering van gebruikersgroepen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SachaN. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.