1 chemie in cellen
Metabolisme
Metabolisme (stofwisseling) is het geheel van chemische omzettingsprocessen in een organisme.
Een groot deel vind plaats in de cellen. Cellen nemen stoffen op uit de omgeving en zetten ze om in
andere stoffen. Die omzettingen zijn nodig voor de opbouw en energievoorziening van de cel.
In ons lichaam zijn er processen die altijd doorgaan zoals de hartslag en peristaltische beweging van
de darmen. Stofwisselingsprocessen die in rust doorgaan hoort tot het basale metabolisme
(grondstofwisseling). De intensiteit van het basale metabolisme is te bepalen door de hoeveelheid
verbruikte zuurstof in rust te meten. Dit lijkt afhankelijk te zijn van geslacht, leeftijd en gewicht.
Energierijke organische stoffen
Cellen bestaan uit organische en anorganische stoffen. Organische stoffen hebben C en/of H atomen.
De moleculen van organische stoffen bevatten een of meer koolstofatoom ketens. Deze kunnen
enkele of duizenden C atomen lang zijn. Meestal bevat organische stof ook zuurstof (O).
Voor binding tussen kool en waterstof atomen is energie nodig. Bij het verbreken van de C-H binding
komt energie beschikbaar voor de cel. Die in atoombindingen opgeslagen energie van energierijke
stoffen is chemische energie.
Anorganische stoffen bestaan uit kleine, eenvoudige moleculen en hebben weinig energie.
De organische stof glucose (C6H12O6) is belangrijk voor de stofwisseling als brand en bouwstof.
Assimilatie en dissimilatie
Stofwisselingsprocessen zijn in te delen in:
1. assimilatie: opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen. Energie nodig.
2. dissimilatie: afbraak van grote organische moleculen tot kleinere moleculen. Komt energie vrij.
Koolstofassimilatie is het instaat zijn om glucose te vormen uit koolstofdioxide en water. Alleen
autotrofe organisme zoals planten kunnen dit. De gemaakte glucose is daarna de grondstof voor
bijvoorbeeld koolhydraten, vetten, eiwitten en DNA. Deze verdere opbouw is voortgezette
assimilatie. Er ontstaan grote organische moleculen met energierijke bindingen.
Door dissimilatie van organische moleculen komt energie beschikbaar voor cel processen als
assimilatie of stoftransport.
Voorgezette assimilatie en dissimilatie vinden in zowel auto als hetrotrofe organismen plaats.
Energie dragers
Cellen delen, groeien en zorgen voor levensprocessen zoals beweging,
transport en afscheiding van stoffen. Daarvoor is energie nodig.
, Moleculen van stof ATP (adenosinetrifosfaat) transporteren energie naar benodigde plaatsen in de
cel. ATP bestaat uit adenosine (dat is opgebouwd uit adenine en ribose) en drie fosfaat groepen. In
die fosfaat groep bindingen ligt veel energie vastgelegd. Als de derde fosfaatgroep van ATP wordt
afgesplitst, ontstaat ADP (adenosinedifosfaat) er komt bindingsenergie beschikbaar.
Die vrijgekomen energie kan worden overgedragen aan stofwisselingsreacties en processen in de cel.
Bij de afsplitsing van de 2de fosfaatgroep van ADP ontstaat AMP (adenosinemonofosfaat).
Andere energiedragers (dragermoleculen) zijn de chemisch aan ATP verwante moleculen NAD+ en
NADP+.
ATP wordt gevormd bij de fotosynthese in chloroplasten (bladgroenkorrels) en bij verbranding in
mitochondriën. Daarbij worden lichtenergie en chemische energie uit glucose omgezet in de
chemische energie van ATP. Door binding van een fosfaatgroep aan ADP ontstaat energierijk ATP. Dit
is fosforylering. In een reactievergelijking wordt de vrijefosfaat groep aangegeven met Pᵢ.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Linden01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.