Summary
Samenvatting Artikel Theorie I| John Foot: Italy's Divided Memory
- Course
- Institution
Samenvatting van verplicht leesmateriaal van het vak theorie 1 (week 2).
[Show more]
Seller
FollowJantinevanderWest
Reviews received
Content preview
WEEK 2.2 JOHN FOOT – ITALY’S DIVIDED MEMORYHoofdstuk 1: Verdeelde herinnering: theorie,
methodologie, praktijk
Italië en Geheugen
In Italië zijn herinneringen vaak verdeeld; gebeurtenissen zijn in contrasterende manieren herinnerd
en de feiten zelf worden ook vaak betwist. Het blijkt extreem moeilijk dan niet onmogelijk voor een
groep – publiek of privé – om een consensus te creëren rondom het verleden, of rondom de manier
om het verleden te herinneren. Verscheidene groepen willen dat hun herinneringen erkend worden.
De staat en andere publieke organen falen er vaak in om duurzame en algemeen geaccepteerde
herdenkingspraktijken in te stellen. Dit boek richt zich op deze verdeelde herinneringen, op hetgeen
wat is onthouden maar ook wat níet is onthouden.
Het boek richt zich op conflicten over publieke vormen van herinnering. In veel gevallen worden
publieke gedenktekens betwist in Italië, omwille hun vorm en inhoud. Verdeelde herinneringen en
narratieven over wat er gebeurd is – en wie daarvoor verantwoordelijk is – zijn er al sinds het begin,
maar deze verdelingen worden meestal pas duidelijk in relatie tot geheugenpraktijken.
Gedenktekens waren niet alleen producten van het debat over deze verdelingen, maar zij creëerden
zelf ook verdeling. Herdenkingen vormen het moment dat privé en publieke herinneringen
samenkomen en waardoor de poppen aan het dansen waren. Publieke herinnering wordt vaak over
het hoofd gezien in discussies over de verdeelde herinnering in Italië, maar vormen van publieke
herdenking zijn juist cruciaal om de verdelingen over het verleden op lokaal en nationaal niveau te
begrijpen. Lokale debatten en verdelingen worden vaak gecentreerd op publieke herinnering, omdat
veel mensen hun herinneringen niet herkennen in de typen publieke herinnering die er gecreëerd
werden. Dit leidde tot alternatieve vormen van herdenking, protesten of simpelweg de verwerping
wat er geboden werd (dus niet aanwezig zijn bij de herdenkingsceremonie). Publieke herdenkingen
staan dus centraal in het proces waarin de verdelingen worden uitgebreid, uitgelegd, geopend en
gesloten.
In de loop van de tijd werden er verdeelde vormen van publieke herinneringen gecreëerd die elke
kant van het verhaal de kans gaf om dat verhaal te vertellen. Veel van deze ‘alternatieve’ publieke
herinneringen waren afkomstig van de kerk. Publieke herinneringen worden gekenmerkt door het
feit dat de staat zijn gezicht toont en intervenieerde, rond lokale kwesties van geheugen en
herinneren. Deze interventie botste vaak met lokale meningen. Tegelijkertijd kreeg de staat de
schuld van zijn absentie (gebrek aan erkenning en rechtvaardigheid) en van zijn aanwezigheid (bv.
door medailles van militaire moed uit te geven waar niet iedereen het mee eens was). Dan had je
ook nog de historici, maar die brachten ook geen soelaas. De bevolking wilde dat zij de echte
waarheid naar boven zouden halen, maar geschiedenis is een vak van interpretatie en er bestaat
geen echte waarheid. De geschreven geschiedenis maakte alles dus nog ingewikkelder, terwijl de
bevolking behoefte had aan simplificatie. De conflicten omtrent publieke herinnering werd onderdeel
van de publieke herinnering zelf: bijvoorbeeld de ‘memory war’ van de jaren 1920, waar fascisten
monumenten gingen kapotmaken, die later weer werden hersteld in de jaren 1940 en zo onderdeel
werden van de publieke herinnering.
Het bestuderen van monumenten
Monumenten zijn cruciaal in het begrijpen van het verleden. Ze vertellen ons over de geschiedenis
en over historische verandering, en over de overdracht van geheugen naar het publieke podium. Het
is zeldzaam om Italiaanse monumenten in hun originele form te zien, ze worden vaak in de loop van
de tijd veranderd en aangepast, en soms herbruikt. Veel monumenten ontwikkelen zich tot
palimpsesten: objecten die hun geschiedenis reflecteren terwijl erop geschreven wordt, een deel
,wordt verwijderd of toegevoegd en keer op keer wordt herschreven. Monumenten waren en zijn
meerdere dingen tegelijkertijd, ze staan open voor verschillende lezingen. Je kan ze zien als
historische teksten, maar het zijn ook plekken waar normale mensen – slachtoffers, families van
slachtoffers, partizanen en anderen – hun prestaties en offers erkend zagen worden in een
permanente manier. Het belang dat aan lokale publieke herinnering hangt is een indicator voor de
manieren waarop objecten als katalysatoren fungeren voor publieke opinie, rouwen en erkenning.
Het is daarom niet verrassend dat deze monumenten het onderwerp van controverse,
onderhandeling en vaak voor bittere verdeling waren en zijn. Elk monument moet wel in zijn context
gezet worden, wat er is weggelaten is net zo belangrijk als wat wel te zien is. Verdeelde
herinneringen creëren herinneringslandschappen en geografieën van herinnering waar monumenten
strijden om aandacht in termen van stedelijke ruimte, positie en ontvangst (want monumenten
worden onderdeel van het landschap).
Geschiedenis en Geheugen
Wat is de relatie tussen geschiedenis en geheugen? Veel historici blijven hangen op het idee dat
geschiedenis wetenschappelijk is en gebaseerd op de waarheid, terwijl geheugen onbetrouwbaar is.
Bovendien wordt geheugen vaak gezien als ongeschreven en geschiedenis als geschreven. Maar,
deze verdeling klopt niet: geheugen is onderdeel van geschiedenis. Vaak is geheugen de enige manier
om de geleefde ervaringen van mensen, en hun relatie tot het verleden, te begrijpen. Bovendien is
geschiedenis zelf ook onstabiel, kwetsbaar, onbetrouwbaar en vaak sterk gepolitiseerd. Geheugen en
geschiedenis ingeven elkaar. Historici die hun werk van het geheugen onderscheiden komen vaak op
het argument dat hun werk is gebaseerd op geschreven en vaak officiële bronnen, maar hierin
negeren ze het feit dat de meeste archivale documenten mondelinge oorsprong hebben (een
interview, een telefoongesprek, een politierapport etc.). Deze bronnen zijn even onstabiel en
‘subjectief’ als oral history. Zelfs een filmbeeld van een gebeurtenis (moord op JFK bv.), haalt geen
twijfels weg maar maakt soms de onzekerheid zelfs groter.
Waarom zouden we überhaupt de termen dan nog van elkaar scheiden? Veel historici stellen dat we
de osmose tussen herinnering en geschiedenis moeten accepteren en omarmen. Dit is echter geen
poging om alle geschiedenis te reduceren tot discours/vertelling. Het is eerder een pleidooi om
geschiedenis te zien als een rijkere discipline, in staat om herinneringsstudies te omarmen als
integraal onderdeel van het begrip van het heden en verleden. Maar, niet alle gebeurtenissen zijn
herinnerd en dus moeten geschiedenis en geheugen op meerdere paarden wedden: vergeten en
stilte. Het is via het gecompliceerde samenspel tussen geschiedenis, historiografie, herinnering, en
vergeten dat we kunnen beginnen met het begrijpen van contemporaine historische gebeurtenissen
en de manieren waarop ze zijn begrepen. Herinnering en vergeten vormen een sleutelonderdeel van
de individuele en groepsidentiteit en hebben veel invloed op hoe mensen zich gedragen (of niet
gedragen).
Microgeschiedenis, Microgeschiedenissen
In dit boek wordt het bijzondere, het alledaagse, het gewone gebruikt om het algemene, het
buitengewone, en het uitzonderlijke te verklaren. Je kan niet één microgeschiedenis hiervoor nemen,
de kleinere verhalen moeten worden geïnterpreteerd, samen worden gevoegd en vergeleken.
Microgeschiedenis is niet alleen een reductie in schaal. Het is ontstaan als een alternatief tegenover
de grote, schematisch historische methodologieën waarin geschiedenis langs rechte, ideologisch
gedefinieerde, teleologische lijnen verliep. De microgeschiedenis was daarentegen geïnteresseerd in
het dagelijkse leven en bevatte hierdoor de noodzaak om interdisciplinair te worden. Het verwierp
ook de oude hiërarchieën en de oude categorieën en werkte dus goed samen met oral history.
Orale Geschiedenis, Orale Geschiedenissen
Oral history werk vormt de basis voor veel contemporaine debatten en onderzoek over de verdeelde
herinneringen in Italië. Het heeft de unieke capaciteit om herinneringen te begrijpen én te
, verzamelen, waarbij geschiedenis en het subject samen worden gebracht. Mondelinge historici
hebben het verlangen om geschiedenis tot leven te laten brengen via de stemmen van gewone
mensen. Het is bekend dat oral history een extreem onbetrouwbare bron is voor de simpele
reconstructie van het verleden – wanneer gebeurtenissen en geschiedenis worden gezien als een
reeks aan feiten. Maar, oral history geeft meer dan alleen feiten:
1. Het vertelt ons hoe mensen het verleden herinneren;
2. Het geeft ons inzicht in subjectiviteit en zelfrepresentatie;
3. De fouten en overdrijvingen die voorkomen in interviews zijn indicaties betreffende
de vormen van herinneringen en de manieren waarop politiek, collectieve
narratieven en tijd onze herinneringen van het verleden kunnen transformeren en
hervormen tot mythes en stereotypes waaromheen narratieven kunnen worden
gevormd.
Mensen die bij oral history worden geïnterviewd gaan zichzelf in de geschiedenis schrijven en zetten
bepaalde gebeurtenissen naar hun hand om hun verhaal beter te laten lopen. De ondervraagden zijn
dan ook niet een andere vorm bron maar een compleet verschillende vorm van bron. Ze helpen ons
het verleden te begrijpen, niet te ontdekken. Verdelingen over geheugen – over gedenkplaten,
monumenten, herdenkingen – zijn ook altijd verdelingen over geschiedenis, over hoe we het
verleden moeten interpreteren en begrijpen, en hoe we dit begrip moeten overbrengen naar
anderen. De historicus’ taak is om het materiaal te interpreteren en begrijpen als geschiedenis. Wat
belangrijk is, is om te herkennen dat ‘herinneringen zelf ook een geschiedenis hebben’ en dat het
‘vertellen en herinneringen zelf ook gebeurtenissen zijn, niet alleen omschrijvingen van
gebeurtenissen’.
Verdeelde Herinneringen
In Italië heb je verscheidene vormen van verdelingen:
1. De gaten tussen nationale en lokale/individuele narratieven (bijv. omtrent WO1:
nationaal wordt er een verzetsbeeld gepromoot, die vaak botst met
lokale/individuele verhalen).
2. Verdeling binnen individuen zelf.
In elk geval is de invloed van politiek en manipulatie nooit ver weg. Historisch werk heeft ook moeite
gehad met het omgaan met de ‘oncomfortabele’ gebieden van het verleden.
Verdeelde Herinnering: Geschiedenis als een Concept
De term ‘verdeelde herinnering’ is te traceren naar de jaren 1990. Historici begonnen in die periode
de alternatieve herinneringen te bestuderen, die door voornamelijk families van slachtoffers van
lokale massamoorden door terugtrekkende Duitse troepen in Toscane in 1944 worden doorgegeven.
Giovanni Contini deed onderzoek naar zo’n massamoord, Leonardi Paggi eveneens. Dit leidde tot
meer onderzoeken hiernaar. Wat was de inhoud van deze alternatieve herinneringen? In het kort
gaven de vele mensen die familie en vrienden waren verloren aan de massamoorden niet alleen de
schuld aan de Duitsers, maar ook aan de partizanen die deze massamoorden hadden geprovoceerd.
De partizanen hadden vervolgens de bevolking niet beschermd en dit leidde tot vijandigheid tegen
het Verzet tot zestig jaren na de oorlog. Voor de overlevenden en de familieleden lag de belangrijkste
verantwoordelijkheid van sommige van deze massamoorden, hoewel ze natuurlijk uitgevoerd
werden door de Duitsers, bij de partizanen. Zij hadden zogenaamd roekeloze daden verricht die de
Italiaanse bevolking weerloos liet. Sinds 1944 zijn herdenkingen hierom omstreden en ontstond er
een geografie van verdeelde herinneringen in deze kleine steden. Deze narratieven gingen recht
tegen het traditionele links-nationalistische discours van het Verzet in, maar creëerden ook
problemen voor de historiografie en de mythen van de partizanenbeweging, gepubliceerd tijdens de
koude oorlog.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JantinevanderWest. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.15. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77973 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now