Summary
Samenvatting Recht Vives Toegepaste Psychologie
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting over het vak recht, normaal zijn alle hoofdstukken gecovered.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followlenakegels
Content preview
nvvvvvvvvvvvvvvvbRECHT
samenvatting
,DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING TOT HET RECHT
1. RECHT: BEGRIPSOMSCHRIJVING
£ Recht is een geheel aan gedragsregels …
£ … die afdwingbaar gesteld zijn door de overheid
o Afdwingbaar = sanctioneerbaar
Straffen is een onderdeel van sancties
Alle straffen zijn sancties, maar niet alle sancties zijn straffen
Een straf krijg je alleen maar opgelegd wanneer je het strafrecht overtreedt
Wanneer je een misdrijf pleegt
Niet alle rechtsregels behoren tot het strafrecht
Vb. Regel uit burgerlijk recht overtreden
= geen straf op volgen, wel eventueel een andere sactie
Vb. plicht tot het betalen van een schadevergoeding
Sactioneerbaar is ruimer dan straffen
Niet gestraft door de overheid
Maar sanctioneerbaar of opdwingbaar gesteld door de overheid
1.1 GEDRAGSREGELS
£ Gedragsregels
o Voorschrijften die worden opgelegd om ons gedrag in een bepaalde richting te sturen
Ze beperken de persoonlijke vrijheid
Drukken uit ‘wat anders kan, maar niet anders mag’
£ Indicatieve rechten
o Beschrijven ‘wat is, en niet anders kan’
1.2 AFDWINGBAAR GESTELD DOOR DE OVERHEID
£ “Alle rechtsregels zijn gedragsregels, maar niet alle gedragsregels zijn daarom rechtsregels”
£ Afdwingbaar
o Aanwezigheid van technieken, waarmee de naleving van de gedragsregels wordt gewaarborgd
Sanctioneerbaar door de overheid
NIET gemaakt door de overheid
o Regels niet zomaar ongestoord naast zich neerleggen
£ Alle rechtsregels zijn afdwingbare gedragsregels, maar niet alle afdwingbare gedragsregels zijn
daarom rechtsregels.
o Vb. spelregels voetbal zijn afdwingbaar, maar zijn geen recht
o Vb. beleefdheidsregels voorzien van sanctie (afkeuring), maar geen recht
o Vb. morele regels (geweten), maar geen recht
£ Sprake van recht
o Indien de naleving van gedragsregels afgedwongen wordt door de overheid (het
staatsapparaat)
£ Opmerkingen!
, o Rechtsregels niet perse uitgevaardigd moeten worden door die overheid
Kunnen van andere instanties of van burgers uitgaan, maar de afdwijng ervan gebeurt
via het staatsapparaat
o Begrip sanctie valt niet volledig samen met het begrip straf
Soms sanctionering door opleggen van een straf, maar niet altijd
Strafsancties worden enkel opgelegd bij misdrijven
Misdrijven: schendingen van welbepaalde rechtsregels: strafrechtsregels
o Wie andere strafrechtelijke regels overteedt: geen straf opgelegd
Wel andere afdwingsmiddelen: vb. schadevergoeding
o Sommige gedragsregels
Zowel morele regels als rechtsregels
= dubbel afdwingbaar: via het geweten en via de overheid
Sancties
Schadevergoeding Straffen
E LS ELS
REG R EG ELS
GS REG
D RA H TS
GE REC Stoppen voor
1+1=2 rood licht
Niet smakken aan
tafel
1.3 EEN VOORBEELD
ART. 1382 van het Burgerlijk Wetboek;
‘Elke daad van de mens, waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door wiens
schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden.’
£ Dit artikel bevat een rechtsregel:
o Een gedragsregel
De regel zich te onthouden van het foutief veroorzaken van schade
o Afdwingbaar via de overheid
De sanctie waarin wordt voorzien is de verlichting de aangerichte schade te vergoeden
De overheid (meer bepaald de rechtbank) komt tussen wanneer dit niet vrijwillig
gebeurt
, 2. HET DOEL VAN HET RECHT
£ Doel orde en rechtszekerheid te brengen in de maatschappij
o Orde:
Zonder rechtsregels zou er chaos zijn. Mensen zouden zelf kiezen op rechts of links te
rijden op de rijweg, met alle gevolgen van dien.
o Rechtszekerheid:
Mensen weten beter waar ze aan toe zijn, wat hen te wachten staat al ze zich op een
bepaalde manier gedragen, en hebben ze minder het gevoel aan willekeur onderworpen
te zijn.
£ Opgelet!
o Betekent niet noodzakelijk rechtvaardigheid
o Rechtsregels worden niet steeds als rechtvaardig ervaren
Wat ook niet het wezenlijke doel is van het recht
3. DE BRONNEN VAN HET RECHT
3.1 DE WETGEVING IN RUIME ZIN
3.1.1 OMSCHRIJVING
£ Belangrijkste rechtbron in ons land: de wetgeving
o Federale wetten
Door het federale parlement gestemd
Wetten in enge zin
‘wet’ in hun titel
o Decreten en ordonnanties
Door de deelstaatparlementen gestemd
o Beslissingen van de uitvoerende macht
Koninklijke Besluiten, Ministeriële Besluiten, gemeentelijke en provinciale besluiten, …
3.1.2 WAAR VIND JE WETGEVING?
£ Gepubliceerd in Belgisch Staatsblad
o Wetgeving (met uitzondering van gemeentelijke en provinciale besluiten)
Provincies:
Bestuursmemoriaal
Gemeenten:
Aanplakking (in het gemeentehuis)
Neerlegging op griffie van rechtbank van eerste aanleg en van politierechtbank
£ Na publicatie
o Wijzigingen nog mogelijk
3.2 DE GEWOONTE
£ Rechtsgewoonten
o Gevestigde, ongeschreven gebruiken die door de gemeenschap als bindende rechtsregels
worden beschouwd
Vb. wanneer een ambetnaar van de burgerlijke stand het overlijden van een persoon
moet vaststellen, is het ‘de gewoonte’ dat hij zich tevreden stelt met een attest van
overlijden dat is opgesteld door de geneesheer.
3.3 DE ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN
£ Algemene rechtsbeginselen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenakegels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now