1.1 De wereld indelen
Global village: gebied dat steeds meer met andere gebieden overal ter wereld te maken heeft via
allerlei sociale netwerken.
- Tussen landen wereldwijd zijn er veel economische relaties zoals handel,
geldstromen/uitwisseling van arbeidskrachten landen onderhouden ook politieke/culturele
banden met elkaar regeringen maken bijv. afspraken over samenwerking/plegen
internationaal overleg
Globalisering/mondialisering: het doorgaande proces van politieke, sociale, culturele samenhang
tussen bedrijven, gebieden/landen over de hele wereld, waardoor landgrenzen vervagen
Cultuurgebieden: regio’s met een gemeenschappelijke cultuur
Cultuurelementen: taal, religie, gewoonten, waarden en normen, kunst en technologie
4 overgangszones:
- Grensgebied tussen Noord-Amerika en Latijns-Amerika
- Enkele landen tussen Noord-Afrika en Sub-Sahara-Afrika
- Gebied tussen Europa en Sovjet-Unie
- Tussen Rusland, Oost-Azië en Zuid-Azië
Identiteit: combinatie van culturele kenmerken
- Soms is het taalverschil tussen volken zo groot dat communicatie alleen via een 3 e taal
mogelijk is: lingua franca = 3e taal die nodig is wanneer verschillende culturele groepen niet
direct in hun eigen taal met elkaar kunnen communiceren
Democratisch gehalte: mate waarin de politieke, economische en sociale macht verdeeld is over de
bevolking van een land kun je meten met de democratie-index
Kenmerken democratisch gehalte:
- Houden van vrije verkiezingen
- Functioneren van de regering
- Mate waarin de bevolking deelneemt aan de politieke besluitvorming
- Politieke cultuur
- Omgaan met mensenrechten: rechten die iedere wereldburger heeft
Bbp per inw./bruto binnenlands product per inwoner: de totale geldwaarde van alle in een land
geproduceerde goederen en diensten per jaar per hoofd van de bevolking
Brp per inw./bruto regionaal product per inwoner: de totale geldwaarde van alle in een regio
geproduceerde goederen en diensten per jaar per hoofd van de bevolking
Bbp: waarde van alle goederen en diensten die in een jaar worden geproduceerd
Welvaart = bbp : aantal inwoners
Problemen met bbp:
, - Inkomen uit informele sector/zelfvoorziening wordt vaak niet in het bbp/brp opgenomen of
niet officieel geregistreerd
- In landen waar de prijzen van goederen en diensten lager zijn, is de koopkracht groter: je
kunt daar met hetzelfde inkomen meer kopen
- Regionale ongelijkheid in een land wordt verborgen
Koopkracht: hoeveelheid goederen en diensten die een bevolking kan kopen voor een bepaalde
hoeveelheid geld
Regionale ongelijkheid: grote welvaartsverschillen tussen gebieden
Sociale ongelijkheid: grote (onrechtvaardige) inkomensverschillen tussen de sociale groepen binnen
de bevolking
Bevolkingsspreiding: verdeling van woonplaatsen van de inwoners over een gebied
Bevolkingsdichtheid: het gemiddelde aantal inwoners per km2.
Verstedelijkings-/urbanisatiegraad: aandeel van de stedelijke bevolking in de totale bevolking
Verstedelijkingstempo: de snelheid waarmee het percentage stadsbewoners toeneemt.
1.2 Scheidslijnen in Europa
Macroregio: Europa
Diffusie: verspreiding van cultuurelement(en)
Ruimtelijke diffusie: van gebied tot gebied
Sociale diffusie: binnen bevolkingsgroepen
Geopolitiek: de machtsverhoudingen tussen landen/gebieden in de wereld.
- Eind jaren 80: geopolitieke invloed van Sovjet-Unie verminderde in Oost-Eur.
- Midden- en Oost-Eur. Landen keerden zich af van Rusland en zochten aansluiting bij het
westen
- Uiteenvallen Joegoslavië en Tsjecho-Slowakije Tsjechië, Slowakije, Kroatië, Slovenië en
Servië
Veranderde politieke verhoudingen:
- Rusland probeert zijn invloed in Oekraïne te behouden heeft de Krim en gebieden aan de
oostelijke grens bezet
Culturele verscheidenheid:
- Vooral in (Zuid)Oost- en Midden-Eur. , Balkan, Kaukasus
- Heterogene bevolking
- Volkeren leven naast/door elkaar
Nation building: het bevorderen van de samenhang in een land
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justineschuurman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.74. You're not tied to anything after your purchase.