Summary
Samenvatting Leren van je ervaringen als professional; reflecteren
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 1 tm 10
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: herculano_caldas • 2 year ago
Seller
Follow
almathijssen
Reviews received
Content preview
Samenvatting Reflecteren, leren van jeervaringen als sociale
professional. (MJ Geenen)
Inleiding:
Reflecteren betekent terugblikken op ervaringen, met als doel daarvan te leren en jezelf daardoor te
ontwikkelen tot een bekwame sociale professional.
Door te reflecteren leer je een verbinding te maken tussen wat je doet en wat je leest en wie je bent.
Reflecteren is verweven in het hele opleidingstraject, impliciet en expliciet. Reflecteren doe je zowel
bij concrete problemen en vraagstukken as bij dieperliggende kwesties. Reflecteren draagt bij aan
zowel je ontwikkeling als (aankomend) professionals, als je persoonlijke ontwikkeling.
De letterlijke betekenis van Reflecteren is het terugkaatsen of terugbuigen van een beeld.
Reflecteren komt van het Latijnse woord ‘reflectere’. Reflecteren is zien en ervaren wie je allemaal
bent. Reflecteren is kijken naar de ervaringen die in al die verschillende rollen zitten. En reflecteren is
leren uit die ervaringen.
Hoofdstuk 1 leren van ervaringen:
1.1 Ervaringen centraal
Leren is vanuit diverse perspectieven te beschouwen. Je kunt leren bekijken als een onbewust proces
of juist als een bewuste activiteit. Leren kan worden beschouwd als vooral een cognitief proces
(denken staat voorop) of een proces waarin emoties (ook) een rol spelen. Vanuit een psychologisch
perspectief levert de beschouwing op leren een ander beeld op dan wanneer je leren bv vanuit de
sociologisch perspectief bekijkt. Deze manieren staan niet tegenover elkaar, maar vullen elkaar aan
en geven ons een steeds completer beeld van hoe mensen leren. Je leert je hele leven door zowel op
school als wanneer je aan het werk bent-> ‘Levenslang leren’
Leren door te ervaren
Een belangrijke basis voor levenslang leren is gelegd aan het begin van de 20ste eeuw door de
Amerikaanse filosoof/pedagoog John Dewey. Leren, zo stelde hij, is niet het eigen maken van kennis,
maar ‘het je eigen maken van oplossingsmogelijkheden’. Leren werd voor die tijd vooral beschouwd
als een kwestie van het verwerven van kennis uit boeken. Dewey ging ervan uit dat je vooral leert
door te doen én door je te realiseren wat je doet. Een andere belangrijke persoon op het gebied van
A Thijssen Reflecteren H 1tm 10 1
,ervaringsleren is de Braziliaan Paulo Freire. Freire liet zien dat mensen pas gemotiveerd zijn om te
leren als ze het geleerde ook kunnen koppelen aan hun eigen ervaringen en dat wat ze leren ook
kunnen gebruiken in hun leven.
Constructivistische opvatting
Het uitgangspunt van de opleiding is dat je op je eigen manier kennis construeert en dat je eigen
ervaringen daarbij het startpunt vormen. De essentie van constructivistische opvatting
over leren kan je als volgt weergeven:
Leren is een proces van kennisconstructie: Je verleent betekenis aan individuele of
collectieve ervaringen en construeert op die manier (nieuwe) kennis>
Leren als kennisverwerving is een actief proces En daarin neem je gaandeweg steeds meer
eigen verantwoordelijkheid.
Leren is het voortbouwen op al aanwezige kennis. Niemand is zonder kennis.
Leren is een sociaal proces. Leren doe je samen met anderen en in interactie met anderen.
Leren, en dus ook de kennis als resultaat van dat leerproces, is situatie en context gebonden.
Het leren, en ook de kennis die je verwerft, wordt beïnvloed door omgeving en
omstandigheden.
1.2 Kennis construeren
Vanuit een constructivistische opvatting over leren wordt kennis niet gedefinieerd als objectieve
kennis of kennis die statisch is (altijd hetzelfde blijft). Kennis is subjectief, wordt gekleurd door de
persoonlijke waarden en opvattingen van degene die de kennis verwerft. Kennis is dus niet statisch,
maar is constant in verandering. Kennis waarvan je in je opleiding gebruikmaakt is onder te verdelen
in de vier categorieën:
- Kennis uit formele bronnen
- Kennis uit informele bronnen
- Kennis uit eigen ervaringen
- Verborgen kennis (tacit knowledge)
Kennis uit formele bronnen
Onder kennis uit formele bronnen verstaan we kennis die je vindt in de vakliteratuur (boeken,
artikelen). Dat is kennis, vervat in theorieën, modellen, methoden, methodieken en technieken.
- Theorie: Een theorie is het resultaat van onderzoek en kan ook weer het uitgangspunt zijn
voor wetenschappelijk onderzoek. Met een theorie kan je de werkelijkheid begrijpen. Het
A Thijssen Reflecteren H 1tm 10 2
, gaat niet om dé waarheid over dé werkelijkheid, maar het gaat om uitspraken die gebaseerd
zijn op waarneming van de werkelijkheid en die getoetst kunnen worden.
Theoretische model: Een vereenvoudigde voorstelling, beschrijving of nabootsing van de
werkelijkheid. Bv-behoeftepiramide van Maslow.
- Methode: letterlijk is een methode een manier om iets te doen. In praktijk van Sociale
professional gaat het om een bepaalde systematische aanpak voor een bepaalde doelgroep
in een bepaalde situatie om volgens een bepaalde structuur, met hulp van bepaalde
instrumenten en technieken en bepaald doel te bereiken. Bv Sociaal competentiemodel.
Methodiek: Samenhangend geheel van methoden.
- Techniek: een vaardigheid die je moet beheersen om de methodiek uit te voeren. Bv
motiverende gespreksvoering.
Het gaat bij formele bronnen zeker niet alleen om gedrukte teksten, internet is daar een voorbeeld
van. Boeken zijn hier ook in te zien via google books en artikelen zijn vaak te downloaden.
Binnen de opleiding sociale professional wordt er van je een basispakket aan kennis verwacht. Deze
Body of knowledge : de vakgebieden waarvan een sociale professional minstens kennisgenomen
moet hebben.
Kennis uit informele bronnen
Informele bronnen zijn media, collega’s, medestudenten, of ‘van horen zeggen’. Via media en in
toenemende mate verwerf je bewust en soms ook onbewust veel kennis. Bij kennis die je uit de
media verwerft lijkt het vaak te gaan om feitenkennis, maar deze is zeker niet altijd gebaseerd op
(wetenschappelijk) onderzoek.
Kennis uit eigen ervaringen
In de opleiding doe je ervaring op in het volgen van onderwijsprogramma’s, in het bestuderen van
lesstof, in het samenwerken met medestudenten en docenten. Vanuit je opleiding doe je ook
ervaringen op in de werkpraktijk. Ervaringen die je opdoet in het dagelijks leven vormen eveneens
een kennisbron. Deze ervaringen dragen bij aan het ontwikkelen van nieuwe kennis.
Verborgen kennis (tacit knowledge)
We vergeten vaak dat we onbewust al allerlei kennis bezitten. Tacit knowledge is een begrip dat eind
jaren zestig werd geïntroduceerd door Michael Polanyi. Hij plaatste kennis tegenover expliciete
kennis. Expliciete kennis is feitenkennis, kennis die overdraagbaar is. Impliciete kennis is
A Thijssen Reflecteren H 1tm 10 3
, onuitgesproken, verborgen en ontstaat op basis van bv onbewust opgeslagen informatie en
observaties. Intuïtie die je hebt valt onder verborgen kennis. Gladwell noemt intuïtie ‘flitsend
denken’. Het belang van intuïtie als bron van kennisverwerving krijgt vaak maar weinig aandacht,
omdat we er al snel ander denken bovenop zetten. We weten niet waar de eerste indruk vandaan
komt, kunnen deze niet begrijpen en zetten deze opzij.
Gebruikmaken van alle bronnen
Er zal altijd sprake zijn van een aanpak op maat en van afstemming op de situatie en bewust
gebruikmaken van alle bronnen van kennis. Leren wil zeggen je bewust worden van die diverse
bronnen van kennis, daar betekenis aan geven en dat verwerken en omzetten in handelen. Kennis
leidt tot nieuwe kennis.
1.3 Cyclisch leren
David Kolb, Amerikaanse psycholoog en pedagoog, heeft zich beziggehouden met het proces van
leren van ervaringen. Kolb onderscheidt twee dimensies in leren: leren uit theorie (abstract leren) vs.
leren uit de praktijk (concreet leren), en actief leren (doen) vs. reflectief leren (beschouwen). Kolb
plaatste die twee dimensies (concreet-abstract leren en reflectief-actief leren) in een assenstelsel.
Het dimensiemodel van Kolb:
A Thijssen Reflecteren H 1tm 10 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller almathijssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now