H2: JONGEREN DOOR DE BRIL VAN DE EVOLUTIONAIRE
ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
1. INLEIDING
- Adaptionistische benadering, maar dwnz dat men aanneemt dat alles een adaptatie is kan om
maladaptatie gaan of bijproduct in onze huidige omgeving
- Ontwikkelingsprocessen doen zich niet ‘zo maar’ voor tijdens bepaalde fasen van de menselijke
ontwikkeling.
- Defintie evolutionaire psychologis van Bjorklund en Geary: 4 grote vragen
1. Is er een functie?: wat is de mogelijke adaptieve functie van een gedrag dat in jeugdcrimi
bestudeert wordt hoe draagt dit bij tot reproductief succes van de soort?
2. Hoe zit het met de fylogenie?: wat is evolutionaire geschiedenis van het gedrag – hoe in zijn
huidige vorm gekomen?
3. Hoe gesteld met ontwikkeling gedragssysteem dat in jeugdcrimi bestudeerd wordt: hoe
werken genen en omgeving bij individuen samen om variatie in dit gedrag te ontwikkelen?
4. Kunnen we iets zeggen over oorzaken of directe triggers die gedragssusyteem in werking
doen treden: wat zijn causale mechanismen die een gedragssysteem veroorzaken?
2. DE EVOLUTIONAIRE PSYCHOLOGIE IN HET ALGEMEEN
- Toepassing van ideeën van Darwin (gecorrigeerde ideeën want daarover bestaan heel veel
misverstanden)
- Laat toe om veel predicties te maken over patronen van sociaal en antisociaal gedrag van jongeren en
volwassenen!
3. BELANGRIJKE MISVATTINGEN
- Misvatting 1: Evolutie en leren zijn tegenstrijdige verklaringen voor gedrag
o Fout omwille van 3 redenen
1. Veel evolutionaire hypothesen gaan over leren: bewering dat mensen
geevolueerde angst voor spinnen hebben, betekent niet dat mensen met deze angst
worden geboren betekent wel dat mensen begifitigd zijn met geevolueerd
leermechanisme dat angst voor spinnen makkelijker is om te krijgen dan andere
angsten, we zijn biologisch voorbereid om sommige angsten sneller te verwerven
dan anderen
2. Leren wordt mogelijk gemaakt door geevolueerde mechanismen die in de
hersenen zijn geinitieerd: we kunnen leren omdat we zijn uitgerust met
neurocognitieve mechanismen en deze zijn dor evolutie gebouwd zowel kinderen
als puppy’s kunnen leren, maar als je ze hetzelfde probeert te leren (bv. Frans) leren
ze uiteindelijk andere dingen want geevolueerde leermechanismen van een hond
zijn anders dan die van een kind
3. Leren en evolutie kunnen niet in conflict staan want ze bevinden zich op een
ander analyseniveau, leren is een nabije verklaring en evolutie is een ultieme
verklaring: leren llegt ons uit hoe iets werkt, en evolutie verklaart waarom het zo
werkt of waarom het systeem zo is opgebouwd
- Misvatting 2: de producten van evolutie moeten bij de geboorte aanwezig zijn (of moeten heel vroeg
in ontwikkeling naar voren komen)
o Zo werkt natuurlijke selectie niet: het bouwt aanpassingen op die tevoorschijn komen tijdens
ontwikkelingsfase waarin ze nodig zijn bv. tanden, borsten en gezichtshaar: zijn producten
van evolutie maar zijn niet aanwezig bij geboorte, is dus ook zo met bepaald psychologische
neigingen of gedrag
1
, - Misvatting 3: Evolutie impliceert genetisch determinisme
o 2 verklaringen
1. Alles in geest, lichaam en hersenen wordt gezamenlijk bepaald door genen en
omgeving
2. Er is een centrale rol van de omgeving en is cruciaal in elke fase van causaal proces
o DUS
Omgevingsdruk drijft evolutie van adaptaties
Adaptaties vereisen omgevingsinput om zich goed te ontwikkelen tijdens levensduur
van een organisme
Omgevingstriggers zijn nodig ivm aanpassingen op dit moment
- Misvatting 4: Als een gedrag tussen culturen varieert, is het geen product van evolutie
o Evolutie zegt niet dat gedrag hetzelfde is tussen culturen, maar zegt wel dat de
neurocognitieve systemen die gedrag produceren hetzelfde is tussen culturen (bv. taal)
o Evoked culture = opgeroepen cultuur, verwijst naar culturele verschillen tussen groepen
universele psychologische mechanismen + omgevingsfactoren die per cultuur verschillen =
gedragsresultaten die per cultuur verschillen, zie vb hb p.23
- Misvatting 5: Evolutionaire psychologie besteedt niet genoeg aandacht aan individuele verschillen
o Laatste jaren opleving van interesse in individuele verschillen
- Misvatting 6: Evolutionaire psychologen denken dat alles een aanpassing is
o Adaptatie is een onderzoekstrategie die toetsbare hypothesen oplevert, niet een soort
dogmatische toewijding aan het idee dat een bepaalde eigenschap een aanpassing zal blijken
te zijn voordat de betreffende eigenschap zelf maar is onderzocht
- Misvatting 7: Evolutionaire psychologische hypothesen zijn ‘just-so’ stories
o Just-so storytelling = het onwetenschappelijke proces waarbij een psycholoog iets opmerkt
over menselijk gedrag, er een handige verklaring voor verzint en vervolgens besluit die uitleg
te geloven zonder verder onderzoek of testen
o 2 basisbenaderingen voor testen hypothesen in wetenschap (top-down en bottom-up, zie hb
p.25)
Top-down: bijna onmogelijk om fout te maken van just-so storytelling want
onderzoeker doet bij deze benadering voorspellingen op basis van een theorie
Bottom-up: just-so storytelling kan optreden als de onderzoeker halverwege stopt en
eenvoudigweg de verklaring accepteert die hij heeft verzonnen zonder de moeite te
nemen om eventuele nieuwe voorspellingen in gedachten te nemen
o Literatuur in evolutionaire psychologie
Maken vaak gebruik van top-down, dus zo goed als imuun voor just-so storytelling
Meeste bottom-up onderzoek stopt niet halverwege proces: in plaats daarvan
genereren onderzoekers meestal nieuwe voorspellingen op basis van hypothese die
ze zojuist hebben bedacht, en gaan ze verder met testen van die nieuwe
voorspellingen in nieuwe empirische studies
o Waarom denken mensen dat evolutionaire psychologie just-so storytelling inhoudt?
EP heeft een historische component
We kunnen niet rechtstreeks in verleden kijken, dit impliceert dat EP hypothesen
uiteindelijk niet te testen zijn en daarom just-so stories moeten zijn
4. EVOLUTIONAIRE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE (+ BASISCONCEPTEN) EN
JEUGDCRIMINOLOGIE
EP = “De studie van de genetische en ecologische mechanismen die de ontwikkeling van sociale en cognitieve
competenties bepalen die alle mensen gemeen hebben en de epigenetische (gen-omgevingsinteracties)
processen die deze competenties aanpassen aan lokale omstandigheden” (Geary & Björklund, 2000, p. 57)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauredevriese. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.