SAMENVATTING H1 JEUGDCRIMINOLOGIE: VANDEVIVER

Jeugdcriminologie: Prof. Vandeviver




H1: WAT IS JEUGDCRIMINOLOGIE EN
JEUGDDELINQUENTIE?
1. INLEIDING
Wat is JEUGDCRIMINOLOGIE?
- JEUGDCRIMINOLOGIE = jeugd + criminologie

Wat is JEUGDDELINQUENTIE?
- JEUGDDELINQUENTIE = jeugd + delinquentie

Jeugd, criminologie, delinquentie
- Gecontesteerde begrippen
- Tijd- en plaatsgebonden, onderhevig aan verandering

Wat is criminologie?
- Mulidisciplinaire objectwetenschap
o Ontleent inzichten en methoden uit diverse disciplines
o Criminologie heeft een “eigen” object (criminaliteit, delinquentie)
- The term criminology, refers to all scholarly, scientific, and professional knowledge concerning
o (1) the explanation,
o (2) prevention,
o (3) control and
o (4) treatment of crime and delinquency, offenders and victims, (5) including the
measurement and
o (6) detection of crime,
o (7) legislation and
o (8) the practice of criminal law, and law enforcement, judicial, and correctional systems.

Wat is delinquentie?
- Definitie: ‘Crimineel gedrag is strafbaar gesteld gedrag’
- ‘Smalle’ definitie
o Bv. Pesten is niet strafbaar, maar kan samenhangen met crimineel gedrag. Pesten is dus
belangrijk om te onderzoeken
- Geen ‘harde’ definitie: wat vandaag strafbaar is, is dit volgend jaar misschien niet meer
o Bv. Decriminalisering en invoering van strafbaarstelling
- ‘Nationale’ definitie
o Bv. Straatroof is anders in Nederland dan in België
- Vlaanderen: ‘jeugddelinquentierecht’

Wat is jeugd?
- Adolescentie: 12 tot 18 jaar
- Juridische meerderjarigheid als bovengrens: 18 jaar
o Maar ... onderhevig aan verandering: tot 1990 21 jaar
- Maar ... neuropsychologische ontwikkeling hersenen loopt door tot ~25 jaar
- En ... ‘jeugd’ volgens Departement Jeugd en toepassingsgebied Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan:
tot 30 jaar
- Implicaties van juridische meerderjarigheid?
o Je moet gaan stemmen en kan verkozen worden; Je kan een (huur)contract ondertekenen;
o Je kan trouwen / samenwonen met wie je wil;
o Je kan verder studeren;
o Je mag je eigen geld zelfstandig beheren; Je bent burgerrechtelijk aansprakelijk;
o Je wordt handelingsbekwaam geacht;

1

, Jeugdcriminologie: Prof. Vandeviver


o Je bent niet langer leerplichtig.
- Ontwikkelingspsychologie
o Juridische meerderjarigheid komt niet overeen met neuropsychologische volwassenheid 
verwijst naar volgroeiing van de hersenen
o Minderjarigen zijn zeer divers
 Peuters, kleuters, kinderen, adolescenten
 Vroeg-, midden- en laatadolescenten
 Vroeg = 10 tot 13 jaar
 Midden = jongeren in middelbaar
 Laat = vanaf 17/18 tt men neuropsychologisch volledig ontwikkeld is
- Maturity gap (Moffitt): “gap between biological maturity and social maturity”
o Biologische volwassenheid gaat sociale volwassenheid vooraf, volwassen zijn maar niet zo
behandeld worden door anderen  frustraties
 Je wil streven naar onafhankelijkheid
 Zoeken naar eigen identiteit
 Aftasten grenzen
o Delinquentie hoort daar bij om sociale status te verwerven en kloof te overbruggen

Enkele klassieke vragen:
- Welke delicten plegen jongeren?
o Vooral eigendomsdelicten
o Maar ook statusdelicten (bv. alcohol en drugs, weglopen, spijbelen, ongehoorzaamheid)
- Welke jongeren plegen delicten?
o Vooral jongens
- Waarom breken jongeren regels?
o Grijp terug naar klassieke theorieën uit etiologische criminologie
o Onset, continuity, escalataion, de-escalation, desistance (levensloopcriminologie)
o Vooruitblik: neuropsychologische modellen


2. HET VERBAND JEUGD-CRIMINALITEIT




Het verband
- Late adolescentie is een risicovolle periode
- Delinquentie piekt in late adolescentie (Farrington, Loeber)
o Bij vrouwen komt de piek iets vroeger
o Bij mannen is de piek hoger en langer
- Slachtofferschap piekt in late adolescentie (Stolzenberg)


2