Class notes
Colleges gezondheidsrecht premaster gezondheidswetenschappen (Cijfer 7,7)
- Course
- Institution
Colleges gezondheidsrecht, aangevuld met aantekeningen en Q and A
[Show more]
Seller
Follow
lunavandenbergh
Reviews received
Content preview
RECHT – GEZONDHEIDSRECHT EN GRONDRECHTEN |PREMASTER GEZONDHEIDSRECHTCOLLEGE 1. 20.11.2020 ERNST HULST
Vakinhoud:
- 6 colleges. 4 werkgroepen. Veel zelfstudie
- Literatuur: Boek Verheugt en blackboard: syllabi, losse artikelen,
- SDU Wettenbundel gezondheidsrecht 2020
- Leerdoelen: kennis over rechtsgebieden, (grondslagen) gezondheidsrecht, onderdelen (bijzonder)
patiëntenrecht, zorgverzekeringsrecht.
- Herkennen juridische aspecten van de zorg en betekenis voor de zorg.
Wat is recht?
Iets te maken met strafverkenning en veiligheid. Morele waarde of puur een syteem
Heeft waarde, ethisch georiënteerd. Om chaos te voorkomen. Verkeer was chaos geworden.
- Wat is recht? Geen eenduidig antwoord.
- Prof J. ter Heide: recht is datgene dat je zelf als recht aanvaardt. Mee eens?
- Is recht rechtvaardigheid? Morele waarde
- Is recht enkel een set van regels? Chaos voorkomen.
- Is recht niets anders dan het product van wetgeving?
- Computerprogramma?
Rechtsfilosofen
- Radbruch (1878-1949): recht is gerechtigheid, rechtszekerheid en doelmatigheid.
Na WO-2: gerechtigheid is de basis.
Zie dingen gebeuren die niet kunnen. Parlementaire democratie, kiezen Hitler.
Was jaren 30 gaande, waarbij heel anders ontspoorde. Is een gekozen iemand. Meerderheid staat er
achter. Zag niet zitten. Recht gaat over gerechtigheid.
Niet alle verkeer maar ook gerechtigheid dat als fietser en lopend kunnen bewegen. Iedereen zn plekje
kan krijgen. Iedereen rechten en plichten.
Willen allemaal mate van voorspelbaarheid weten.
Gerechtigheid als basis. Ook nog rechtszekerheid en doelmatigheid
- Kelsen (1881-1973): recht is een systeem: een soort computerprogramma:
uit A volgt B, zuivere logica.
Als afspraak hebt wat meerderheid beslist, is gebeurd. Op die manier gedaan, let op de regeltjes. Forse
kritiek. Wel een punt. Bestuursrecht, vraagt vergunning aan, wordt afgewezen als aanvrager, bezwaar
indienen, weer afgewezen, over periode 6 weken. Duidelijke streep. Procedurerecht. Moskovisch.
Onrechtmatig verkregen, niet volgens procedures en daarom mag verdachte niet veroordelen
- Thomas van Aquino (1225-1274): recht is natuurrecht, van God gegeven:
alles is moraal, eeuwig en onveranderlijk.
Moraliteit, bepaalt besef. Natuurrecht, universeel iedereen bepaalde gedachte over.
Onveranderlijkheid. Kan doodstraf terug komen? Cultuur kan toch veranderen. Ben je zo veranderlijk in
de tijd: dat vinden we momenteel. Zwarte piet discussie, dingen veranderen.
- Hobbes (1588-1679): er is een oorlog van allen tegen allen: recht schept veiligheid.
Maken toch altijd ruzie met elkaar, recht bedoelt voor veiligheid
Zorgen voor systeem dat mensen uit elkaar houdt
- Immanuel Kant (1724-1804):
vrijheid impliceert verantwoordelijkheid, dus normen en waarden.
, Wat meer verantwoordelijkheid nemen. Gezondheidszorg. Je moet werken als goed hulpverlener. Wet
vult het niet zelf in. Hulpverlener breed begrip. Leg verantwoordelijkheid neer. Good confidence.
Moreel correct, integriteit. Bouw op voort.
Moderne rechtssystemen leggen veel neer bij verantwoordelijkheid. Leg bij hen zelf
We moeten zelf nadenken, kan op aangesproken worden
- Jeremy Bentham (1748-1832): de mens streeft naar het hoogste nut: recht beoogt nutsmaximalisatie.
Proberen grootste nut te halen. Nut streven zonder morele uitspraak over te doen.
Nut embryonale cellen kweken. In ENG niet in NL. toch eigen entiteit, bepaalde manier mee omgaan.
Bentham zegt is nuttig, ziekte mee voorkomen, gezondheidskosten dalen.
In NL wel met rest embryos.
- Plato (427-347 v.Chr): recht dient het ware, goede, schone: deugd.
Deugd is het hoge. Deugdelijkheid. Nadenken over het goede. Thomas zegt is onveranderlijk, Plato
zegt goede nastreven en definiëren wat onder goede verstaan. Goed systeem kiesmannen US?
- Aristoteles (384-322 v.Chr): pragmatisch; de mens streeft naar geluk; uitleg zou kunnen zijn: recht is
bedoeld om het geluk te verhogen.
Niet heel erg nadenken. Gewoon pragmatisch zijn. Iets wat economie helpt, gewoon een steunfonds.
Deal binnen halen, dan gewoon beetje naar de mensen luisteren
Luister naar de ander, kunnen we er niet samen uitkomen?
- Rousseau: contrat social: het fundament van recht zijn de afspraken tussen mensen.
Willen allemaal vooruitgaan. Maken contracten. Iets bereiken met afgesproken resultaat.
Functies van het recht
- Ordening (bijv. verkeersregels, staatsrecht met zijn verdeling van bevoegdheden en ‘inrichting van de
staat’), rechtszekerheid (voorspelbaarheid, wat heb je aan voetbal zonder regels…), wetten en
besluiten e.d., definities rechtsbegrippen als ‘beschikking’, ‘overeenkomst’, ‘schade’.
Ingebed met regeltjes, om spelletje te laten gaan. Regelend recht.
- Uitdrukking morele en culturele waarden (oa bestrijding armoede, kinderbescherming, bescherming
menswaardigheid);
- Correctie/handhaving: straf op fout gedrag.
- Geschilbeslechting (rechtspraak, bezwaarschriften, mediation)
Geven rechter veel gezag, wordt aanvaard. Maken contract en 1 persoon als die uitspraak doet is het
recht dat je kan afdwingen. Als niet gebeurt naar de rechter gaan
- Regelend: uitwerking voor concreet geval: vergunning
Maatschappelijke ontwikkelingen
- Techniek maakt leven ingewikkelder: auto’s, internet, smartphones, genetica, ruimterecht,
gezondheidszorg (IVF, stamceltransplantatie).
Kunnen veel meer. Als jurist continu denken moeten we beetje bijstellen
- Secularisering: mensen aanvaarden minder tegenslag. Recht is niet enkel afweer, maar steeds meer
actieve inzet (‘sociaal recht’, WMO 2015)
Thomas van Acquino. Gezondheid als heel belangrijk gezien. Moeten toch zelf op aarde beetje sturen
en verantwoordelijk voor zijn.
- Maakbaarheidsgedachte wint terrein (het zoeken naar geluk voor jezelf en iedereen) (basispakket
zorg, Zvw).
- Globalisering: steeds meer internationale contacten (VN, RvEuropa)
Recht moet er op reageren. Eng wel de embryos, NL wil ook
Misschien daar wel dingen doen die tegen moraal ingaan.
Kinderarbeid? Regels op creëren. Milieuvriendelijk? Plastic
In gezondheidszorg: op immorele wijze verkregen kan dat dan?
, - Toenemende bevolking eist meer internationale ordening (milieu, kinderrechten) (VN-Verdrag milieu
Parijs 2016)
- Nieuwe ontdekkingen, nieuwe waarden en normen (vgl sociale media)
Gevaren. Luisteren naar kinderen wat er allemaal mee kan. Nieuwe technieken
Nut van het recht
- Veiligheid: zonder verkeersregels is het gevaarlijk op straat, omgangsvormen, bescherming tegen
gedrag dat gezondheid, welzijn en goed aantast
- Zekerheid/voorspelbaarheid: ik betaal huur, dus mag ik in dit huis wonen. (overeenkomst nakomen)
- Schept ruimte voor vooruitgang: bijv. wetenschappelijk onderzoek, goed hulpverlenerschap bijv.
WMOM, med-ws onderzoek)
- Bescherming van kwetsbare.
Kinderrechten, rolstoelgebonden over uni terrein, willen dat dat mogelijk is. Op zelfde manier mee
kunnen doen.
- Zonder recht ontstaat chaos, strijd, vernietiging, maar niet elke regel is ook ‘recht’…
Berichten uit de samenleving…
- (Trouw 23-10-2016): ‘GGZ wil toch gegevens uitwisselen’ (benchmark ROM: pat.gegevens psychiatr.
patiënten gepseudonimiseerd in databank.
- (Nu.nl 16-11-2016): ‘Aantal meldingen van medische missers flink gestegen (…) De IGZ verwacht dat in
totaal 1.500 meldingen zullen worden gedaan over heel 2016’.
- (AD.nl 17-11-2016) ‘Zorgdebat: Kamer steunt manifest Hugo Borst’: ‘Voordat in alle verpleeghuizen
sprake is van liefdevolle zorg van goede kwaliteit moet er nog veel gebeuren’.
- (Trouw 12-11-2016) ‘EUTHANASIE Het kabinetsplan om mensen te helpen sterven geeft een verkeerd
signaal aan ouderen, vindt de beroepsvereniging’ (van psychologen).
Vb: gezondheidszorg
- Van huisarts als centrum van zorg naar samenwerking in de zorg.
- Forse toename leeftijd door betere zorg en nieuwe ontdekkingen, maar wat doen we met de stijgende
zorgkosten en toenemend aantal dementiepatiënten?
Tast menswaardigheid aan. Laat je gebeuren omdat je niet met embryos wil experimenteren
- Mag je met embryo’s experimenteren?
- Mag je euthanasie toestaan bij levensmoede mensen, ‘voltooid leven’?
- Hoever gaat voorspellende geneeskunde (DNA)?
Steeds meer in kaart brengen, wel of niet vatbaar. Meer kwetsbaar voor zijn.
- Eiceldonatie, draagmoeders.
- Hoelang mag je doorgaan met behandelen? (hulpverlenersstandaard arts)
Rechtsbronnen
Wat is belangrijk? Alles is belangrijk:
1. Rechtsbeginselen (zoals gelijke behandeling)
Rechtszekerheid, rechtsgelijkheid. Probeer 2 vierjarigen maar met autootje te laten spelen, ik mag ook
aan de beurt komen. Gelijkheidsbeginsel. Wet maatschappelijke ondersteuning
Kopen van een computer (rechtszekerheid), denkt dat zoveel kost, verwacht je ook .
Altijd zekere rechtszekerheid nodig, omdat anders maatschappij niet kan laten draaien
Eigendommen beschermd zijn
, 2. Wetten (BW, Awb, etc.)
3. Volkenrechtelijke verdragen en besluiten (VN-verdragen, EVRM)
Mensenrechten verdrag, IVRK internationaal verdrag rechten van het kind. Wat bieden wij onze
kinderen er aan. Kind heel lang afhankelijk, belangrijke taak bij om kinderen mogelijkheid te bieden om
te ontplooien. Informatierecht, tuchtrecht
4. Jurisprudentie (HR, RvSt, Hof, rechtbank etc)
5. Gewoonte (bijv. ‘gebruikelijke zorg’)
Wat is gebruikelijke zorg, niet huishoudelijke hulp voor in te zetten. Er zijn huisgenoten en buren,
boodschappen services. Wat is gewoonte die bepaalde buurt mag verwachten.
Wat is de gewoonte in die buurt
6. Doctrine (gezaghebbende en consistente uitleg van regels, beginselen
Neiging commentaar te leveren. Schrijvers, doctrine uitgevaardigd. Vreemd op voorhand aangeven als
mening van iemand hoort. Rechten als wiskundig verhaal. Kan wel iets vinden maar de vraag of recht
dit toelaat. 80% vindt geen dialect meer mag spreken. Maar hebben ook recht, iedereen gelijk is en
recht op eigen eigenaardigheden. Moet ik beredeneren, waarom zou niet dat dialect mogen
gebruiken?
Doctrine, net zo goed rechtsprekend als regels
7. Maar ook: richtlijnen, protocollen, gedragsregels, verenigingsregels
(vgl KNMG, maar ook KNVB bijv. schorsing voetballer).
Al die richtlijnen. Op welke wijze goed regelschap ingevuld, goed hulpverlenerschap
Met standaarden. KNMG: kijk naar hoe praktijk overdragen als arts
Rechtsgebieden
Internationaal recht en Europees recht
- Verdragen, besluiten van internationale organisaties (VN, RvE, EU etc.)
- Grondrechten/mensenrechten (oa EVRM, VN-Gehandicaptenverdrag)
- Incorporatie en transformatie (internat. recht wordt in nationaal recht vertaald).
Nu onderdeel recht. Vaak richtlijnen aanpassen dan transformatie.
Grondrechten: bescherming individu tegen massa (vb: lich integriteit, privacy).
Publiekrecht
- Staatsrecht: Parlement, provincie, gemeente, democratie
- Bestuursrecht: Awb, ZBO als ACM en Nza: bemoeienis ovh met samenleving.
- Strafrecht: WvSr
Privaatrecht
- Personen- en familierecht, rechtspersonenrecht, vermogensrecht etc. vooral BW (WGBO is onderdeel
van het BW). Is horizontaal, gelijkwaardige burgers. Ook gemeente kwaad maken levering stoelen, ook
privaat. verhouding scheef, dokter weet meer over jou, bescherming
____________________________________________
Materieel recht: inhoudelijke regels bijv: patiëntenrechten
Formeel recht: procesrecht, vormvoorschriften, spelregels, denk bijv. aan ‘onrechtmatig verkregen bewijs’) (Sv,
BRv, delen van de Awb).
Spelregels, hoe bezwaar maken tegen beslissingen van de overheid, hoe moet dat dan.
Plicht altijd beide partijen te horen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunavandenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
