Kennisclip 1: de plaats van de gemeente in het Nederlandse staatsbestel
Nederland kent 355 gemeenten
Hoofdstuk 7 van de Grondwet en de Gemeentewet bepalen dat er gemeenten in Nederland
moeten zijn. dat betekent dat niet alle regelgeving en bestuur van een centrale overheid
komt; Nederland kent ook decentrale overheden.
Decentralisatie; het toekennen van bevoegdheden tot regelgeving en bestuur aan lagere
overheden, die deze bevoegdheden zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid
uitvoeren.
Nederlandse staat kent 3 overheidslagen;
1. Rijk
2. Provincie
3. Gemeente
Gemeente als meest zichtbare overheid, maar niet altijd de overheid die het voor het zeggen
heeft.
Artikel 6 gemeentewet; in elke gemeente is een raad, een college en een burgemeester.
Ontwikkeling nu en vroeger, permanente herindeling, samenvoeging en samenwerking
Herindeling 2 vromen;
- Alle betrokkenen gemeente worden opgeheven en er een nieuwe gemeente wordt
gecreëerd.
- Een gemeente blijft bestaan en de andere gemeente wordt eraan toegevoegd.
Gemeenten hebben divers takenpakket, financiering grotendeels door rijksoverheid. Taken
worden soms in autonomie, maar vooral in medebewind verricht. Denk aan; openbare orde
en veiligheid, burgerzaken, volkshuisvesting, onderwijs, welzijn en economie.
Belangrijke terreinen;
Openbare orde en veiligheid; de burgemeester is hier erg belangrijk
Burgerzaken; de gemeente houdt bij wie er in de gemeente wonen. Ook geeft de gemeente
documenten uit, id., rijbewijs.
Artikel 2.1 Wabo, vergunning voor het bouwen.
Artikel 75 woningwet, gemeente gaat zelf bouwen.
Ruimtelijke ordening; maken van bestemmingsplannen. Denk aan bestemming tot wonen,
sport, natuur.
Onderwijs (medebewind), cultuur en recreatie; zwembad, sportcomplex (autonome) artikel
23 lid 4 GW.
Welzijn; volksgezondheid, sociale zorg denk aan de wet Wet maatschappelijke
ondersteuning, participatiewet, wet op de jeugdzorg.
, Economie; de gemeente kan voor werkgelegenheid zorgen, door bedrijventerreinen te
bouwen bijvoorbeeld.
Twee vormen decentralisatie;
1. Autonomie
2. Medebewind
Autonomie; artikel 124 lid 1 GW. Voor provincies en gemeente wordt de bevoegdheid tot
regeling en bestuur inzake hun huishouding aan hun besturen overgelaten
Bijvoorbeeld; regelen van vuilophaal, subsidies, APV.
Artikel 149 gemeentewet (autonome verordende bevoegdheid); de raad maakt de
verordeningen die hij in het belang van de gemeente nodig oordeelt.
Artikel 108 lid 1 Gmw (autonomie)
Medebewind; artikel 124 lid 2 GW. Regeling en bestuur kunnen van het besturen van
provincies en gemeenten worden gevorderd bij of krachtens de wet. Wetgever
gedecentraliseerde lichamen opdraagt een bepaalde taak te behartigen. Een ander hoger
bestuursorgaan geeft opdracht aan de gemeente om mee te werken.
er wordt medewerking gevraagd door een hogere wetgever
Artikel 108 lid 2 Gmw
Bijvoorbeeld; artikel 3 lid 2 Wet op de veiligheidsregio’s.
Denk aan Wabo, jeugdwet, participatie.
95% van de taken van de gemeente wordt door medebewind gedaan.
Nederland is een eenheidsstaat; dat is een staat die ondanks de verschillende eenheidslagen
als een staat naar buiten treedt.
Toezicht van het rijk op gemeenten
- Repressief; nadat een gemeente een besluit heeft genomen artikel 132 lid 4 GW
geeft de wettelijke grondslag. (vernietiging van besluiten van deze besturen kan
alleen geschieden bij koninklijk besluit wegens strijd met het recht of het algemeen
belang. de regering bepaalt of hier sprake van is.
De gemeente kan beroep in stellen tegen de regering bij de raad van state o.g.v.
artikel 281a Gemeentewet.
- Preventief; voordat een gemeente een besluit neemt. Goedkeuring
Relevante bepalingen over vernietiging
- Grondwet;
Artikel 132 lid 4 Gw
- Gemeentewet;
Artikel 268 Gmw,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mnmnetten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.