,Inhoudsopgave
WEEK 1.......................................................................................................................................................... 4
BEWIJSRECHT.........................................................................................................................................................4
Het objectiviteitsbeginsel................................................................................................................................4
Rollen binnen het bewijsrecht.........................................................................................................................4
STRAFRECHTELIJKE WAARHEIDSVINDING......................................................................................................................5
Wat is waarheid?.............................................................................................................................................5
Materiële en formele waarheid.......................................................................................................................7
Waarheidsvinding in het strafrecht en in andere rechtsgebieden (civiel- en bestuursrecht).........................8
Dissociatie van overtuiging en bewijs (zie tekst van Dubelaar in Expertise en Recht)....................................8
INQUISITOIRE TEGENOVER ADVERSAIRE SYSTEMEN:......................................................................................................10
Adversaire systemen:....................................................................................................................................10
Inquisitoire systemen:...................................................................................................................................11
Verschillende bewijsstelsels...........................................................................................................................12
Het onmiddellijkheidsbeginsel in Nederland en andere landen....................................................................12
WEEK 2........................................................................................................................................................ 15
CATEGORIEËN WETTIGE BEWIJSMIDDELEN..................................................................................................................15
Feiten van algemene bekendheid..................................................................................................................17
BEWIJSMINIMUMREGELS........................................................................................................................................18
Wat is er nodig voor een bewezenverklaring?..............................................................................................18
Een getuige geen getuige..............................................................................................................................19
RECHTERLIJKE OVERTUIGING...................................................................................................................................21
WEEK 3........................................................................................................................................................ 23
HET HOREN VAN GETUIGEN IN HET VOORONDERZOEK..................................................................................................23
VERSLAGLEGGING VAN VERHOREN...........................................................................................................................23
VERHOORSTIJLEN..................................................................................................................................................24
DE RISICO’S VAN SCHRIFTELIJK BEWIJS EN EVENTUELE OPLOSSINGEN...............................................................................26
TUNNELVISIE........................................................................................................................................................27
NEGATIEF BEWIJS.................................................................................................................................................27
FOUTEN IN HET PROCES-VERBAAL OF STRAFDOSSIERS EN GEVOLGEN (ART. 359A SV).........................................................28
Fouten in een proces-verbaal........................................................................................................................28
De vereisten van art. 359a Sv (zie ook Loze Hashpijp-arrest).......................................................................29
Enkele constatering.......................................................................................................................................30
Bewijsuitsluiting............................................................................................................................................31
Strafvermindering..........................................................................................................................................31
Niet-ontvankelijkverklaring van het OM.......................................................................................................32
Arresten.........................................................................................................................................................32
WEEK 4........................................................................................................................................................ 34
ONDERVRAGINGSRECHT VAN DE VERDEDIGING...........................................................................................................34
Getuigen algemeen.......................................................................................................................................34
Het oproepen van getuigen ter zitting..........................................................................................................36
Regels over de beoordeling van getuigenverzoeken.....................................................................................37
Het beoordelingskader van het EVRM..........................................................................................................39
Regels over de bruikbaarheid van verklaringen van getuigen die niet effectief door de verdediging konden
worden ondervraagd (het beoordelingskader van de HR)............................................................................40
Verschillen tussen Hoge Raad en EHRM.......................................................................................................42
Het recht van de verdediging op tegenonderzoek........................................................................................43
DESKUNDIGEN..................................................................................................................................................... 45
Technisch onderzoek vs. deskundigenonderzoek..........................................................................................46
WEEK 5........................................................................................................................................................ 48
2
, BEOORDELING VAN BEWIJSMIDDELEN.......................................................................................................................48
INTERPRETEREN EN BEOORDELEN VAN DESKUNDIGENBEWIJS.........................................................................................49
Communicatie tussen rechter en deskundige...............................................................................................49
Deskundigenbewijs is beperkt.......................................................................................................................52
ALTERNATIEVE SCENARIO’S.....................................................................................................................................52
WEEK 6........................................................................................................................................................ 56
DE BEWIJSBESLISSING EN HET VONNIS.......................................................................................................................56
Beraadslaging................................................................................................................................................58
Ratio van het motiveren................................................................................................................................58
KENNELIJK LEUGENACHTIGE VERKLARINGEN................................................................................................................58
Voorwaarden voor het gebruik.....................................................................................................................59
Arresten:........................................................................................................................................................61
MOTIVERING.......................................................................................................................................................62
Motivering van de bewezenverklaring..........................................................................................................62
Motivering bij weerlegging (van bewijsverweren)........................................................................................62
De toegevoegde waarde van art. 359 lid 2 tweede volzin............................................................................67
WEEK 7........................................................................................................................................................ 68
BEWIJS BIJ OPZET EN SCHULD..................................................................................................................................68
Moeilijkheden bij het bewijzen......................................................................................................................69
Arresten:........................................................................................................................................................69
BEWIJS EN OORZAAK EN GEVOLG.............................................................................................................................71
INGETROKKEN BEKENNENDE VERKLARINGEN...............................................................................................................73
Betrouwbaarheid:..........................................................................................................................................73
Oorzaken van valse bekentenissen volgens Leo:...........................................................................................74
Beoordeling van de betrouwbaarheid door de rechter:................................................................................76
CONCLUSIES VERBINDEN AAN HET ZWIJGEN...............................................................................................................77
Het EHRM:.....................................................................................................................................................77
Hoge Raad:....................................................................................................................................................78
3
, Week 1
Bewijsrecht
In principe wordt binnen het strafproces de waardering van het bewijs aan de rechter
overgelaten. De rechter vormt een redelijkheidsoordeel waarin subjectieve elementen zijn
opgenomen. Dit wordt aangeduid als de ‘rechterlijke overtuiging’ (art. 338 Sv). De rechter
dient vast te stellen dat aan de feiten waarop zijn beslissing steunt in redelijkheid niet kan
worden getwijfeld. Absolute zekerheid is namelijk onmogelijk. Wel zijn er regels
geformuleerd met betrekking tot de vraag of de tenlastelegging bewezenverklaard kan
worden. Dit omdat deze beslissing zulke ernstige consequenties kan hebben. Het is ook om
deze reden dat art. 338 Sv duidelijk maakt dat er geen bewijsbeslissing genomen mag worden
zonder dat het OM en de verdediging hun standpunt daarover kenbaar konden maken en ten
overstaan van de rechter daarover konden debatteren. In de enge zin van het bewijsrecht
omvat het de volgende types bewijsregels: regels met betrekking tot de bronnen waaruit de
rechter mag putten (de bewijsmiddelen) en regels met betrekking tot de hoeveelheid feitelijke
gegevens die minimaal voorhanden moet zijn om tot veroordeling te komen (de
bewijsminima).
Dus, wat houdt het bewijsrecht in? Het geheel van wettelijke en in de rechtspraak
ontwikkelde regels dat betrekking heeft op de vraag of met behulp van rationele middelen kan
worden vastgesteld (bewezen) dat de verdachte bepaald gedrag heeft vertoond (het feit) en
daarvoor strafbaar is.
Het objectiviteitsbeginsel
Van de met opsporing, vervolging en berechting belaste organen wordt verwacht dat zij met
evenveel ijver en aandacht zoeken naar ontlastend als naar belastend bewijs. Dit is het
objectiviteitsbeginsel. Wel benadrukt de OvJ vooral de belastende feiten, en de raadsman van
de verdachte vooral de ontlastende.
Rollen binnen het bewijsrecht
Er wordt wel eens gesteld dat de rechter degene is die bewijst. De rechter doet zelfstandig
onderzoek en is degene die beoordeelt welk bewijs meegenomen kan worden. Als de OvJ
onvoldoende onderzoek doet, dan kan de rechter gelasten om meer onderzoek te doen, of dit
zelf te doen, bijvoorbeeld d.m.v. getuigen. De rechter is hier echter niet toe verplicht, wat dan
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carmenftr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.