Class notes
Bijeenkomst 6 Capita Selecta Criminologie
- Course
- Institution
Gedetailleerde uitwerking van bijeenkomst 6 van het vak Capita Selecta Criminologie. Dit is inclusief voorgeschreven literatuur.
[Show more]
Seller
Follow
carmenftr
Content preview
Capita Selecta Criminologie – Bijeenkomst 6De georganiseerde criminaliteit in Nederland
De aandacht voor georganiseerde misdaad is in Nederland van redelijk recente datum. Deze
aandacht bestaat namelijk sinds het rapport van de onderzoekscommissie Fijnaut in de mid
jaren 90, in opdracht van de parlementaire enquête opsporingsmethoden. Sinds deze
parlementaire enquête is een monitor over georganiseerde criminaliteit opgezet. Deze
verschijnt elke 4/5 jaar, en er wordt een situatieschets van de georganiseerde criminaliteit op
dat moment gegeven. In die situatieschets worden er een aantal hoofdvragen beantwoord:
- De wie vraag: Wie zijn er betrokken, waarop rusten de sociale relaties, wat is het
belang van vertrouwen, hoe werken ze samen? Dat is eigenlijk de social opportunity
structure.
- De wat vraag: wat weten we over typen criminaliteit? Daarbij speelt ook transit
criminaliteit, en het misbruik die gemaakt wordt van onze logistiek.
- De hoe vraag: hoe organiseren ze zich en hoe schermen ze zichzelf af?
- De geld vraag: hoe veel gaat er om in de criminaliteit, waar komt het vandaan, hoe
verbergen ze het?
Bij het woord georganiseerd gaat het vooral om de organisatiegraad. Het ziet vooral op het
netwerk, er zijn namelijk ontzettend veel mensen bij betrokken. Wij hebben een veelal
stereotyperend beeld van de georganiseerde misdaad: dat het vanaf de buitenkant van de
samenleving infiltreert. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door ideeën over Italiaanse en
marikaanse maffia-organisaties en de manier waarop die worden afgebeeld in de media. Dit
wordt wel racketeering genoemd, waarbij de maffia overheidstaken overneemt. In Nederland
blijkt dit beeld echter niet te kloppen. Wat we zien is dat de georganiseerde criminelen veelal
gebruik maken van de reeds bestaande legale infrastructuur. Nederland is vanwege de
belangrijke positie als handelsland ideaal voor transit crime: internationale illegale handel
waarbij dezelfde gelegenheidsstructuren gebruikt worden als bij legale handel. Nederland is
een handelsland met goede logistieke systemen, grote doorvoerplekken (zoals Schiphol en de
Rotterdamse haven) en dat maakt ons kwetsbaar.
Ook van de structuur van georganiseerde criminaliteit bestaat een veelal verouderd
beeld. Er wordt vaak gedacht dat er bij georganiseerde criminaliteit sprake is van een strenge
hiërarchie, een duidelijke taakverdeling, een gedragscode en een intern sanctiesysteem.
Dergelijke structuren bestaan wel, maar vormen in Nederland eerder de uitzondering. Hier is
er eerder sprake van een soort octopus structuur. Er bestaan criminele netwerken met een
, grote hoeveelheid afhankelijkheidsrelaties en een aantal duidelijke hoofdrolspelers waarvan
vele andere daders afhankelijk zijn voor geld, kennis of contacten. Wel kunnen ook deze
daders zich tot belangrijkere spelers ontwikkelen. Bij dit andere beeld past ook een andere
opsporingsstrategie: die van de korte klappen. Dit zijn onderzoeken en strategieën waarbij
snel beslissingen worden gemaakt en die minder lang lopen. Strategische en snelle
interventies worden gebruikt om een belangrijke spil in het netwerk snel weg te nemen uit het
systeem. Bij deze aanpak is ook het aanpakken van facilitators belangrijk. Daar heeft immers
de gehele clientèle last van. Wel blijft ook het traditionele strafrecht belangrijk. Daarbij
kunnen immers vergaande dwangmiddelen ingezet worden.
Verder relevant is dat het beeld dat elke dader al jong betrokken raakt ook niet klopt.
Slechts een kwart van de daders komt voor het twintigste levensjaar voor het eerst in
aanraking met justitie, en driekwart van de daders die voor de monitor onderzocht zijn waren
ouder dan 30.
De genoemde criminele samenwerkingsverbanden doen in veel gevallen een beroep op
personen en bedrijven uit hun omgeving die zich bewegen in de bovenwereld. Ze zijn sterk
afhankelijk van personen en bedrijven die zich verder in de legitieme wereld bewegen voor
dingen zoals financiën, producten, ruimtes, etc. Dit zorgt voor een sterke verstrengeling
tussen de boven- en onderwereld. Daarbij kan ook gedacht worden aan gemeenschappen zoals
motorclubs en woonwagenkampen.
Verder worden misdrijven ook vaak gepleegd vanuit de uitoefening van een verder
normaal beroep (organisatiecriminaliteit). Verschillende beroepen kunnen immers
gelegenheid bieden voor georganiseerde criminaliteit, bijvoorbeeld door internationale
contacten en reisbewegingen of door bepaalde speciale bevoegdheden van een beroepsgroep.
De schade van georganiseerde misdaad
Het is onmogelijk om de schade die door georganiseerde criminaliteit veroorzaakt wordt
volledig in beeld te brengen. Immateriële dingen als leed voor een slachtoffer en
reputatieverlies zijn moeilijk meetbaar, en causaliteit vormt veelal een obstakel. Wel
onderscheiden ze in de monitor drie dimensies van schade:
1. Schade van concrete slachtoffers: lichamelijk, psychisch en financieel valt hier
allemaal onder.
2. Systemische effecten: schade aan bepaalde systemen. Voorbeelden zijn verstoorde
marktwerken of gevolgen voor de lokale economie, door bijvoorbeeld oneerlijke
concurrentie. Ook schade aan de reputatie van een beroepsgroep valt hier onder.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carmenftr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now