Summary
samenvatting Dierenwelzijn
- Course
- Institution
Samenvatting Dierenwelzijn, zowel van de lessen als van de cursus
[Show more]
Seller
Followevelienlefilon
Reviews received
Content preview
Dierenwelzijn2. Wat is welzijn
2.2 Ethisch- wetenschappelijke visie op dierenwelzijn
Defenitie van Fraser
3 bezorgdheden
o Natuurlijk; ethogram, natuurhistorie, adaptaties
Dieren moeten een natuurlijk leven kunnen leiden waarbij ze hun natuurlijke
adaptaties en capaciteiten kunnen ontwikkelen en uitdrukken
o Affectief – emotioneel; gevoelens, positief welzijn
Dieren moeten zicht affecties-emotioneel goed voelen door vrij te zijn van
langdurende en instense vrees of angst, pijn en andere negatieve gevoelens en door
normaal plezier te beleven
o Biologisch – fysisch; lichamelijke intergriteit, gezondheid, groei, stress
Ontstaan welzijnsproblemen
Wanneer dieren niet om kunnen (coping) met de uitdagingen die ze in hun omgeving ervaren en ze in
distress- toestand geraken
o Fysiologisch of psychologisch zijn ze uit balans en de aanpasingen dat ze doen voldoen niet
meer om in evenwicht te komen
Stress vormt geen welzijnsprobleem als het voor het dier geen probleem wordt
Het afwezig zijn van een negatieve toestand betekend niet van het bestaan van een positieve
toestand
Gouden standaard
Het affectieven (zich goed voelen)
o Het dier kan blind zijn maar zich nog steeds goed voelen
1
,2.3 Welke maten kunnen we gebruiken
Meten
Biologisch functioneren
o Toenamen streshormonen
Affectief
o Signalen in het gedrag van pijn, angst
Natuurlijk leven
o Natuurlijk gedrag uitoefenen
2.4 Evolutie in de welzijnsdoelen: van vijf tot twaalf vrijheden tot a
life worth living
Brambell’s vijf vrijheden
Vrij van dorst, honger en ondervoeding
Vrij zijn van fysiek en fysiologisch ongerief
Vrij van pijn, verwondingen of ziektes
Vrij zijn om het gewone gedrag te kunnen uitvoeren
Vrij zijn van angst en chronische stress
o Deze lijst => formuleren waaraan huisvestiging en verzorging van productiedieren zouden
moeten voldoen
Huidige visie
Gaat ervan uit dat hoe het dier zelf de kwaliteit van zijn/haar leven ervaart het dierenwelzijn bepaald
12 vrijheden
5 domeinen model van Mellor -> afbeelding P12
5 vrijheden model is verouderd en
heeft 2 nadelen
o Legt focus op het elimineren
van het negatieve terwijl dit
niet altijd mogelijk is
o Geen rekening gehouden met
toevoegen van positeve
ervaringen
2 nadelen zijn de
basis van het model
van mellor
2
, Dierenwelzijn is een subjectief ervaren toestand bij dieren met een neurale structuur die hen in staat
stelt om een minimale bewuste perceptie en respons te geven op stimuli
Het verzorgen en management van deze diersoorten moet erop gericht zijn om de intensiteit te
verlagen van negatieve effecten tot een tolereerbaar niveau
We moeten de dieren een leven geven dat het leven waard is, we moeten in de welzijnspraktijk de
dieren de mogelijkheid geven om meer positieve gevoelens te ervaren
o Welzijnsstatus meten met affectieve status
o Kan bereik worden wanneer men het dier het volgende aanbied
Variabiliteit met een goede balans tussen voorspelbaarheid en onvoorspelbaarheid
Toegang tot geprefereerde plaatsen om te rusten, om thermisch comfort te
ervaren, om zich van uitwerpselen te ontdoen
Keuzenmogelijkheid die de exploratie en foerageergedrag aanmoedigt
Omgeving waar sociale soorten een band kunnen vormen
De WAZA piramide van prioriteiten
Streeft naar hoge welzijnsstandaarden voor dieren onder hun zorg
Bij het verbeteren van het welzijn van het dier moet er naar boven gewerkt worden om het dier de
mogelijkheid te geven tot keuze en controle
o In dierentuinen moeten dieren beslissen of ze binnen of buiten willen zitten
o Weinig keuze mogelijkheid -> aangeleerde hulpeloosheid
2.5 De studie van dierenwelzijn
Dierenwelzijn studie
Multi-disciplinair
Geprefereerde onderwerp = 5 vrijheden
4 vragen van tinbergen
o Nieuw = de vraag over de emotionele beleving van het dier naar het bewust zijn
Hier kon tinbergen zich niet mee bezighouden
Holy grail en icebergs
o Holy grail: 1 maat dat alles samenvat
3
, o Icebergs: 1 duidelijk afwijkend gedrag zien en hieruit het welzijn bepalen
2.6 Welzijn en maatschappij
Stijging publieke bezorgdheid en wereldwijde intresse in dierenwelzijn
Welzijn is zich wel voelen: de paradigma’s veranderen, de expertise ook
het huidige paradigma stelt meer ne meer het emotionele welzijnsaspect centraal
o Het gedragsbiologisch en psychologisch-affectieve aspect centraal
Vroeger was de hoogdzaak gericht op het fysieke aspect (nu nog steeds bij dierenartsen)
Meer aandacht aan het kwantificeren van de emoties
o Het meten hiervan -> combineren van gedragsobservaties en hormonale maten
Nu 3 welzijnsaspecten en niet meer enkel fysiek
o Diergeneeskundige expertise nodig voor het biologisch functioneren
o Aanvulende expertise voor het affectieve
Andere bril andere visie
Informatie over dierenwelzijn kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden -> afhankelijk
van het uitgangspunt van de persoon
Vroeger werd dierenwelzijn enkel geïnterpreteerd als lichamelijke gezondheid en nu komt er meer bij
kijken
Dierenartsen zijn niet automatisch welzijn specialisten
Fysiek is nu slechts 1 deel van de welzijnsbeoordeling
Er moet nu ook meer aandacht gaan naar het affectieve, belang natuurlijk gedrag, naar de studie van
neuropsychologie, gedragsbiologie en dierpsychologie
Gebrek aan kennins over dierenwelzijn bij dierengeneeskunde studenten
Het effect van werken met dieren
Wie langer werkt vanuit een bepaald perspectief met dieren (veehouder) kan in zijn inzicht verstaren
o Bij dierenartsen over de jaren heen minder empathie naar hun dieren
Effect sterker bij mannen dan bij vrouwen
De ethische lat
Ethiek gaat over wat wij denken over de situatie waarin een dier zich bevind
Ethische beslissingen maken
o Maximaliseer het geluk en minimaliseer het ongeluk
o Persoonlijke principes
o De persoon die handelt en zijn motivaties
Utilitarianistische benadering
o Gebruikt kosten-baten analyse -> opmeten van de schade en voordelen voor de sentient
individuen
Kijken naar het physisch, gedrag, fysiologisch om objectief dierenwelzijn te
evalueren => broom
Bij de doorsnee bevolking sterk geëvolueerd maar nog veel variatie (verschillende soorten van
denken)
4
, o Dieren hebben zelfde rechten als mensen en mogen daarom niet industrieel gehouden
worden
o Dieren kunnen niet bewust voelen
Bij ons -> tussen deze twee in intrinsieke waarden van dier en mens in balans
brengen
SLO -> social lincense to oparate
o Sociaal bestaansrecht om dieren-industrie te mogen uitvoeren
Geen circusen meer met dieren
Geen transparantie in de industrie -> zorgt voor erosie van de SLO
Hoe meer transparantie hoe meer vertrouwen
Evolutie van de ethische lat
Lat wordt steeds hoger gelegd -> nu gesproken over zero tolerance voor de ontwikkeling van
steriotype
Over het referentiepunt voor welzijn wordt anders gedacht
o Een natuurlijk leven wordt nu vaker als referentiepunt gekozen
Nieuwe vragen en normen vanuit vernieuwde uitgangspunten
o Eerst veel gekeken naar omgevingsverijking (habitat) nu ook naar hoe een dier zich daarin
voelt en wat het doet
Er wordt meer ingezoomd op het positief welzijn en niet meer enkel het negatieve
In dierentuinen
o Niet zo zeer leven als in het wild maar een leven lijden dat de moeite waard is
Dierenwelzijn als commoditeit
Bij ons wordt dierenwelzijn ernstig genomen wanneer er economische voordelen zijn
o Een koe voelt zicht goed dus gaat meer melk geven dus levert meer geld op
o Dit gaan linken zodat er in de landbouwsector meer aandacht komt naar dierenwelzijn
Goed dierenwelzijn draagt bij aan de trots van de eigenaar
o Gezonden dieren zorgen ervoor dat de eigenaar zich ook beter voelt
De geestelijke gezondheid van dieren en veehouders vertaalt zich indirect dus ook aan economische
voordelen
One welfare
Benadrukt de verbinding tussen menselijk en dierlijk welzijn en dat van de omgeving en onze planeet
Het promoot een interdisciplinaire internationale aanpak om deze doelen te bereiken
o Stimuleren voedselveiligheid, duurzame en hogere productie, minder menselijk lijden in de
landbouwsector
Streven naar een vermindering in misbruik van mens en dier
Emotie en cognitie, met of zonder hersenen
Welzijn gaat om zich wel voelen
o Grotere bezorgdheid bij soorten met hogere cognitieve capaciteiten
Zij zouden beseffen dat ze het slecht hebben en zo meer gaan lijden
Emoties hebben effect op cognitie en omgekeerd
Emoties gereguleerd door limbisch systeem (premitief deel hersenen)
5
, Kan je lijden zonder hersenen?
o Een dier dat cognitief minder ontwikkeld is maar zich emotioneel slecht voelt heeft een
welzijnsprobleem
o Vissen hebben kleine hersenen maar kunnen zich ook slecht voelen
Experten oordelen
Team van expert samenstellen volgens Burgman voor een evaluatie uit te voeren
o Vorm een diverse groep en baseer het oordeel op diverse informatie. Varieer dus de
expertises die je samen brengt.
o Wees duidelijk over jouw motivaties (bvb. Wat is jouw loyauteit aan jouw werkgever de
dierentuin).
o Zorg dat er experten bijzitten die verschillende posities innemen.
o Wees duidelijk over linguistische onzekerheden: definieer de concepten goed,zoals het
concept welzijn. Breng extra informatie aan hiervoor.
o Herken de limieten van uw kennis. Wees de juiste expert voor de vraag die er gesteld wordt
of zoek de juiste expert.
o Deel de informatie en de kennis. Geef duidelijk aan wat je niet weet.
o Wantrouw jouw intuïtie : analyseer jouw snelle en intuïtieve oordelen.
o Kwantificeer uw graad van onzekerheid : definieer de grenzen van uw schattingen.
o Oefen en documenteer uw oordelen (bvb. mijn ethische positie is…)
o Zoek feedback over uw schattingen of oordelen zodra de mogelijkheid zich aanbiedt. Was
jouw verwachting of voorspelling juist?
Gevaar van antropomorfismen
Denken dat dieren dezelfde verlangens hebben als een mens
De wereld vanuit een ruimer menselijk perspectief interpreteren
Gevaar van antropodenial
Kenmerken dat mens en dier delen gaan ontkennen
Gedragsbiologische invalshoek (hoe ze kijken in de cursus)
Het stellen van adaptief gedag van een soort kan een dier helpen om te gaan met de sociale en
fysische uitdagingen in de omgeving
Niet alle natuurlijke gedrag welzijn bevorderend
We stereven naar een gezonde gedragsvariatie en naar een normale spreiding van gedrag, naar het
vermijden van frustratie wegens het niet kunnen uitvoeren van natuurlijk gedrag met hoge motivatie,
naar het vermijden van verveling
Geen info over een bepaalde soort -> werken met de extrapolaties van info over andere verwante
soorten
Voorzichtigheidsprincipe (hoe ze kijken in de cursus)
Wanneer bepaalde aspecten niet geweten zijn over de behoeften van een soort is het niet
noodzakelijk zo dat er geen probleem is bij het dier(soort)
Hoge ethische lat
Streven naar een mogelijkheid waarbij het dier een zo ruim mogelijke gedragsvariatie heeft
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evelienlefilon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now