Hooggebergten kennen veel reliëf = hoogte verschillen in landschap
Verwering =
Uitelkaar vallen van gesteente
processen die zorgen voor het afbreken van gesteente
Er zijn twee soorten verwering:
1. Mechanische verwering
breekt af maar de samenstelling van het gesteente blijft hetzelfde
2. Chemische verwering
de samenstelling van het gesteente verandert
Mechanische verwering (afbrokkelen)
Dit kan op drie manieren gebeuren:
Door het bevriezen van water (bijv regenwater) in scheuren en spleten,
die dan groter worden
Door het uitzetten en weer krimpen van gesteente door
temperatuurverschillen
Door het ingroeien van plantenwortels in scheuren en spleten waardoor
de spleten dikker worden
Chemische verwering
Hierbij reageren zuurstof en vocht met het gesteente. Dit is afhankelijk van het
klimaat > een warm en vochtig klimaat geeft sterke verwering dan een koud en
droog klimaat.
Grotten
o.a. in Zuid-Limburg en de Ardennen
Grotten ontstaan door chemische verwering:
Regenwater sijpelt in scheuren en spleten
Plantenwortels maken het water zuur
Zure water lost het kalksteen op
Kalksteen =
Sedimentgesteente uit samengeperste schelpen
, 2.3 Gesteente wordt verplaatst
Massabewegingen =
Het langs de helling naar beneden bewegen van gesteente (die door verwering
is afgebrokkeld). Hierbij speelt de zwaartekracht een rol maar ook de omvang
van het gesteente en hoe steil een helling is.
Erosie =
De uitschurende werking van stromend water, wind en ijs op zand en stenen
Hierdoor kan het verweerde steen onderaan een berg nogal verschillen van
vorm
Door verwering en erosie veranderen gesteenten in:
Grind
Zand
klei
Grind =
Door rivierwater afgeronde stenen (stenen botsen, breken af en schuren langs
elkaar door het snelstromende water) = erosie door stromend water
Doordat het grind over de bodem schuurt van de rivierbedding wordt de rivier
steeds dieper. Na miljoenen jaren ontstaat er zo een diep dal in de bergen.
Rivierdalen hebben vaak de vorm van de letter V.
Gletsjers =
Grote pakketten met ijs die ontstaan door opstapeling van sneeuw (er valt
steeds nieuwe die niet weg smelt). Hierdoor ontstaat er druk en verandert
sneeuw in ijs. Als dit ijs te zwaar wordt zal het langzaam naar beneden
glijden/stromen.
Gletsjers veroorzaken erosie in hooggebergten. Het “stromende” ijs schuurt
langs gesteente waardoor er gladde, ronde vormen ontstaan.
Je kunt dus duidelijk zien of een dal door een rivier of een gletsjer is ontstaan.
Een dal door uitschuring van een gletsjer is namelijk veel ronder en gladder. Zie
bron 11 en 12 op blz 33.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller TijnBruggeman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.