Summary
Samenvatting Geschiedenis Tijdvak 9 aantekeningen vwo
- Course
- Level
Geschiedenis Tijdvak 9 aantekeningen vwo
[Show more]
Seller
Follow
118815
Content preview
Geschiedenis Samenvatting Tijdvak 9 VWOHoofdstuk 9: De tijd van de wereldoorlogen
1900- 1950
1. DE EERSTE WERELDOORLOG
Oorzaken eerste wereldoorlog:
1. Nationalisme= politieke voorliefde voor het eigen land, de beste willen zijn
1. Frans Revanchisme (verliezen Frans-Duitse oorlog)
2. Opkomst van Duitsland (eenwording van Duitsland)
2. Modern imperialisme
1. Duitse Weltpolitiek
3. Wapenwedloop: door industriële revolutie enorme vernietigingskracht, iedereen wilde de beste & meest effectieve wapens
4. Militarisme= grote invloed van het leger op burgerlijke samenleving & voorliefde voor militair vertoon (uniformen, wapens,
onderscheidingen, rangen, titels) > veel strijdlust
5. Bondgenootschappen ontstaan door spanningen
Gevolg: ontstonden twee vijandige blokken
Centralen VS Geallieerden
Duitsland & Oostenrijk-Hongarije VS Frankrijk & Rusland & GB
1914 Begin Eerste wereldoorlog:
Conflict: Rusland & Servië zagen Turkse gebied ‘de Balkan’ als prooi
Oosterijk-Hongarije had balkan ingepikt
28 Juni 1914 Sarajevo: Troonopvolger Frans Ferdinand doodgeschoten door Servische nationalist
Gevolgen in nazomer 1914:
‣ Oosterijk-Hongarije gesteund door Duitsland (bondgenoot) tegen Servië
‣ Rusland steunde Servië & Frankrijk volgde
‣ 28 Juli: Oostelijk-Hongarije verklaarde oorlog aan Servië
‣ 3 dagen later: Duitsland verklaarde oorlog aan Frankrijk en Rusland
‣ Duitsland viel België binnen
‣ GB verklaarde oorlog aan Duitsland
‣ April 1917: VS verklaard oorlog Duitsland
Duitsland veroverd België & Noord-Frankrijk tot Parijs (tegengehouden)
Westelijk front: lag bijna 4 jaar vast
Oost front: Duitsland & Oosterijk-Hongarije VS Rusland
- 1917: Rusland volk in opstand (Russische Revolutie) >Tsaar treed af > nieuwe regering zet oorlog voort
- 1917 Oktober: Communist Lenin (Rusland) greep macht
- 1918: Lenin sloot vrede met Duitsland
Gevolg: alle troepen naar Westen & Duitsers hadden even actie
1918 Augustus: geallieerden & VS tegenaanval
- Duitsland verloor door nieuwe technologie VS (tank)
- Oosterijk-Hongarije stortte in
Duitsland was nog aan het vechten tegen Frankrijk & België > opstand Duitse leger
Gevolg: Keizer vluchtte & Duitsland staakte strijd
11 November 1918: Wapen stilstand
, Gevolgen voor Duitsland: 1919 Verdrag van Versailles
- Alles schuld van Duitsland
- Hoge herstelbetalingen voor Duitsland
- Duitse gebieden naar Frankrijk & Polen
- Duitse kolonies naar Frankrijk & België & GB
- Duitsland mocht alleen een klein zwak bewapend leger
Volkenbond opgericht om vrede te bewaren (Duitsland mocht hier niet in)
Gevolgen overig:
- Over 10 miljoen doden
- Gebieden verwoest
- Nieuwe wapens (GIFGAS)
Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal:
- Loopgraventactiek: zorgde voor veel slachtoffers
- Massavernietigingswapens (gifgas, vliegtuigen, onderzeeërs, mitrailleur, tank)
Burgers gingen niet dood in oorlog zelf, maar vooraal soldaten: omdat vechtgebieden beperkt waren door loopgraven
Maar burgers wel nog steeds betrokken bij oorlog:
- Dorpen en steden in de Frontlinie
- Oorlogseconomie: wapens, kleding voor soldaten etc
- Propaganda en censuur
Eerste wereldoorlog= totaaloorlog= oorlog waarbij totale bevolking is betrokken
Leger: vrijwillig en dienstplichtigen (moesten meevechten)
Economie: compleet afgeremd, alles stond als het ware stil
Geen voedsel (havens geblokkeerd) > veel doden door verhongering
Vrouwen en kinderen moesten werken
Hoe was het een Wereldoorlog?
Wereldoorlog= oorlog die wereldwijd gevoerd wordt
Vanaf 1914 is Eerste Wereldoorlog al wereldoorlog, want: Westerse koloniën worden in de strijd betrokken:
- mensen worden naar Europa gehaald om te vechten
Vanaf 1917: VS gaat meedoen met oorlog
2. DE ECONOMISCHE WERELDCRISIS
Ontwikkeling wereldeconomie in jaren 1920:
- VS was rijk door oorlog
Gevolg: welvaartsgroei, men gaf heel veel geld uit
Na 1924 ook in Europa welvaartsgroei
Gevolg economische groei: Optimisme > Voortdurende stijging in aandelenkoersen
24 oktober 1929: zwarte donderdag
> Wall-street beurzen gingen hard omlaag: Wereldwijde economische crisis die de gehele jaren 1930 blijft duren
Oorzaken crisis (VS):
Economie:
- Overproductie in landbouw en industrie (tijdens oorlog veel leveren aan Europa, Europa nu zelf weer landbouw)
- Beurskrach, waardoor aandelenkoersen beginnen te dalen
Cultuur:
- Optimisme over economie: “Live now, Pay later”
Politiek:
- Weinig toezicht op banken
Gevolgen van Great Depression:
- Hoge werkeloosheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 118815. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now