Summary
Samenvatting CB1
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting CB1 Zuyd Hogeschool leerjaar 3 Accountancy
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
DamonK
Reviews received
Content preview
GRONDSLAGEN VAN AUDITING &ASSURANCE
1.1 ONTSTAAN VAN HETACCOUNTANTSBEROEP
Op grond van wettelijke bepalingen hebben bedrijven de plicht verantwoording af
te leggen aan externe belanghebbenden. Het doel van de controle is het
versterken van de mate waarin beoogde gebruikers in de financiële overzichten
vertrouwen stellen.
Het woord controle uit de term ‘accountantscontrole’ komt van de Latijnse
woorden contra (tegen) en rotulus (schriftrol). Controle is het achteraf toe zien of
iets goed is gegaan. De accountantscontrole kan worden omschreven als de
externe en onafhankelijke controle door een accountant van de jaarrekening van
een organisatie. Op basis van deze controle wordt bij de jaarrekening een
controleverklaring gegeven. In het Engels is dit een financial statement audit.
1.2 PINCOFFS-AFFAIRE
De aanleiding van het ontstaan van de accountants is de grootschalige fraude in
1879: De Rotterdamse affaire Pincoffs.
Lodewijk Pincoffs (1827-1911) was een koopman en reder (zakenman én
politicus). Pincoffs bezat talrijke ondernemingen.
In de jaren ’70 ging het slecht en hij probeerde dat te verbloemen. Het lukte hem
zelfs om een prins zo ver te krijgen om meer kapitaal te verschaffen. Maar in
1879 zakte alles in elkaar en ontsnapte hij uit de VS.
Daarna bleek dat hij al 8-10 jaar valse balansen opstelden. Waarbij hij ongeveer
12 miljoen gulden verduisterde. Hij werd in het strafproces veroordeeld tot acht
jaar gevangenisstraf, maar doordat hij ontsnapte uit de VS is dat niet uitgevoerd.
1.3 VRAAG NAAR ACCOUNTANTSCONTROLE
De belangrijkste theorieën voor het verklaren en analyseren van de behoefte aan
accountantscontrole zijn:
Informatietheorie; economische onderbouwing van de behoefte
Agency-theorie; afkomstig van financieringsleer en richt op scheiding
tussen eigendom/leiding en op de complicaties
Verzekeringstheorie; controlekosten worden gezien als een premie voor
het overdragen van het risico van onjuiste informatie
Vertrouwenstheorie; bestaansrecht van accountantscontrole afhankelijk is
van het vertrouwen van de controlefunctie die wordt gewekt bij het
maatschappelijk verkeer
,INFORMATIE THEORIE
Informatietheorie verklaart de behoefte aan accountantscontrole vanuit het
informatierisico (risico dat onjuiste informatie is verschaft). De informatietheorie
richt zich met name op de relatie tussen het management en het
maatschappelijk verkeer en beschouwt een onafhankelijke controle als een
‘public good’.
Indien een bank bijvoorbeeld besluit om een lening te verstrekken, dan is het
rentepercentage opgebouwd uit:
Risicovrije voet; gebaseerd op staatsobligaties
Opslag voor ondernemersrisico’s; risico dat onderneming lening niet kan
terugbetalen
Opslag voor informatierisico; risico dat bank baseert op onjuiste informatie
Als de opslag voor informatierisico lager wordt ingeschat, dan zal dat ook leiden
tot een lager rentepercentage.
Het toepassen van accountantscontrole op jaarrekeningen heeft volgens de
informatietheorie het gevolg dat vermogensverschaffers het informatierisico
lager inschatten en daardoor een lagere vergoeding zullen vragen voor een
verstrekte lening.
Oorzaak van het bestaan van het informatierisico zijn vier factoren:
1. Afstand van de gebruiker tot het te beoordelen object; afhankelijk van
anderen voor informatie, met als gevolg informatie niet volledig is of
verminkt bij tussenschakels
2. Bestaan van tegengestelde belangen; gevolg dat verstrekte gegevens
gekleurd is of tendenties bevatten
3. Toenemende omvang van de te verwerken gegevens;
4. Complexiteit van transacties.
Voor de gebruiker van de informatie bestaan de mogelijkheden om het
informatierisico te beperken:
Zelf informatie controleren
Risico beperken door eisen van schadevergoedingen bij onjuiste verstrekte
informatie
Controle van de informatie eisen door een onafhankelijke deskundige
De inschakeling van een externe deskundige wordt gerechtvaardigd:
Voor zover voordelen van het verlaagde informatierisico groter zijn dan de
kosten verbonden aan de onafhankelijke deskundige
Voor zover de kosten van de controle lager zijn dan besparing op de
financieringskosten
,AGENCY-THEORIE
Agency-theorie verklaart de behoefte aan accountantscontrole vanuit de
tegengestelde belangen tussen management en aandeelhouders.
In het economisch verkeer sluiten ondernemingen contracten af voor het leveren
van goederen/diensten. Bij overeenkomst verplicht de lasthebber (agent) zich om
bepaalde diensten te verrichten ten behoeve van de lastgever (principaal).
Bij ondernemingen bestaat een scheiding tussen leiding en eigendom. In feite is
er een overeenkomst tussen het management van een onderneming (lasthebber)
en de eigenaar (lastgever), waarbij lasthebber de bedrijfsvoering voor rekening
neemt ten behoeve van de lastgever. Belangentegenstellingen tussen principaal
(aandeelhouders) en agent (management) zijn niet ondenkbaar. Aandeelhouders
hebben namelijk belang dat winsten volledig worden verantwoord, want deze zijn
direct van invloed op de waarde van hun aandeel en uit te keren dividenden. Het
management heeft echter belang om de winsten niet volledig te verantwoorden
en waarden uit onderneming te onttrekken of zichzelf bonussen toekennen. Het
management kan ook beslissingen nemen die niet direct in het belang zijn van de
principaal. De principalen lopen dus risico en om dit risico te vermijden hebben
zijn beheersingssystemen gemaakt. Het afleggen van verantwoording door
middel van de jaarrekening maakt deel uit van die systemen. De controle op
deze verantwoording door een onafhankelijke deskundige (monitor) verhoogt
betrouwbaarheid van die informatie.
De kosten die het gevolg zijn van de scheiding tussen eigendom en beheer en de
delegatie van bevoegdheden, zijn agencykosten. Deze kosten bestaan uit:
Kosten die management maakt om aan te tonen dat afspraken worden
nagekomen
Kosten die aandeelhouders maken om management te controleren
Verlies door, voor aandeelhouders niet optimale managementbeslissingen
De toegevoegde waarde van accountantscontrole bestaat in deze visie uit het op
economisch rationele, onafhankelijke en deskundige wijze vaststellen van de
getrouwheid van de jaarrekening. De inschakeling van de accountant door de
aandeelhouders is het resultaat van een minimalisatie van de agencykosten.
De agency-theorie richt zich primair op de relatie tussen het management en de
aandeelhouder. Een van de gevolgen hiervan is dat de relatie tussen de
accountant en het maatschappelijk verkeer (belanghebbenden van de
huishouding) niet wordt bekeken.
, VERZEKERINGSTHEORIE
Bij de verzekeringstheorie worden de controlekosten gezien als een vergoeding
voor het overdragen van het risico van onjuiste informatie. De te betalen premie
(kosten van accountantscontrole) staat tegenover het risico van onbetrouwbare
informatie en de gevolgen van beslissingen die op basis van die onbetrouwbare
informatie worden genomen.
De accountant kan worden aangesproken door opdrachtgevers en gebruikers van
de verklaring, als blijkt dat de controleverklaring ten onrechte is afgegeven. Er
zijn twee vormen van aansprakelijkheid:
1. Specifieke aansprakelijkheid ten opzichte van opdrachtgevers;
contractuele aansprakelijkheid voortvloeiend uit overeenkomsten, zoals bij
wanprestatie;
2. Aansprakelijkheid ten opzichte van derden; wettelijke aansprakelijkheid
voortvloeiend uit een onrechtmatige daad.
Punt 2 is de minst voorspelbare van de twee en kan leiden tot onverwachte
claims van gebruikers die niet bekend waren bij de accountant.
Bij de verzekeringstheorie past het om aansprakelijkheid te beperken tot groepen
waarvan de accountant weet, of behoorde te weten, dat zijn gebruik zouden
kunnen maken van de door hem gecertificeerde informatie.
VERTROUWENSTHEORIE ( ONTWIKKELD DOOR PROF DR. TH. LIMPERG – 1926)
Het maatschappelijk verkeer staat centraal in de vertrouwenstheorie. De
accountant is in deze theorie de vertrouwensman van het maatschappelijk
verkeer.
Volgens de vertrouwenstheorie is het bestaansrecht van de accountantscontrole
afhankelijk van het vertrouwen dat de controlefunctie van de accountant wekt bij
het maatschappelijk. De mate van vertrouwen bepaalt daarom ook de omvang
van de verantwoordelijkheid van de accountant en is daarom ook
doorslaggevend voor de aard en omvang van de uit te voeren werkzaamheden.
De functie van ‘vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer’ moet worden
beschermd door eisen te stellen aan de aard en omvang van de
controlewerkzaamheden.
De accountant moet voor de af te geven verklaring een deugdelijke grondslag
hebben. De deskundigheid van de accountant en de kwaliteit van de uitgevoerde
controlewerkzaamheden beoordelen deze deugdelijke grondslag.
THEORIE VAN LIMPERG
De theorie van Limperg vertoont sterke overeenkomsten met de vier theorieën
(informatie-, agency-, verzekering- en vertrouwenstheorie). Waarbij de
vertrouwenstheorie bovenal een normatieve theorie is en de informatie-, agency-
en verzekeringstheorie verklarende theorieën zijn.
Enerzijds wekt de accountant bij het maatschappelijk verkeer een zeker
vertrouwen op en dient de accountant zijn werkzaamheden hierop af te
stemmen. Anderzijds moet de accountant ervoor zorgen dat de door hem gedane
mededelingen bij het maatschappelijk verkeer geen groter vertrouwen oproepen
dan zijn werkzaamheden en bevindingen rechtvaardigen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DamonK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now