Summary
Samenvatting Aardrijkskunde VWO5 H2
- Course
- Level
samenvatting aardrijkskunde VWO5 hoofdstuk 2
[Show more]
Seller
Follow
merelcvandeven
Content preview
Aardrijkskunde hoofdstuk 2 VWO52.1 De opbouw van de aarde
Het grootste deel van de aardkorst wordt gevormd door
oceaanbodem. De oceaanbodem bestaat vooral uit basalt. Dit is
veel zwaarder dan het gesteente graniet, waaruit de continenten zijn
opgebouwd. Door dit verschil in gewicht ‘drijft’ de aardkorst op de
aardmantel. In de oceanen kan ook gebergte voorkomen. Dit
noemen we een midoceanische rug. Ook zijn er diepe kloven op de
oceaanbodem, die we diepzeetroggen noemen.
Deze kunnen kilometers diep worden.
Via trillingen vanuit de aarde hebben we de opbouw
van de aarde kunnen bepalen. Deze trillingen
worden beïnvloed door eigenschappen van
gesteente, zoals temperatuur, dichtheid en vloeibaarheid.
Korst Bestaat uit licht gesteente dat op de aardmantel drijft
Mantel De mantel bestaat uit vast gesteente dat langzaam beweegt. Dit noemen we convectiestromen.
Zo transporteert de mantel warmte naar het aardoppervlak. Tussen de 100 en 200 km zit een
gesmolten laag. De asthenosfeer. Al het vaste gesteente hierboven wordt lithosfeer genoemd.
Kern De aardkern bestaat grotendeels uit ijzer. Radioactieve elementen produceren hier de warmte.
2.2 Platentektoniek
Er zijn 3 soorten plaatbewegingen:
1. Bij convergente plaatgrenzen botsen 2 aardplaten tegen elkaar. Wanneer een oceanische korst en
continentale korst botsen, duikt de zware oceaanbodem onder de aardkorst en vindt er subductie
plaats. Op de grens ontstaan diepzeetroggen.
2. Bij divergente plaatgrenzen bewegen 2 aardplaten uit elkaar. Er ontstaat een scheur in de aardkorst
die wordt opgevuld door lava. Dit stolt, waardoor nieuwe oceaanbodem aangroeit vanuit de
midoceanische rug, ofwel spreidingszone.
3. Bij transforme plaatgrenzen bewegen twee aardplaten langs elkaar. Dit kan in tegengestelde richting
zijn of in dezelfde richting met dezelfde snelheid.
Het aangroeien van een midoceanische rug wordt gecompenseerd door het verdwijnen van oceaanbodem
bij een subductiezone. Dankzij het proces van subductie wordt een deel van het wegduikende basalt met
water omgesmolten tot een nieuw, lichter gesteente, dat opstijgt en wordt toegevoegd aan het continent.
Met satellieten is de platentektoniek bewezen. Vanuit de midoceanische rug ontstaat een duwkracht als
gevolg van lava dat uit de aarde vloeit. Door deze duwkracht komt de oceanische plaat in beweging. Als
gevolg van subductie ontstaat een trekkracht op de rest van de oceanische plaat. Met het
actualiteitsprincipe kunnen we reconstrueren hoe de aarde er op verschillende tijdstippen uitzag. Zo’ n 200
miljoen jaar geleden vormde de continenten 1 groot supercontinent: de Pangea.
2.3 Vulkanisme
Er zijn 2 soorten erupties:
1. Effusieve erupties: deze verlopen rustig, met voldoende aanwezige ruimte. Magma komt direct in
aanraking met oceaanwater en stolt snel.
2. Explosieve erupties: hierbij geldt een andere samenstelling van het magma. Wanneer deze magma een
kraterpijl volt, kan deze vast komen te zitten en is hoge druk nodig om de pijp weer vrij te maken.
Het materiaal dat in de lucht wordt geslingerd bij een eruptie, noemen we pyroclastica. Door opgehoopt
lava en as, ontstaat een vulkaankegel. We spreken dan van een stratovulkaan die kilometers hoog kan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelcvandeven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66475 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now