100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Volledige samenvatting differentiële psychologie

Beoordeling
4.3
(4)
Verkocht
53
Pagina's
140
Geüpload op
10-12-2021
Geschreven in
2021/2022

Samenvatting is gemaakt aan de hand van de slides en uitleg van de prof. Af en toe met wat extra info bij moeilijke/onduidelijke stukken. Samenvatting is zo gemaakt dat men de HOC eigenlijk niet meer moet bekijken.

Instelling
Vak











Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Geschreven voor

Instelling
Studie
Vak

Documentinformatie

Geüpload op
10 december 2021
Aantal pagina's
140
Geschreven in
2021/2022
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB


Differentiële psychologie
Inhoud
1 Inleiding ............................................................................................................................. 9
1.1 Klassieke theorieën ...................................................................................................... 9
1.2 Hedendaags onderzoek naar persoonlijkheid .............................................................. 9
1.2.1 Kennis domein...................................................................................................... 9
1.2.1.1 Zes kennis domeinen ..................................................................................... 9
2 Persoonlijkheidstrekken over de tijd: Stabiliteit versus verandering ............................... 11
2.1 Conceptuele begrippen ............................................................................................. 11
2.1.1 Persoonlijkheidsontwikkeling ............................................................................ 11
2.1.2 Twee vormen van stabiliteit ............................................................................... 11
2.1.3 Persoonlijkheidsverandering: Twee definiërende kwaliteiten ........................... 12
2.1.3.1 Intern ........................................................................................................... 12
2.1.3.2 Aanhoudend ................................................................................................ 12
2.2 Drie niveaus van analyse ........................................................................................... 13
2.2.1 Populatie niveau ................................................................................................. 13
2.2.2 Groepsverschillen niveau ................................................................................... 13
2.2.3 Individuele verschilniveau ................................................................................. 13
2.3 Stabiliteit van persoonlijkheidstrekken over de tijd .................................................. 13
2.3.1 Stabiliteit van temperament gedurende eerste levensjaren (Baby en peutertijd
‘infancy’) .......................................................................................................................... 13
2.3.2 Stabiliteit doorheen kinderjaren (childhood) ...................................................... 14
2.3.2.1 Studie Saudino (2012): ............................................................................... 14
2.3.2.2 Enkele conclusies ........................................................................................ 15
2.3.3 Rangorde stabiliteit in volwassenheid ................................................................ 15
2.3.3.1 Rangorde stabiliteit van Big Five trekken................................................... 16
2.3.4 Gemiddeld niveau stabiliteit in volwassenheid .................................................. 17
2.3.4.1 Gemiddelde scores Big Five trekken op verschillende leeftijden ............... 17
2.4 Persoonlijkheidsverandering: enkele aspecten die meer opvallend veranderen ........ 18
2.4.1 Zelfwaarde .......................................................................................................... 18
2.4.2 Sensation seeking ............................................................................................... 20
2.4.2.1 Sensation seeking en impulsiviteit .............................................................. 20
2.4.3 Maturiteit ............................................................................................................ 20
2.4.4 Onafhankelijkheid en traditionele rollen ............................................................ 20
2.4.5 Voorspelbare veranderingen volgens toenemende leeftijd ................................ 21
2.5 Persoonlijkheidsverandering: cohorte effecten.......................................................... 21

1

,Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
2.5.1 Assertiviteit van vrouwen in reactie op veranderingen in sociale status en rollen
22
2.6 Persoonlijkheidsverandering voorspellen .................................................................. 22
2.6.1 Effect persoonlijkheid op relaties ....................................................................... 22
2.6.1.1 Recent onderzoek ........................................................................................ 22
2.7 Tussen stabiliteit en verandering: persoonlijkheidsfluctuatie ................................... 23
2.8 Samenvatting ............................................................................................................. 23
3 Genen en persoonlijkheid ................................................................................................. 24
3.1 Inleiding ..................................................................................................................... 24
3.1.1 Het menselijk genoom ........................................................................................ 24
3.1.2 Controverses over genen en persoonlijkheid ..................................................... 25
3.2 Begrippen en doel van gedragsgenetica .................................................................... 25
3.2.1 Doelen van gedragsgenetica ............................................................................... 25
3.2.2 Wat is erfelijkheid/overerfbaarheid? .................................................................. 26
3.2.2.1 Misvattingen over erfelijkheid .................................................................... 26
3.2.2.2 Nature-Nurture debat .................................................................................. 27
3.3 Methodes ................................................................................................................... 27
3.3.1 Kwantitatieve methoden in gedragsgenetica ...................................................... 27
3.3.1.1 Selectief kweken ......................................................................................... 27
3.3.1.2 Familiestudies ............................................................................................. 27
3.3.1.3 Tweelingen studies ...................................................................................... 28
3.3.1.4 Adoptie studies............................................................................................ 28
3.3.1.5 Voor en nadelen van verschillende methodes ............................................. 29
3.4 Belangrijke bevindingen ............................................................................................ 29
3.4.1 Persoonlijkheidstrekken ..................................................................................... 29
3.4.1.1 Als… dan…profielen .................................................................................. 30
3.4.2 Attitudes en voorkeuren ..................................................................................... 30
3.4.3 Drinken en roken ................................................................................................ 31
3.4.4 Huwelijk ............................................................................................................. 31
3.5 Omgevingsinvloeden ................................................................................................. 31
3.5.1 Het raadsel van gedeelde en niet-gedeelde omgevingsinvloeden ...................... 31
3.6 Genen en de omgeving: 2 belangrijke aandachtspunten ........................................... 32
3.6.1 Genotype-omgevingsinteractie ........................................................................... 32
3.6.2 Genotype-omgevingscorrelatie .......................................................................... 32
3.6.2.1 Passief ......................................................................................................... 33
3.6.2.2 Reactief ....................................................................................................... 33
3.6.2.3 Actief ........................................................................................................... 33


2

,Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
3.6.3 Invloed van omgeving op genexpressie ............................................................. 33
3.7 Moleculaire genetica .................................................................................................. 34
3.7.1 DRD4 ................................................................................................................. 34
3.7.2 SNP..................................................................................................................... 34
3.8 Gedragsgenetica, wetenschap, politiek en waarden .................................................. 34
3.9 Samenvatting ............................................................................................................. 35
4 Fysiologische benadering van persoonlijkheid ................................................................ 36
4.1 Inleiding, begrippen en geschiedenis ......................................................................... 36
4.1.1 Hersenschade en persoonlijkheid ....................................................................... 36
4.1.2 Fysiologische systemen ...................................................................................... 36
4.1.2.1 Fysiologische indicatoren ........................................................................... 36
4.1.2.2 Fysiologisch/biologisch causaal substraat .................................................. 36
4.1.3 Doel fysiologische benadering ........................................................................... 37
4.2 Fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek .................................................. 37
4.2.1 Electrodermale respons/activiteit (huidgeleiding) ............................................. 38
4.2.2 Cardiovasculaire activiteit .................................................................................. 38
4.2.3 Hersenactiviteit................................................................................................... 39
4.2.3.1 Persoonlijkheid en fMRI ............................................................................. 39
4.2.3.2 Angst en fMRI ............................................................................................ 39
4.2.3.3 Persoonlijkheid en specifieke hersenstructuren .......................................... 40
4.2.3.4 Persoonlijkheid en verwerken van humor ................................................... 40
4.2.4 Andere metingen ................................................................................................ 40
4.3 Persoonlijkheidsdimensies met fysiologisch substraat .............................................. 41
4.3.1 Extraversie-introversie ....................................................................................... 41
4.3.1.1 Eysenck’s theorie: fysiologisch substraat ................................................... 41
4.3.2 Gevoeligheid voor beloning en straf .................................................................. 43
4.3.2.1 Integratie model van Eysenck ..................................................................... 44
4.3.2.2 Persoonlijkheid en gokken .......................................................................... 45
4.3.3 Sensatiezucht (sensation seeking) ...................................................................... 45
4.3.3.1 Onderzoek van Zuckerman: ........................................................................ 45
4.3.4 Neurotransmitters en persoonlijkheid ................................................................ 46
4.3.5 Ochtendtype/avondtype ...................................................................................... 47
4.3.6 Hersenasymmetrie en affectieve stijl ................................................................. 48
4.4 Samenvatting ............................................................................................................. 49
5 Evolutionaire benadering van persoonlijkheid ................................................................. 50
5.1 Evolutietheorie........................................................................................................... 50
5.1.1 Basistheorie en principes .................................................................................... 50

3

, Aurélie Weverbergh 3BA PSYCH 2021-2022
VUB
5.1.1.1 Natuurlijke selectie ..................................................................................... 50
5.1.1.2 Seksuele selectie ......................................................................................... 50
5.1.1.3 Genen en inclusieve fitheid ......................................................................... 51
5.1.2 Producten van evolutionaire processen .............................................................. 52
5.1.2.1 Adaptaties ................................................................................................... 52
5.1.2.2 Neven producten van adaptaties ................................................................. 53
5.1.2.3 Ruis of ad random variaties ........................................................................ 53
5.1.3 Misvattingen ....................................................................................................... 53
5.2 Evolutionaire psychologie ......................................................................................... 54
5.2.1 Empirisch testen van evolutionaire hypothesen ................................................. 54
5.3 3 domeinen van toepassing: ....................................................................................... 55
5.3.1 Menselijke natuur ............................................................................................... 55
5.3.1.1 Need to belong ............................................................................................ 55
5.3.1.2 Helpgedrag en altruïsme ............................................................................. 56
5.3.1.3 Universele emoties ...................................................................................... 58
5.3.2 Geslachtsverschillen ........................................................................................... 58
5.3.2.1 Aantal seksuele partners (verlangen naar seksuele afwisseling) ................ 59
5.3.2.2 Kwaliteit gewenst bij partners..................................................................... 60
5.3.3 Individuele verschillen ....................................................................................... 60
5.3.3.1 Perspectief 1 ................................................................................................ 60
5.3.3.2 Perspectief 2 ................................................................................................ 61
5.3.3.3 Perspectief 3 ................................................................................................ 61
5.3.3.4 Perspectief 4 ................................................................................................ 61
5.3.3.5 The big five en evolutionair relevante adaptieve problemen ...................... 62
5.4 Beperkingen van evolutionaire benadering ............................................................... 63
5.4.1 Ongekend verleden ............................................................................................. 63
5.4.2 Onbegrepen fenomenen ...................................................................................... 63
5.4.3 De wereld is anders nu ....................................................................................... 63
5.4.4 Alternatieve verklaringen ................................................................................... 63
5.4.5 Moeilijk toetsbaar ............................................................................................... 64
5.5 Samenvatting ............................................................................................................. 64
6 Intelligentie....................................................................................................................... 65
6.1 Inleiding ..................................................................................................................... 65
6.1.1 Waarom is intelligentie belangrijk? ................................................................... 65
6.2 Wat is intelligent zijn? ............................................................................................... 66
6.2.1 Definitie van intelligentie ................................................................................... 66
6.2.1.1 Impliciete intelligentietheorieën ................................................................. 66

4
$6.30
Krijg toegang tot het volledige document:
Gekocht door 53 studenten

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle 4 reviews worden weergegeven
2 jaar geleden

2 jaar geleden

3 jaar geleden

3 jaar geleden

4.3

4 beoordelingen

5
2
4
1
3
1
2
0
1
0
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
aurlieweverbergh Vrije Universiteit Brussel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
582
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
339
Documenten
20
Laatst verkocht
1 maand geleden

4.3

71 beoordelingen

5
39
4
20
3
9
2
1
1
2

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen