Samenvatting
ondernemingsrecht
Deel I: Fundamentele elementen v/h economisch recht
(p. 17 tem 32)
Hoofdstuk 1: De bronnen van het economisch recht
De wetgeving
Het traditionele internationale recht tussen soevereine staten komen tot stand door
onderhandeling en worden van kracht als en wanneer de nationale parlementen dit
goedkeuren.
Sinds december 2009 werkt de Europese Unie op basis van het Verdrag van Lissabon dat o.a.
deze bevoegdheden regelt. De EU heeft daartoe vijf instellingen:
o Het Europees parlement;
o De Raad van de Europese Unie;
o De Europese commissie;
o Het Hof van Justitie van de Europese Unie;
o De Rekenkamer.
Het Europees Parlement en de Europese Raad zijn de wetgevende organen van de EU en
werken voor de meeste aangelegenheden op voet van gelijkheid. Alleen de Europese
commissie kan het initiatief nemen om wetgeving voor te stellen. Het Hof van Justitie heeft
dan weer als taak om ervoor te zorgen dat de lidstaten en instellingen van de EU de
verdragen en andere wetgeving naleven.
Naast de verdragen (= afspraken over werking en bevoegdheden van de EU) zijn er drie
vormen van Europese wetgeving die de instellingen kunnen uitvaardigen:
o Richtlijnen: De nationale overheden van de lidstaten zijn verplicht deze op te nemen
en te verwerken in hun eigen wetgeving. Ze kunnen heel streng zijn en laten weinig
ruimte of zelfs geen over hoe ze om te weten HARMONISATIERICHTLIJNEN
o Verordeningen: Bevatten een algemene en volledige reglementering die
rechtstreeks van toepassing is in alle lidstaten.
o Besluiten: Bevatten bijzondere besluiten die alleen op de uitdrukkelijk aangeduide
bestemmeling van toepassing zijn.
Regionale wetgeving decreten en ordonnanties van gemeenschappen/gewesten.
In het economisch recht zijn de meeste relevante wetten federaal maar voor specifieke
domeinen zijn de gewesten bevoegd. Dat is bijvoorbeeld het geval voor handelshuur.
Rechtspraak
Het geheel van beslissingen uitgesproken door diverse rechtscolleges vormt de rechtspraak. Hoewel
ze juridisch niet bindend is, is ze toch een belangrijke rechtsbron.
Hoofdstuk 2: De ondernemingsrechtbank
Voordien rechtbank van Koophandel genoemd waarvan de werking is vastgelegd in het
Gerechtelijk Wetboek.
Er zijn negen ondernemingsrechtbanken.
Samenvatting ondernemingsrecht Pagina 1 van 21
, Elke kamer bestaat uit een voorzitter (beroepsmagistraat) en twee lekenrechters, deze
bijzitters komen uit het bedrijfsleven en worden benoemd door de Koning voor een
hernieuwbare periode van vijf jaar. Het voordeel is dat de lekenrechters meer voeling
hebben met de ondernemingen en het economisch leven.
De rechtbank wordt verder bijgestaan door een griffier. Het ambt van het Openbaar
Ministerie wordt waargenomen door de Procureur des Konings, bijgestaan door substituten.
Een niet-onderneming die een vordering tegen een onderneming instelt, kan die eveneens
voor de ondernemingsrechtbank brengen. Andersom kan dat niet dan moet dit voor de
vrederechter of rechtbank van eerste aanleg worden gebracht.
De ondernemingsrechtbank is daarnaast wel bevoegd voor een aantal specifieke geschillen
(bv. geschillen tussen vennoten, geschillen m.b.t. wisselbrieven of geschillen die ontstaan uit
een faillissement).
De gewone procedure kent drie kernmomenten:
o De dagvaarding;
o De openbare terechtzitting
o Het vonnis
In spoedeisende zaken kan de voorzitter in kortgeding ook maatregelen treffen.
Hoofdstuk 3: Het bewijs in ondernemingszaken
Het geldende uitgangspunt is dat de persoon die iets beweert, het bewijs van die bewering moet
leveren. Diegene die beweert bevrijd te zijn van een verbintenis moet op zijn beurt het bewijs
daarvan leveren.
In het ondernemingsrecht verloopt de bewijsvoering soepeler en vrijer. Het uitgangspunt hierbij is
dat het bewijs tussen of tegen ondernemingen kan worden geleverd met alle middelen van recht,
tenzij de wet anders bepaalt. Een onderneming die iets wil bewijzen tegen een niet-onderneming kan
zich hierop niet beroepen en dient de striktere bewijsregels uit het burgerlijk recht na te leven.
Bijzondere bewijsmiddelen:
De boekhouding
o Omwille van het vertrouwelijke en eenzijdige karakter wordt het procedurele gebruik
van de boekhouding speciaal gereglementeerd.
o Inzake de bewijskracht van de boekhouding gelden twee hoofdregels:
Bij geschillen tussen ondernemingen onderling heeft de boekhouding slechts
wettelijke bewijswaarde tegen een andere onderneming als de vermeldingen
in de boekhouding van de onderscheiden partijen overeenstemmend zijn. In
andere gevallen oordeelt de rechter vrij over de bewijswaarde van de
boekhouding.
Bij geschillen van een niet-ondernemer tegen een ondernemer geldt de regel
dat de boekhouding van de ondernemer tegen hem kan gebruikt worden
maar moet de regel van onsplitsbaarheid worden gerespecteerd. Men moet
dus de inhoud van de volledige boekhouding als geheel beschouwen.
De boekhouding mag niet ten nadele van de onderneming worden gesplitst
en de rechter kan ook maatregelen opleggen om de vertrouwelijkheid van de
desbetreffende stukken te vrijwaren.
De factuur
o De factuur wordt daarentegen wel gereglementeerd in de BTW wetgeving.
o Verplichte vermeldingen:
Het woord factuur
Samenvatting ondernemingsrecht Pagina 2 van 21
, Factuurdatum
Volgnummer = factuurnummer
Identiteit leverancier (naam, rechtsvorm, adres en BTW identificatie)
Identiteit afnemer
Datum belastbaar feit
Aard van de uitgevoerde handeling
Maatstaf van heffing: per tarief het bedrag excl. Btw;
De btw-tarieven
De verschuldigde btw
Totaalbedrag
o Bijkomende vermeldingen indien btw verschuldigd is door medecontractant (btw
verlegd)
o Als er eerder een voorschotfactuur werd uitgereikt, dan moet dat eveneens vermeld
worden op de factuur.
o Algemene voorwaarden maar niet verplicht.
o Bewijskracht van de factuur:
De klant gebruikt de factuur als bewijs tegen de leverancier;
De leverancier wil de factuur als bewijs gebruiken tegen de klant-
ondernemer op voorwaarde dat de klant die factuur aanvaardde. Die
aanvaarding kan uitdrukkelijk of stilzwijgend (bv. de betaling van factuur, het
laattijdig protesteren).
Hoe factuur protesteren?
Aangetekend schrijven naar leverancier;
Precieze reden vermelden waarom je factuur niet aanvaardt.
Gebeuren binnen een korte termijn.
Deel II: Ondernemingsrecht (p. 33 tem 144)
Hoofdstuk 1: Vrijheid van ondernemen en algemene verplichtingen
Het uitoefenen van een economische activiteit is in het nieuwe ondernemingsbegrip doorslaggevend
om te bepalen wie een onderneming is.
Een onderneming is elk van volgende organisaties:
Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent;
Iedere rechtspersoon;
Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
Zijn dan geen ondernemingen:
Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen winstuitkering als doel heeft en die
ook in feite geen uitkeringen verricht aan haar leden of aan personen die een beslissende
invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie;
Iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt op een
markt;
De Federale Staat, de gewesten…
De economische bedrijvigheden van de overheid vallen in principe niet onder het
ondernemingsbegrip. De politieke taak van de overheid en zijn instellingen bestaat immers uit het
behartigen van het algemeen welzijn, wat een economische activiteit uitsluit. Nochtans zullen de
verrichtingen van bepaalde overheidsbedrijven wel als economische activiteit worden beschouwd en
Samenvatting ondernemingsrecht Pagina 3 van 21
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kmartens0701. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.85. You're not tied to anything after your purchase.