• Doorwerking vanaf 1050, vorming van de civiele traditie – RECEPTIE VAN
ROMEINS RECHT
2020 Reehuis `Het goederenrecht is dat deel van het objectieve vermogensrecht dat
betrekking heeft op de rechtsverhouding tussen een persoon en een goed’
We houden ons voornamelijk bezig met boek 3 BW; vermogensrecht in het algemeen
En boek 5 BW; zakelijke rechten
Goederen
• Artikel 3:1 Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten
• Sommige goederen zijn registergoederen:
• Artikel 3:10 BW Registergoederen zijn goederen voor welker overdracht of vestiging
inschrijving in daartoe bestemde openbare registers noodzakelijk is. die goederen zijn
dus erg belangrijk.
• Bijvoorbeeld: artikel 3:89 BW De voor overdracht van onroerende zaken vereiste
levering geschiedt door een daartoe bestemde, tussen partijen opgemaakte notariële
akte, gevolgd door de inschrijving daarvan in de daartoe bestemde openbare
registers
Zaak – art. 3:2 Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten.
• Wanneer is sprake van een zaak?
• Stoffelijk
• Vatbaar voor beheersing
Criteria;
• Individualiteit - van andere objecten af te grenzen (specialiteitsbeginsel). Als
een zaak niet individueel is bepaald is er geen recht op die zaak mogelijk. Een
object is dan geen zaak in de zin van art. 3:2 BW. Voorbeeld: kelly is eigenaar
van deze laptop en niet eigenaar van een laptop.
, • Zaak – art. 3:2 Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten.
• Die ook een eenheid vormen – eenheidsbeginsel
• Art. 3:4 -1 Al hetgeen volgens verkeersopvatting onderdeel van een zaak uitmaakt, is
bestanddeel van die zaak. -2 Een zaak die met een hoofdzaak zodanig verbonden
wordt dat zij daarvan niet kan worden afgescheiden zonder dat beschadiging van
betekenis wordt toegebracht aan een der zaken, wordt bestanddeel van de
hoofdzaak.
• Zaken zijn onroerend of roerend (waarom?)
Art. 3:3 -1 Onroerend zijn de grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond
verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn
verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.
Bijvoorbeeld een huis, molens etc die echt op de grond staan.
-2 Roerend zijn alle zaken die niet onroerend zijn. Bijvoorbeeld een auto, kleding. Roerende
zaken zijn geen registergoederen, behalve gigantische objecten zoals boten of vliegtuigen.
Wanneer is sprake van duurzaam met de grond verenigd? ->
• HR portacabin; is een portacabin roerend of onroerend goed?
• HR: Een gebouw kan duurzaam met de grond verenigd zijn in de zin van art. 3:3 BW,
doordat het naar aard en inrichting bestemd is om duurzaam ter plaatse te blijven
(bestemmingscriterium!);
• Bij beantwoording van de vraag of een gebouw of een werk bestemd is om duurzaam
ter plaatse te blijven, moet worden gelet op de bedoeling van de bouwer voor zover
deze naar buiten kenbaar is
• Denk op het tentamen bij de vraag of er sprake is van roerend of onroerend goed aan
portacabin! Denk dan aan de bedoeling van de bouwer en bovenstaande.
• Kenbaarheid (van bestemming) - `dit vereiste vloeit voort uit het belang dat de
zakenrechtelijke verhoudingen voor derden kenbaar dienen te zijn.’
Vermogensrechten – art. 3:6 - Rechten die, hetzij afzonderlijk hetzij tezamen met een ander
recht, overdraagbaar zijn, of er toe strekken de rechthebbende stoffelijk voordeel te
verschaffen, ofwel verkregen zijn in ruil voor verstrekt of in het vooruitzicht gesteld stoffelijk
voordeel, zijn vermogensrechten.
• Absolute vermogensrechten – goederenrechtelijke rechten en intellectuele
eigendomsrechten (property rights) het is hand te haven tegenover een ieder, bv
eigendomsrechten. Belangrijkste eigendom is een goed.
- Absoluut is onder te verdelen in volledig recht en beperkt recht
- Een voorbeeld van volledig absoluut recht is eigendom art. 5:1 BW.
- Onder beperkt recht valt zakelijk recht en soms zakelijk recht
Een voorbeeld van zakelijk recht is; erfpacht, erfdienstbaarheid en
opstal (boek 5). Een voorbeeld van soms zakelijk recht is pand en
hypotheek en vruchtgebruik (boek 3).
Verschilen tussen deze begrippen opzoeken en leren!
• Relatieve vermogensrechten – jegens een persoon (personal rights)
• Vorderingsrechten – verbintenis uit overeenkomst – art. 6:1 BW;
• Wij hebben een vordering op de bank bv.
• Erfdienstbaarheid (art.5:70 BW – servitus)
• Erfpacht (art. 5:85 BW - emphytheusis)
• Opstal (art. 5:101 BW - superficies)
• Appartementsrecht (art. 5:106 BW - ….)
• oude zakelijke rechten via overgangswet
Wat zijn de bevoegdheden die de rechthebbende heeft? Of: wat is de inhoud? Wet –
systematiek – geschiedenis
- Beginselen
- - De wet kent een gesloten stelsel van rechten op goederen (of numerus clausus)
- - Gesloten stelsel van verkrijging van goederen
- - Absolute werking – dus goederenrechtelijk gevolg en dus prioriteit
- - Publiciteit of kenbaarheid van goederenrechtelijke verhoudingen
- - Specialiteitsbeginsel en eenheidsbeginsel
- - Dwingend recht – en dus: Nederlands
• Art. 5:1 BW Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak
kan hebben.
• Vermogensrechten `behoren toe’ aan de rechthebbende
• Kenmerken eigendom en `toebehoren’
• absoluut
• exclusief
• meest omvattend
• overdraagbaar
• eeuwigdurend
• bevoegdheden eigendom
• usus , fructus, abusus – gebruik, opbrengst (vruchten), beschikken
(overdragen of bezwaren met beperkt recht)
• te kwalificeren als: » machtsuitoefening of: houden/bezitten (art. 3:107 e.v.
BW)
Misbruik van eigendomsrecht
Eigendomsrecht is echter niet onbeperkt. Zo volgt uit art. 5:1 lid 2 jo. 3:13. Dit blijkt onder
andere uit het arrest HR watertoren 2. De hoge raad oordeelde daar dat er sprake was van
misbruik van recht als je een watertoren op je grond laat bouwen puur om het uitzicht van
een ander te verpesten. De bevoegdheid werd namelijk alleen gebruikt om een ander te
benadelen dus dat is misbruik.
HR grensoverschrijdende garage; kuipers bouwt een garage die 70 centimeter te ver over
zijn erfgrens is en daardoor dus bij de jonge staat. De jonge eist dat de garagemuur wordt
afgebroken. Is dat vorderen van afbraak misbruik van recht? Er kan sprake zijn van misbruik
van recht als het nadeel dat de ander lijdt in verhouding tot het belang van de eigenaar, zo
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kellyvansant. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.