Dit zijn de aantekeningen van het vak Taal: Basisvaardigheden.
Dit vak wordt in het eerste jaar gegeven op de Hogeschool Leiden, maar kunnen studenten van andere scholen ook gebruiken. Het gaat hier namelijk om de basisvaardigheden.
Nederlands – taal basisvaardigheden
Nederlandse werkwoordspelling
Het voltooid deelwoord: staat samen met een hulpwerkwoord van zijn, hebben of worden.
De infinitief: het hele werkwoord, kan niet van tijd veranderen.
Regels van de verschillende werkwoordsvormen:
Persoonsvorm
Tegenwoordige tijd Verleden tijd
Enkelvoud Ik Ik-vorm Ik-vorm + te/de
1e persoon
Je/jij/u Ik-vorm + t Ik-vorm + te/de
2e persoon
Hij/zij/het Ik-vorm + t Ik-vorm + te/de
3e persoon
Meervoud Wij Ik-vorm + en Ik-vorm + ten/den
1e persoon
Jullie Ik-vorm + en Ik-vorm + ten/den
2e persoon
Zij Ik-vorm + en Ik-vorm + ten/den
3e persoon
Let op: als 'je' achter de persoonsvorm staat en 'je' is onderwerp, dan alleen de ik-vorm.
De vervoeging van de persoonsvorm tegenwoordige tijd en verleden tijd
Verleden tijd: is de laatste letter van de stam S, F, K, T, CH, P, X ('t ex kofschip) -> dan gebruik je een t.
Bijvoorbeeld: maken -> stam = mak -> ik-vorm = maak -> verleden tijd = maakte.
beloven -> stam = belov -> ik-vorm = beloof -> verleden tijd = beloofde.
, Het voltooid deelwoord:
Iets is klaar of over.
Het is geweest.
Kan niet van tijd veranderen, bepaalt de tijd in de zin.
Ik ben naar huis gegaan.
Meestal een combinatie met hebben, zijn of worden.
Ik heb gedronken.
Ik ben verdwaald.
Jij wordt beloond.
Begint vaak met ge-, be- of ver-.
Geraakt - geroepen
Verdiend - verloren
Bereikt - begrepen
Gestofzuigd - toegetakeld
Kun je niet weglaten.
Hij is vertrokken zonder iets te zeggen.
Voltooid deelwoord -> d of t?
Gebruik wederom 't ex kofschip.
Voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt:
Kun je weglaten.
Schrijf je zo kort mogelijk -> voltooid deelwoord + e.
De vergrote foto
De gewitte muur
Het onvoltooid deelwoord:
Het hele werkwoord + d of de
Kan ook bijvoeglijk gebruikt worden.
Wachtend op de man nam hij nog een kop koffie.
De wachtende man nam nog een kop koffie.
De gebiedende wijs:
De ik-vorm.
Ga naar de wachtruimte!
Doe de deur achter je dicht.
Zinsontleding en samengestelde zin
Persoonsvorm: altijd een werkwoord, de zin vragend maken.
Gezegde: zegt iets over wat het onderwerp doet.
Werkwoordelijk gezegde -> alleen werkwoorden.
Naamwoordelijk gezegde -> koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel.
Naamwoordelijk deel = zegt iets over het onderwerp.
Koppelwerkwoorden = (onder andere) zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen.
Lijdend voorwerp: wie/wat + persoonsvorm (+rest gezegde) + onderwerp? Het lijdend voorwerp gaat
over wie of wat het gezegde ondergaat.
Meewerkend voorwerp: aan/voor wie/wat + persoonsvorm (+ rest gezegde) + onderwerp? Het
meewerkend voorwerp is een aanvulling op het gezegde.
Bijwoordelijke bepaling: de 'rest'. Dit zinsdeel bepaalt altijd iets ten opzichte van de rest van de zin.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophievn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
