Summary
Samenvatting gezondheidspsychologie
- Course
- Institution
Samenvatting van gezondheidspsychologie + notities van de les
[Show more]
Seller
Follow
MarjoleinDeBoeck
Content preview
Gezondheidspsychologie1. Gedrag en gezondheid
1.1 Inleiding
Gezondheidspsychologie
- = samenhang tussen gezondheid en ziekte enerzijds
- = de psychosociale determinanten van een al dan niet gezonde levensstijl
- Relatie tussen gezondheid en gedrag centraal
§ Psychologische, sociale en leefstijlfactoren op het ontstaan van ziektes een grote rol
Psychosomatiek
- = medisch onverklaarde klachten
- Ziektebeelden die zich vooral lichamelijk manifesteren m! L,ichamelijke oorzaak te vinden
- Lichaam en geest zijn onlosmakelijk verbonden en hebben continu invloed op mekaar
- Enkel lichamelijke behandeling niet altijd voldoende zijn
Waarom is de theorie belangrijk voor gezondheidsbevordering en gezondheidszorggedrag?
- Om mensen te helpen:
§ Hun gezondheid te behouden en verbeteren
§ Ziekterisico’s te verminderen
§ Bij het beheer van een chronische ziekte
Kwantificeren van grote gezondheidsrisico’s
- Gezondheidsrisico’s verminderen
- Risicofactoren bekijken van armoede
- Gezondheidsrisico’s veroorzaken dood en morbiditeit
1.2 Risico’s voor gezondheid en sociaal-economische status
- Mensen in armoede
§ Meer gezondheidsrisico’s?
§ Verschil in gebruik van gezondheidsvoorzieningen, loon, stress …
- Socio-economische klasse en gezondheid
§ SES weegt het zwaarst door voor mannen
§ De levensverwachting op leeftijd van 65 j: 12-18jr erbij
1
, § Sterke stijging doorheen de jaren. 1972 vs 2005
§ Lagere SES klasse (grijs) VS hoogste SES klasse (zwart): groot verschil in life
expectancy
- Meten van socio-economische status
§ Inkomsten: continu en grote spreiding; gevoelig punt
§ Beroep: verscheidene classificatiesystemen; niet stabiel over tijd; culturele
verschillen
§ Opleiding: gemakkelijk
§ Eigendom: huis, auto, tuin
§ Karakteristieken van buurten: % werklozen in een regio
- Lagere socio-economische categorieën hebben een slechtere gezondheid dan hoge
§ Altijd bestaan
§ Overal
§ Vanaf de geboorte
§ Alle indicatoren van gezondheid en ziekte
1.2.1 gezondheidsenquête 2001
- 12.111 personen via gestructureerd interview in België
- 61% deelname
- Vijf thema’s:
§ Gezondheidstoestand
§ Leefstijl
§ Preventie
§ Medische consumptie
§ Gezondheid en samenleving
- SES= hoogste opleidingsniveau van referentiepersoon of partner, en toegekend aan alle
leden van het huishouden
GEZONDHEIDSTOESTAND
- Relatief laag opleidingsniveau
§ Eerder niet tevreden te zijn over de eigen gezondheid
§ Scoren slechter op het gebied van de chronische aandoeningen
§ Hoge bloeddruk en hardnekkig ruglijden vaker
§ Zwakkere score zwoel langdurige als kortdurende beperkingen
§ Scoren relatief slechter op het gebied van de mentale gezondheid
§ Minder sociale contacten en beperkter sociaal netwerk
§ De inhoud en de kwaliteit sociale relaties is minder goed
- Duidelijk verband tussen de gezondheid van individuen en het opleidingsniveau
LEEFSTIJL
- Hogere opleidingsniveau
§ Meer lichaamsbeweging in vrije tijd
o Rekening houden met lichaamsbeweging in het kader van andere activiteiten
o Neiging om zich om te keren: het gemiddeld energieverbruik daalt met de
opleiding
§ Aantal alcoholgebruikers hoger!
§ Aantal cannabis gebruikers hoger!
2
, - Lager geschoolden
§ Minder goede voedingsgewoonten (onregelmatig voedingspatroon, relatief lage
consumptie van fruit, melkproducten en vis, …)
§ Vaker zwaarlijvig (BMI van 30 of meer)
§ Meer rokers
§ Minder vaak een veiligheidsgordel
§ Minder op de hoogte van de toegelaten alcohollimiet voor het besturen van een
voertuig
PREVENTIE
- Hogere opleiding
§ Vaker gevaccineerd tegen tetanus en hepatitis B
- Geen socio-economische verschillen
§ Vaccinatiegraad voor griep
§ Vroegtijdige opsporing van een hoge bloeddruk, een te hoog cholesterolgehalte en
diabetes.
- Lagere opleidingsklasse
§ Minder vaak vroegtijdige opsporing borstkanker en baarmoederhalskanker
- De sociale ongelijkheid op het vlak van preventieve gezondheidszorg = niet eenduidig
§ Betreft vaccinatie en kankerscreening scoren lager opgeleiden duidelijk slechter
MEDISCHE COMSUMPTIE
- Lagere opleiding
§ Raadplegen de huisarts meer
§ Gemiddeld aantal opnames in ziekenhuis + gemiddelde opnameduur: hoger
§ Hoger gebruik van voorgeschreven geneesmiddelen
§ Verklaring: lager opgeleiden vaker slechtere gezondheid
- Hogere opleiding
§ Consulteren meer een specialist en een tandarts
§ Deze verschillen kunnen niet verklaard worden op basis van gezondheidsverschillen
§ Hoger gebruik van niet voorgeschreven geneesmiddelen
§ Iets minder tevreden over verleende zorg van huisarts en specialist
§ Vaker beroep op niet-conventionele geneeswijzen
- Geen verschillen
§ Contacten met de dienst spoedgevallen
GEZONDHEID EN OMGEVING
- België
§ 20% van huishouden: last van omgevingsfactoren in de buurt van de woonplaats
(geurhinder, vuilnis, vochtigheid, schimmels en lawaaihinder)
§ 11% van huishoudens: omgeving van hun woning lawaaierig is
o 75% geirriteerd of gehinderd te worden door lawaai
o 58%: lawaai negatieve invloed heeft op hun slaap
3
, o 16% door lawaai communicatieproblemen
o 16% van de huishoudens die geconfronteerd worden met geluidshinder,
gebruikt minstens één van de gezinsleden als gevolg daarvan
geneesmiddelen
- Brussels gewest
§ 32% van de huishoudens ondervindt last van omgevingsfactoren: hoger ligt dan in
andere stedelijke gebieden, semi-stedelijke gebieden of landelijke gebieden
1.3 Ziekte en verwondingen dankzij risicofactoren
Risicofactoren:
- Kinder- en zwangerschapsondervoeding
- Ondergewicht
- Jodiumdeficiëntie
- Ijzerdeficiëntie
- Vitamine A deficiëntie
- Zink deficiëntie
- Te weinig borstvoeding
Kinder- en zwangerschapsondervoeding
- Mensen in ontwikkelingslanden
- Vooral vrouwen en kinderen: ondervoeding
- Nl. tekort aan proteïne en energie
- à deficiënties in micronutriënten zoals lood, vitamine A en zink
- Een andere belangrijke risicofactor hierbij is het gebrek aan borstvoeding
Ondergewicht
- = gevolg van inadequate voeding en frequentie infectie
§ Leidt tot deficiënties in calorieën, proteïne, vitaminen en mineralen
§ Ernstig probleem in ontwikkelingslanden
o Armoede een sterke onderliggende determinant is
o Armoede geeft aanleiding tot voeding onzekerheid binnen het huishouden,
slechte kinderzorg, ongezonde omgeving, zwangerschap ondervoeding en
slechte gezondheidszorg
- Kinderen met ondergewicht
§ Risico op dood door infectie als diarree en longontsteking
§ Infectieziekten: meer frequent en ernstiger bij ondervoede kinderen
§ Ondervoeding: verantwoordelijk voor 50-70% van ziektes als diarree, mazelen,
malaria en ademhalingsziektes
§ Ondervoeding in de eerste 3 jaar: kan leiden tot LT-ontwikkelingsproblemen
- Volwassenen met ondergewicht
§ Problemen met de zwangerschap
§ Verminderde werkcapaciteit
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarjoleinDeBoeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now