Leerdoelen
1. De functie bij de homeostase van communicatie tussen cellen verklaren en de aanvullende
functies van het endocriene stelsel en het zenuwstelsel beschrijven.
Buurcellen communiceren met elkaar door chemische signaalstoffen zodat de homeostase op
plaatselijk niveau kan worden gecoördineerd.
Het endocriene stelsel (langdurende) en het zenuwstelsel (kort durende) maken het mogelijk om te
communiceren met verder op liggende cellen of weefsels.
Gelijkenissen endocriene en zenuwstelsel:
• Werking berust op de afgifte van chemische stoffen die zich binden aan specifieke
receptoren op doelcellen.
• gemeenschappelijk chemische signaalstoffen; bijv. noradrenaline en adrenaline zijn
hormonen als ze aan het bloed worden afgegeven, en neurotransmitters als ze bij een synaps
worden afgegeven.
• negatieve terugkoppeling gereguleerd
• coördineren en reguleren de activiteit van andere cellen, weefsels, organen en stelsels en
handhaven de homeostase.
Hormoonstelsel / zenuwstelsel
Overeenkomsten:
1. Homeostase handhaven: coördineren en reguleren de activiteiten van andere
cellen/weefsel/organen
2. Afgeven van stoffen voor specifieke receptoren op doelcellen
3. Gezamenlijke chemische signaalstoffen
4. Negatieve terugkoppeling
2. De belangrijkste groepen hormonen noemen en de algemene mechanismen van de
werking van hormonen op doelorganen verklaren.
,Groepen hormonen
De 3 groepen:
1. Aminozuur derivaten. Kleine moleculen die wat bouw betreft op aminozuren lijken, bijv.
adrenaline, noradrenaline, de schildklierhormonen en melatonine.
2. Peptidehormonen: ketens van aminozuren, bijv. korte polypeptiden, zoals ADH en oxytocine,
tot kleine eiwitten, zoals groeihormoon en prolactine. Dit is de grootste groep hormonen die
alle hormonen van de hypothalamus, de hypofyse, het hart, de nieren, de thymus, het
spijsverteringskanaal en de pancreas omvat.
3. Vetderivaten
a. Steroïden: Steroïdenhormonen zijn vetten die zijn afgeleid van (en daardoor wat bouw
betreft lijken op) cholesterol, een vet dat in hoofdstuk 2 is behandeld. Zie pagina 52.
Steroïdenhormonen worden afgegeven door de voortplantingsorganen en de
bijnieren. Steroïdenhormonen zijn onoplosbaar in water, daarom worden ze in het
bloed aan specifieke transporteiwitten gebonden.
b. Eicosanoïden: Eicosanoïden zijn verbindingen op basis van vetzuren, afgeleid van het
vetzuur arachidonzuur, een vetzuur met twintig koolstofatomen. Eicosanoïden,
waartoe de prostaglandinen behoren, coördineren plaatselijke cel activiteiten en zijn
, van invloed op enzymatische processen in extracellulaire vloeistoffen, bijvoorbeeld op
de bloedstolling.
Peptidehormoon → hydrofiel, dus kan niet door celand heen maar gaat naar receptoren
Bijv. insuline
Werking op doelorganen
Zie andere leerdoelen
3. De ligging, de hormonen, functies en aandoeningen van de hypofyse beschrijven.
Ligging
Het is een kleine, ovale klier in de sella turcica, een instulping in het wiggenbeen van de schedel en
hangt onder aan de hypothalamus. Ze zijn verbonden via een dunne steel, het infundibulum
(infundibulum, trechter). De hypofyse is verdeeld in een voorkwab en een achterkwab.
Adenohypofyse = voorkwab (adeno=klier): heeft endocriene cellen (kunnen hormonen maken) met
een poortadersystee, → 2 aders met er tussen veel haarvaten
Neurohypofyse = achterkwab → maakt zelf geen hormonen aan, geeft hormonen van hypo… en
geeft deze aan het bloed, maakt gebruik van axonen → zenuwceluitlopers
, Hormonen
ACTH → bijnieren : effect op het metabolisme van glucose
Groeihormoon (GH) → skeletspieren, kraakbeencellen
Hormonen achterkwab worden gemaakt in hypothalamus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nienkeriniavannauta. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.